در حالی که صنایع بزرگ کشور از ابتدای سال جاری با محدودیتهای تأمین برق مواجه شدهاند، وزیر صنعت، معدن و تجارت با هشدار درباره بحران انرژی، تأکید کرد که اجازه توقف تولید در کشور را نخواهد داد.
سید محمد اتابک در نشست با فعالان اقتصادی خوزستان، از پیشرفتهای چشمگیر صنعتی کشور سخن گفت اما نسبت به ناترازی انرژی و تأثیر آن بر صنایع ابراز نگرانی کرد. این در حالی است که صنایع انرژیبر مانند سیمان و فولاد از قطعیهای مکرر برق و خسارات سنگین ناشی از آن گلایه دارند.
به گزارش عصراقتصاد، امسال، برخلاف سالهای گذشته که محدودیتهای برق عمدتاً در تابستان اعمال میشد، صنایع بزرگ از همان ابتدای سال با قطعی برق دستوپنجه نرم میکنند. بر اساس گزارشها، از نیمه فروردین ماه، ادارات برق منطقهای با صدور ابلاغیههایی، صنایعی مانند سیمان و فولاد را ملزم به کاهش حداقل ۳۰ درصدی مصرف برق کردهاند. اکبر الوندیان، دبیر انجمن صنفی سیمان، اعلام کرد که این محدودیتها منجر به کاهش تدریجی تولید و حتی خاموشی کورههای سیمان شده است.
وزیر صمت در واکنش به این وضعیت گفت: اجازه نخواهم داد تولید در کشور متوقف شود، اما صنایع باید خود را با شرایط جدید تطبیق دهند. وی از وزارت نیرو به دلیل ناترازی انرژی انتقاد کرد و گفت: برخی نیروگاهها به دلیل تعمیرات از مدار خارج شدهاند و در مورد نیروگاههای آبی نیز منابع کافی وجود ندارد.
خسارات هنگفت قطعی برق برای صنایع
قطع برق نهتنها تولید را کاهش میدهد، بلکه ضایعات تولید را افزایش داده و قیمت تمامشده محصولات را بالا میبرد. بر اساس گزارش مرکز بهبود کسبوکار اتاق ایران، خسارت هر روز قطعی برق برای صنعت کشور در سال ۱۴۰۳، حدود **۹,۲۱۸ میلیارد تومان برآورد شده است. صنایع فلزات پایه با خسارت روزانه ۹۰۰ میلیارد تومان، مواد شیمیایی با ۶۶۰ میلیارد تومان و فرآوردههای معدنی غیرفلزی با ۶۲۴ میلیارد تومان، بیشترین آسیب را دیدهاند.
همچنین، بخشهای غیرصنعتی مانند تولید و توزیع برق، حملونقل و کشاورزی نیز با خسارات قابلتوجهی مواجه شدهاند. این در حالی است که طبق ماده ۲۵ قانون بهبود مستمر محیط کسبوکار، واحدهای صنعتی و کشاورزی نباید در اولویت قطع برق قرار گیرند، اما این قانون هنوز بهطور کامل اجرایی نشده است.
راهکارهای مقابله با بحران برق
برای عبور از این بحران، کارشناسان و مسئولان راهکارهای متعددی ارائه دادهاند و معتقدند که استفاده از پنلهای خورشیدی و توربینهای بادی در صنایع میتواند بخشی از نیاز به برق را تأمین کند. همچنین نوسازی تجهیزات فرسوده و استفاده از سیستمهای هوشمند مدیریت مصرف نیز پیشنهاد کردهاند. پرداخت مشوقهای مالی به صنایعی که در ساعات اوج مصرف، برق کمتری استفاده میکنند. صنایع بزرگ میتوانند با احداث نیروگاههای اختصاصی، وابستگی خود به شبکه سراسری را کاهش دهند.
وزیر صمت نیز از صنایع خواست تا برای تأمین برق موردنیاز خود اقدام کنند و گفت: صنایع کوچک میتوانند از نیروگاههای سوختمحور و صنایع بزرگ از سیکل ترکیبی استفاده کنند.
ریشههای ناترازی صنعت برق
مدیرعامل شرکت توانیر، مصطفی رجبیمشهدی، علت اصلی ناترازی برق را اقتصاد نامتوازن صنعت برق دانست. به گفته وی، قیمتگذاری دستوری برق و عدم تناسب درآمدها با هزینههای تولید، باعث شده سرمایهگذاران تمایلی به ورود به این بخش نداشته باشند. وی افزود: برای رسیدن به تعادل در صنعت برق، سالانه حدود ۳۵۰ هزار میلیارد تومان سرمایهگذاری نیاز است.
همچنین، نقش سازمان برنامه و بودجه و صندوق توسعه ملی در تأمین مالی این صنعت حیاتی است. رجبیمشهدی تأکید کرد که این نهادها باید با نگاهی بلندمدت، از صنعت برق حمایت کنند، چرا که این صنعت زیرساخت اصلی توسعه سایر بخشهای اقتصادی است.
آینده صنعت برق در گرو اقدامات فوری
با افزایش مصرف برق و رشد ناکافی تولید، صنایع کشور در آستانه یک چالش بزرگ قرار گرفتهاند. هرچند وزیر صمت قول داده است که اجازه توقف تولید را ندهد، اما بدون اجرای راهکارهای عملی مانند توسعه انرژیهای تجدیدپذیر، اصلاح قیمتگذاری و جذب سرمایهگذاری، بحران برق میتواند به یک تهدید جدی برای اقتصاد ایران تبدیل شود.
