افزایش نرخ تورم با دولت؛ مالیاتش با مردم
مریم ابونیا
طبق آخرین آمارها نرخ تورم به ۴۸.۵ درصد رسیده که بر همین اساس، قیمت مسکن نیز با تاثیر از نرخ تورم و صد البته جهش ناگهانی دلار با تورم قابل توجهی مواجه شده است.
بررسی‌ها از نرخ تورم مسکن نشان دهنده آن است که از آغاز به کار دولت سیزدهم تا پایان آذرماه ۱۴۰۱ قیمت مسکن تا کنون ۵۵ درصد رشد کرده است.
از طرفی براساس تبصره ۶ لایحه بودجه ۱۴۰۲ مقرر شده است که دولت از خانه‌ها و باغ‌ویلاهای بالای ۲۰ میلیارد تومان به میزان میزان ۲ در هزار مالیات دریافت کند.
این مالیات که با عنوان مالیات بر دارایی ذکر می‌شود، برعهده شخصی است که در ابتدای هر سال مالک واحدهای مسکونی و باغ ویلاهای مذکور است. همچنین درآمدی که دولت از محل مالیات بر واحدهای مسکونی گرانقیمت (با احتساب عرصه و اعیان) برای سال آینده پیش‌بینی کرده ۷۰۶ میلیارد تومان است.
البته طبق لایحه بودجه ۱۴۰۱ دولت از واحدهای مسکونی و باغ ویلاهای بالای ۱۰ میلیارد تومان مالیات بر دارایی دریافت می‌کرد که این رقم در بروزرسانی جدید ۲۰ میلیارد عنوان شده است.
اما نکته‌ای که به آن می‌پردازیم این است که برای نرخ تورمی که مردم هیچ دخالتی در آن ندارند، مشمول مالیاتی می‌شوند که باز هم هیچ نقشی درآن ندارند.
تورم بخش مسکن موید آن است که با رشد سرسام‌آور بخش مسکن، عملا مالکان زیادی به مشمولین مالیات اضافه می‌شوند که حتی لوکس نشین هم نیستند و قیمت خانه‌شان تحت تاثیر جهش تورمی افزایش یافته است.
تورم مسکن از بهار تا زمستان ۱۴۰۱
قیمت مسکن در تهران فروردین ۱۴۰۱ را با کاهش ۲.۴ درصدی نسبت به اسفندماه سال قبل شروع کرد. بنا به آمار بانک مرکزی، در فروردین ۱۴۰۱ متوسط قیمت خرید و فروش یک متر مربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاه‌های معاملات ملکی شهر تهران ۳۴۲.۷ میلیون ریال و نشانگر کاهش ۲.۴ درصدی نسبت به ماه قبل بود.
همچنین این رقم نسبت به ماه مشابه سال قبل معادل ۱۶.۹ درصد افزایش داشته که در مقایسه با رشد نقطه به نقطه فروردین‌ماه سال ۱۴۰۰ (معادل ۹۱.۷ درصد) به مراتب کمتر بوده و نشان دهنده کند شدن آهنگ رشد نقطه به نقطه قیمت مسکن در فروردین‌ماه ۱۴۰۱ بود. این مساله نوید بخش کنترل تورم بخش مسکن بود که امیدهای زیادی را در همین رابطه زنده کرد.
در اردیبهشت‌ماه آمارهای بانک مرکزی نشان داد تورم ماهانه، نقطه‌ای و سالانه مسکن در دومین ماه سال افزایشی بود. بطوی که متوسط قیمت هر مترمربع مسکن در تهران به ۳۶میلیون و ۳۰۰هزار تومان رسید که حدود ۲میلیون تومان بیشتر از متوسط قیمت هر مترمربع مسکن شهر تهران در فروردین ۱۴۰۱ است.
همچنین طبق گزارش مرکز آمار، نرخ تورم اردیبهشت ۲٫۵ درصد ثبت شده، در حالی که این رقم در فروردین ۲٫۱ درصد بوده است. برهمین اساس، نرخ تورم سالانه بخش مسکن، در اردیبهشت سال ۱۴۰۱ به ۲۷٫۲ رسید.
بازار مسکن در کل کشور، سومین ماه از سال جاری را با رشد ۲.۳ درصدی قیمت نسبت به ماه گذشته پشت سر گذاشت. رشد ماهیانه قیمت مسکن نیز ۲.۳ درصد بود. ماه گذشته این شاخص ۲.۵ درصد اعلام شد که از افت ۸ درصدی شتاب تورم ماهیانه بخش مسکن حکایت داشت. رشد ۲۷ درصدی سالیانه قیمت مسکن طی خرداد ۱۴۰۱ در شرایطی رخ داد که در همین زمان تورم عمومی سالیانه ۳۹.۴ درصد و تورم نقطه به نقطه ۵۲.۵ درصد شد.
در تیرماه بنا به آمارهای بانک مرکزی، متوسط قیمت مسکن در تهران به ۴۱ میلیون و ۷۰۰ هزار تومان رسید که که نسبت به ماه قبل ۵.۸ درصد و نسبت به مشابه سال قبل ۳۸.۸ درصد رشد داشت.
در این مدت، متوسط قیمت یک متر مربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاه‌های معاملات ملکی شهر تهران ۴۱۷۰۴۹ هزار ریال بود که نسبت به ماه قبل (خردادماه ۱۴۰۱) و ماه مشابه سال قبل (تیر ماه ۱۴۰۰) به ترتیب معادل ۵.۸ و ۳۸.۸ درصد افزایش داشت.
همچنین بر اساس محاسبات مرکز آمار ایران، نرخ تورم ماهانه قیمت مسکن (درصد تغییر عدد شاخص قیمت ماه جاری نسبت به ماه قبل) در تیرماه امسال، ۸.۳ درصد گزارش شد.
قیمت مسکن کل کشور در مردادماه امسال ۲.۸ درصد نسبت به ماه گذشته افزایش یافت. این در حالی است که تورم بخش مسکن در ماه گذشته ۳.۹ درصد بود. بر این اساس تورم این بخش کاهش ۱.۱ درصدی را نشان داد.
آنطور که مرکز آمار ایران از شاخص قیمت کالاها و خدمات در کل کشور گزارش داده تورم نقطه به نقطه مسکن که رشد قیمت در مقایسه با مردادماه سال گذشته را نشان می دهد ۳۲.۶ درصد بود. ماه گذشته این شاخص ۳۱.۸ درصد بود.
شاخص قیمت مسکن کل کشور در ۱۲ ماهه منتهی به مردادماه سال جاری (تورم سالیانه) نیز رشد ۲۸.۸ درصدی را نشان می‌دهد. تیرماه امسال رشد سالیانه قیمت مسکن ۲۸.۱ درصد بود.
مرکز آمار ایران از تورم ۳.۳ درصدی قیمت مسکن در شهریورماه نسبت به ماه قبل خبر داد. پیش‌ازاین بانک مرکزی تورم مسکن تهران در شهریور را ۱.۱ درصد اعلام کرده بود.
در مردادماه تورم ماهانه قیمت آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران ۳.۳ درصد بود که تورم ماهانه شهریور در مقایسه با همین اطلاع در ماه قبل (۱.۸ درصد)، ۱.۵ واحد درصد افزایش داشت.
در این مدت تورم نقطه‌به‌نقطه قیمت آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران به عدد ۴۵.۷ درصد رسید. به‌عبارت‌دیگر خریداران باید برای خرید یک واحد مسکونی مشخص در شهر تهران به‌طور متوسط ۴۵.۷ درصد بیشتر نسبت به شهریورماه سال گذشته پرداخت می‌کردند.
تورم نقطه‌به‌نقطه این ماه در مقایسه با ماه قبل (۴۴ درصد) ۱.۷ واحد درصد افزایش داشت. نرخ تورم سالانه شهریور آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران به عدد ۳۰.۳ درصد رسید که نسبت به همین اطلاع در ماه قبل (۲۸.۴ درصد)، ۱.۹ واحد درصد افزایش داشت.
در مهر ماه ۱۴۰۱ تورم ماهانه قیمت آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران ۰.۱- درصد بوده است. تورم ماهانه مهرماه در مقایسه با همین اطلاع در ماه قبل (٣.٣ درصد)، ٣.۴ واحد درصد کاهش داشت. تورم ماهانه مهر ماه در مقایسه با همین اطلاع در ماه قبل (٣.٣ درصد)، ٣.۴ واحد درصد کاهش داشت.
نرخ تورم سالانه مهر ماه ۱۴۰۱ آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران به عدد ٣٢,۴ درصد رسید که نسبت به همین اطلاع در ماه قبل(۳۰.۳ درصد)، ٢.١ واحد درصد افزایش داشت.
آبان ماه ۱۴۰۱ تورم ماهیانه مسکن کل کشور در هر دو بخش قیمت و اجاره بها ۳.۷ درصد اعلام شد که این نرخ از افت ۲.۴ درصدی شتاب رشد قیمت‌ها در یک ماه اخیر حکایت داشت.
نرخ رشد نقطه به نقطه یعنی مقایسه رشد قیمت در مقایسه با آبان سال گذشته هم افزایش ۳۹.۲ درصد را نشان داد و تورم سالیانه که رشد قیمت در ۱۲ ماهه منتهی به آبان ۱۴۰۱ نیز از افزایش ۳۱.۵ درصد حکایت داشت.
تورم ماهانه مسکن در آذر ماه ۲.۸ درصد شد. نکته جالب توجه اینکه در آبان ماه تورم مسکن در کشور حدود ۳.۷ بود. بر این اساس تورم ماهانه کشوری در آذرماه حدودیک درصد کاهش یافت.
از تورم ناگزیر تا مالیات ناگزیر
بررسی نرخ تورم بخش مسکن در ۹ ماهه سال جاری نشانگر آن است که این بخش اقتصادی متاثر از شاخصه‌های دیگر اقتصادی مانند نرخ تورم و یا رشد سایر بازارها است.
بنا به عقیده کارشناسان نرخ بازار مسکن به شدت متاثر از نرخ ارز بوده بطوریکه از مصالح ساختمانی تا نرخ دستمزد براساس بالا رفتن قیمت دلار تعیین می‌شود و همین عامل به رشد روانی بازار مسکن دامن می‌زند.
در این میان مالکانی هستند که تعیین‌کننده قیمت‌ها نبوده اما ناگهان در اثر تورم، مالک خانه چندین و چند میلیاردی و مشمول مالیات می‌شوند.
