NFT؛ جدیدترین بستر پولشویی
حمید محمدعظیمی، کارشناس آموزش در حوزه تامین مالی و سرمایه گذاری
بازار سنتی خرید و فروش آثار هنری و حراجیها از چند دهه گذشته ظرفیت تبدیل شدن به مکان تطهیر پولشویان را داشتهاند.
به گزارش فینوپیا، با ظهور فناوری بلاکچین، ارزهای رمزنگاری شده و پلتفرمهای خرید و فروش، حراجیهای دیجیتالی از طریق ابزار NFT )توکن غیرقابل تعویض Non-Fungible Token (، جان تازهای را به پولشویان داده است.
به نظر میرسد NFT ها بدلیل ظرفیت بالایشان در اجتناب از عوارض حمل و نقل یا بیمه در تجارت هنر فیزیکی، گزینه سادهتری برای پولشویی از طریق هنر باشند.
آخرین و جدیدترین پرده از شعبدهبازی که پولشویان (احتمالا) در حال انجام آن هستند، تلاش فزایندهای ایشان برای تطهیر منشاء و منبع اصلی مال نامشروع و غیر قانونیشان است؛ آنهم تحت لوای معرفی خود به عنوان مبتکران بخش فناوری مالی زیر چتر NFT است.
توکن غیرقابل معاوضه، وسیله ای است که میتواند به راحتی، به ابزار پولشویی تبدیل شود. NFT یک واحد غیرقابل تعویض از دادههای ذخیره شده در یک بلاکچین است که نوعی دفتر کل دیجیتال محسوب میشود و میتواند فروخته و یا مورد معامله قرار گیرد.
تفاوت ارزهای رمزنگاری شده در جزئیات این است که هر توکن به طور منحصر به فردی قابل شناسایی است، اما NFT ها با ارزهای دیجیتال بلاک چین متفاوت هستند. بیشتر NFTها به عنوان یک دارایی سوداگرانه استفاده میشوند.
NFT ها در ابتدای راه قرار دارند و از سال ۲۰۱۷ راه اندازی شدهاند.
رشد در فضای NFT قابل توجه است. بازار جهانی توکنهای غیرقابل تعویض در سال گذشته میلادی (۲۰۲۱) به ۴۲ میلیارد دلار رسید، که البته ریسک AML ( مقابله با پولشویی) را برای بازارهای NFT افزایش میدهد.
ساده ترین راه برای تشخیص پولشویی بالقوه مبتنی بر تجارت، این است که ببینیم آیا قیمت معامله با ارزش بازار منصفانه کالای مورد معامله مطابقت دارد یا خیر.
برای هنر، معمولاً قیمتی است که توسط یک ارزیاب توصیه میشود. با توجه به اینکه در حال حاضر بازار NFT جدید و ناپایدار است، تشخیص اینکه قیمت بازار منصفانه چقدر باید باشد؟!، دشوار است، به خصوص در مواردی که هیچ سابقهای برای اتکا به آن جهت راهنمایی وجود ندارد.
NFTها ارزش خود را از نسخه تأیید شده دارایی دیجیتال به دست میآورند. به عنوان مثال، نسخه NFT اولین توییت جک دورسی، بنیانگذار توییتر (که در یک حراجی، معادل دو میلیون و ۹۰۰ هزار دلار به یک تاجر ساکن مالزی فروخته شد) را میتوان از طریق یک کد الفبایی عددی منحصر به فرد که در بلاک چین نیز ثبت شده است، شناسایی کرد.
در حالی که ممکن است چندین NFT از یک دارایی وجود داشته باشد، هرکدام باید کدی برای تأیید صحت آن داشته باشند، دقیقاً مانند یک اثر هنری که اغلب با منشأ همراه است. اگرچه تراکنشها در دفتر کل ثبت میشوند، اما خریداران میتوانند ناشناس باقی بمانند. این یک موهبت بزرگ برای هر کسی است که به دنبال شستن دارایی است.
هیچ مکانیسمی برای جلوگیری از ایجاد حسابهای کاربری متعدد و انتقال داراییها بین آنها برای مبهمکردن بیشتر ردیابی، وجود ندارد.
به طور طبیعی، هر زمان که مبالغی به این بزرگی در میان باشد، این احتمال وجود دارد که بازیگران بد بتوانند وارد شوند و از فرصت پیشآمده، سوءاستفاده کرده و برای جابجایی داراییهای خود یا کلاهبرداری از طریق مشتریان ناآگاه، دست به کار شوند.
مقررات جدید انطباق NFT با حوزههای اصلی AML از اهمیت کلیدی برخوردار است. در عین حال چارچوبهای نظارتی در حال افزایش هستند، بنابراین الزامات برای مطابقت با الزامات AML وجود دارد.
تاکنون، راهنماییها و توصیههایی از طرف نهادهای تخصصی مبارزه با پولشویی، همچون کارگروه ویژه اقدام مالی که رویکرد مبتنی بر ریسک به داراییهای مجازی و ارائه دهندگان دارایی مجازی دارد، منتشر شدهاست.
در حال حاضر هیچ مدرکی مبنی بر هجوم پولشویان به سمت NFT ها وجود ندارد، اما مجرمان اقتصادی اگر راهی پیدا کنند که بتوانند از آن بهره برداری کنند، این کار را خواهند کرد حتی با کمک NFT.
به همین دلیل برای کسب و کارها و افراد مهم است که برای داشتن رویکردی فعالانه، مراقب بوده و تمام اقدامات احتیاطی و نظارتی را بر روی مشتریان و سرمایهگذاران (جدید) خود برای اطمینان از درگیر نشدن کسب و کارشان در مقابله با جرم پولشویی انجام دهند.