آژانس بین‌المللی انرژی با ناخرسندی اعلام کرد به رغم خطرات تغییرات اقلیمی برای کره خاکی در سال ۲۰۲۲(۱۴۰۱) دولت‌ها یارانه‌های سوخت‌های فسیلی را به منظور مقابله با گرانیشان به نحوی بی‌سابقه افزایش داده‌اند. یارانه‌های برق و گاز تقریبا دوبرابرشده و یارانه نفت نیز۸۵درصد افزایش یافته است.
بیش از هزارمیلیارد دلار یارانه برای مصرف سوخت‌های فسیلی به وسیله دولت‌ها در سال ۲۰۲۲(۱۴۰۱) اختصاص یافت. رقمی که آژانس بین‌المللی انرژی آن رابسیار زیاد ارزیابی کرد. افزایش این کمکها با دوبرابرشدنشان در مقایسه با سال۲۰۲۱(۱۳۹۹) بی‌سابقه بوده است.
آژانس می‌گوید:« دولت‌ها ترجیح دادند برای مقابله با بی‌ثباتی بازارهای انرژی وافزایش بسیار زیاد قیمت و نوسانات شدید آن ناشی از جنگ روسیه و اوکراین؛ از شرکت‌های تجاری و خانوارها حمایت کنند.
برخی از این اقدامات از حیث سیاسی و اجتماعی می‌توانستند ضروری و قابل دفاع باشند اما مقدار بسیار قابل توجه این کمکها حکایت از بروز نشانه‌های نگران‌کننده‌ای در روند دوران گذار زیست محیطی دارد.»
آژانس بین‌المللی انرژی همچنین از این موضوع اظهار تأسف می‌کند که:«علاوه بر بار سنگینی که این کمکها بر هزینه‌های عمومی تحمیل می‌کند این نگرانی نیز وجود دارد که روند مصرف بهینه انرژی کاهش یافته و اقبال به انرژی‌های پاک نیز کاهش یابد.»
این کمکها بیشتر در کشورهای نوظهور و درحال توسعه مشاهده می‌شوند اما کشورهای توسعه یافته از جمله کشورهای اروپایی نیز از این کمکها به نحو قابل توجهی بهره‌مند شده‌اند. این میزان در سال ۲۰۲۲(۱۴۰۱) در کشورهای اروپایی برای کمک به صورتحساب‌های انرژی بالغ بر۳۵۰ میلیارد دلار برآورد شده است.
این کمکها در قالب‌های متنوعی ارائه شده‌اند: قیمت‌های سقف‌بندی و مدیریت شده، کاهش‌های مالیاتی، تسهیلات در پرداخت و ممنوعیت قطع گاز و برق در صورت نپرداختن وجوه آن تا زمان تأمین سرمایه مجدد شرکت تجاری، تعلیق بدهی و سایر حمایت‌ها از صنایع پُرمصرف انرژی.
بدین ترتیب یارانه‌های گاز و برق تقریبا دوبرابر شده و یارانه نفت ۸۵درصد افزایش یافته است. آژانس بین‌المللی انرژی از همگان دعوت کرده است از این مشکلات برای آینده درس عبرت بیاموزند:«استفاده از ابزار قیمت بهترین وسیله برای رسیدن به انرژی‌های پاک و دوران گذار زیست محیطی نیست. قیمت‌ها، توجه و بودجه‌های دولت‌ها را از مسیر اصلی منحرف کرده و چه بسا آنها را به استفاده از انواع آلاینده‌تر سوخت‌ها مانند استفاده از ذغال‌سنگ بجای گاز در فعالیت نیروگاه‌های تولید برق سوق دهند. دولت‌ها بهتر است به جای اختصاص تسکینی یارانه‌ها به تغییرات ساختاری روی آورند. از سوی دیگر این یارانه‌ها نیز باید صرفا به اقشار آسیب‌پذیراختصاص یابد.»
بخش دیگری از گزارش آژانس بین‌المللی انرژی حکایت از آن دارد که:« تقاضای نفت در سال ۲۰۲۳(۱۴۰۱) افزایش یافته و به دلیل از سرگیری فعالیت‌های اقتصادی در چین به دنبال توقف سیاست کووید صفر و مصرف بیشتر نفت سفید ناشی از افزایش ترددهای هوایی به بالاترین حد خود خواهد رسید. تقاضای کلی نفت به حد بالای خود تا ۱۰۱,۹ میلیون بشکه در روز خواهد رسید. این معادل۲میلیون بشکه افزایش در سال ۲۰۲۳(۱۴۰۱) در مقایسه با ۲۰۲۲(۱۴۰۱) و ۴/۱ میلیون افزایش در مقایسه با سال ۲۰۱۹(۱۳۹۷) قبل از بروز همه‌گیری کرونا خواهد بود.»
آژانس بین‌المللی انرژی پیش‌بینی ماه قبل خود یعنی۱۰۱,۷میلیون بشکه در روز را تاحدی افزایش داده است. افزایش تقاضای نفت در سال ۲۰۲۳(۱۴۰۱) بیشتر در آسیا و اقیانوسیه با۱,۶ میلیون بشکه در روزمشاهده می‌شود که تقریبا نیمی از آن در حد ۹۰۰ هزار بشکه در روز مربوط به چین است. این کشور با توقف سیاست کووید صفر خود در دسامبر(آذر) فعالیت‌های اقتصادی را از سرگرفت و ترددهای هوایی آن نیزبا بازگشایی مرزهای هوایی افزایش یافت.
از اینرو نقش مهمی در افزایش رشد ایفا می‌کند. در مقابل میزان افزایش تقاضا در منطقه سازمان همکاری و توسعه اقتصادی با فاصله زیاد از میزان آن درسال ۲۰۲۲(۱۴۰۱) با رقم۲/۱میلیون بشکه در روز فقط به ۳۹۰ هزار بشکه در روز خواهد رسید.
منبع: تریبیون
