برق خورشیدی وارد مدار فولاد مبارکه می‌شود

زینب غضنفری

شرکت فولاد مبارکه اصفهان به عنوان بزرگ‌ترین فولادساز کشور و غرب آسیا فاز اول بزرگ‌ترین نیروگاه خورشیدی کشور و بیست و پنجمین نیروگاه بزرگ خورشیدی دنیا را وارد مدار برق سراسری کرد.

به گزارش عصراقتصاد، نیروگاه خورشیدی آفتاب شرق با ظرفیت اسمی ‌۶۰۰ مگاوات و در زمینی به وسعت ۱۲۰۰ هکتار در منطقه کوهپایه در شرق اصفهان واقع شده و با همکاری مجموعه فولاد مبارکه اصفهان این پروژه استراتژیک به اجرا درآمد. فاز اول این نیروگاه سرمایه گذاری ۲۰ هزار میلیارد تومانی و با همکاری شرکت صنایع نیرو و انرژی پاک فولاد (صناپ) و شرکت مپنا به مرحله بهره‌برداری رسید.

در این نیروگاه یک میلیون پنل خورشیدی با حجم ۲ هزار کانتیر نصب شده است که از نوع پنل‌های دوطرفه خورشیدی (bifacial) هستند. مزیت پنل‌های دوطرفه خورشیدی این است که نور خورشید را هم از قسمت جلو و هم از بخش پشتی ماژول دریافت می‌کنند. نتیجه این طراحی خلاقانه این است که علاوه بر نور مستقیم خورشید، از نور تابیده شده در سازه‌های اطراف پنل نیز بهره‌برداری می‌شود و بدین شکل ظرفیت آن را افزایش داده‌اند.

در مرحله اول، این پروژه با نصب پنل به ظرفیت ۱۲۰ مگاوات ساعت، به مدار برق کشور متصل و برق تولیدی آن به ظرفیت شبکه برق سراسری کشور افزوده شد. پس از آن در مراحل بعدی که برآورد شده تا پایان سال ۱۴۰۴ به طور کامل تکمیل و راه‌اندازی شود، ۴۸۰ مگاوات برق خورشیدی مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

در مجموع، پنل‌های خورشیدی این نیروگاه ۶۰۰ مگاوات برق تولید می‌کند؛ برای درک بهتر این رقم باید بدانیم که این ظرفیت توان تامین برق مورد نیاز ۴۰۰ هزار واحد مسکونی یا ۲ میلیون دستگاه یخچال فریزر یا ۱۵ میلیون لامپ ۴۰ وات را دارد. به عبارت دیگر، انرژی تولیدی این نیروگاه معادل یک‌ پنجم ظرفیت نیروگاه سیکل ترکیبی دماوند به عنوان بزرگ‌ترین نیروگاه کشور و دو سوم نیروگاه گازی شهید منتظری اصفهان است.

تفاوت مهم و اساسی خورشیدی آفتاب شرق نسبت به دو نیروگاه مذکور این است که از سوخت‌های فسیلی استفاده نمی‌کند و نه تنها محیط زیست را تهدید نمی‌کند بلکه سبب کاهش آلودگی هوا نیز می‌شود. برآوردها حاکی از آن است که با راه‌اندازی این نیروگاه سالانه یک میلیون تن از آلاینده‌های مونوکسیدکربن کاهش می‌یاد. این میزان کاهش آلاینده‌ها در شهر صنعتی اصفهان که با معضل آلودگی هوا روبرو است، اهمیت فراوانی دارد.

این ابرنیروگاه خورشیدی یکی از پروژه‌های شرکت دانش‌بنیان صنایع نیرو و انرژی پاک فولاد (صناپ) از شرکت‌‌های زیرمجموعه فولاد مبارکه اصفهان است که در سال ۱۴۰۱ با هدف توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر و هموارسازی مسیر توسعه اقتصادی و صنعتی سبز ایران تاسیس شد.

صناپ با سرمایه گذاری در احداث بزرگ‌ترین نیروگاه‌‌های تجدیدپذیر در ایران و مشارکت در طراحی و اجرای نیروگاه‌‌های بادی همچون پروژه نیروگاه بادی سنگان، مزارع خورشیدی، نیروگاه‌‌های خورشید گرمایی و سیکل ترکیبی به عنوان بزرگ‌ترین بازیگر توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر در ایران شناخته می‌شود.

سرزمین پهناور ایران با در اختیار داشتن ۳۰۰ روز آفتابی در کل سال، پایگاهی بی نظیر برای بهره‌برداری از انرژی خورشیدی به شمار می‌آید. تعداد مناطقی که در بیشتر روزهای سال آفتابی هستند و آب و هوایی مناسب برای نصب پنل‌های خورشیدی دارند بسیار است و منطقه کوهپایه استان اصفهان یکی از این نقاط مستعد و پرتابش است.

نکته حائز اهمیت در حوزه انرژی خورشیدی این است که باید بین تابش خورشید و دمای منطقه تعادل نسبی برقرار باشد و منطقه کوهپایه با توجه به محیط طبیعی و منابع نور خورشید فراوان، از شرایط مطلوبی برخوردار است. بر اساس نمودار پتانسیل فتوولتائیک ایران، مناطق شمالی استان فارس، غرب استان کرمان، استان سیستان و بلوچستان، مناطق گسترده ای از استان‌‌های یزد و اصفهان و خراسان جنوبی از جمله مناطق مناسب و با پتانسیل بالا جهت تولید انرژی خورشیدی هستند و دیگر شرکت‌‌های نزدیک به این مناطق می‌توانند با احداث نیروگاه خورشیدی نسبت به تامین برق مورد نیاز خود بدون آسیب به محیط زیست و به روشی پایدار و مطمئن اقدام کنند و همانند گروه فولاد مبارکه اصفهان گامی‌بلند در جهت توسعه اقتصادی و کاهش فشار از دوش برق سراسری کشور بردارند.

نیروگاه خورشیدی بهترین گزینه جایگزین برای نیروگاه‌هایی است که از سوخت فسیلی استفاده می‌کنند و سال‌‌ها است که دنیا به سمت احداث این گونه نیروگاه‌‌ها حرکت کرده و انرژی خورشیدی به سرعت در حال تبدیل شدن به منبع اصلی انرژی جایگزین در جهان است. چین پهناور به تنهایی با ظرفیت نصب‌شده بیش از ۴۳۰ گیگاوات در تولید انرژی خورشیدی در جهان پیشرو است و پارک خورشیدی بهادلا هند با نصب ۱۰ میلیون پنل خورشیدی و ظرفیت تولید برق ۲۲۴۵ مگاوات بزرگ‌ترین نیروگاه‌ خورشیدی جهان شناخته می‌شود.

از مهم‌ترین مزایای این گونه پروژه‌‌ها می‌توان به تولید انرژی پاک و تجدیدپذیر، کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی، هزینه نگهداری کم، افزایش ارزش بهره‌وری انرژی و ایجاد اشتغال اشاره کرد.

با تولید برق با استفاده از نیروگاه‌های تجدیدپذیر می‌توان حدود ۲۰ درصد از تقاضای انرژی را تامین کرد و بیش از ۴۰ درصد از انتشار گازهای گلخانه‌ای مربوط به تولید انرژی را کاهش داد.

با توجه به موارد گفته شده باید اذعان داشت که شرکت فولاد مبارکه اصفهان با احداث و اجرای طرح‌‌ها و پروژه‌‌ها در سطح کلان نقش بسزایی در توسعه اقتصادی و زیست‌محیطی کشور ایفا می‌کند و کمک شایانی به صنعت در دستیابی به فولاد سبز می‌کند.