تاثیر نوسان قیمت دلار بر اقتصاد / ارز باید قابل پیش بینی باشد!
مطابق گزارش پژوهشکده پولی و بانکی، نرخ ارز در کوتاه مدت یکی از عوامل کلیدی است که تأثیر قابل توجهی در شکلدهی به انتظارات تورمی و در نتیجه نرخ تورم در اقتصاد ایران دارد. همچنین، در میان مدت، نرخ ارز تأثیر مهمی در سطح فعالیتهای اقتصادی و ترکیب کالاهای قابل تجارت و غیرقابل تجارت دارد.
با توجه به اینکه نوسانات ارزی هم در تولید و هم در تخصیص منابع اقتصادی اختلالها ایجاد میکند، کنترل نوسانات این نرخ میتواند به ایجاد فضای کلان مناسبی برای رشد اقتصادی کمک کند. با کنترل نوسانات ارزی، پایداری ارزی و انجام تجارت و سرمایهگذاریها با پیشبینی دقیقتر و کاهش ریسک انجام میشود. این امر میتواند به افزایش اعتماد سرمایهگذاران و کسبوکارها منجر شود و در نهایت فضای کلانی را برای رشد پایدار اقتصادی فراهم آورد.
بیثباتی نرخ ارز باعث میشود تا بنگاههای تولیدی به دلیل عدم پیش بینی مواد اولیه و محصولات، در برنامهریزی تولید دچار مشکل شوند؛ کارکرد اصلی سیاستهای ارزی در حوزه حمایت از تولید باید بر پیش بینیپذیرکردن نرخ ارز و جلوگیری از نوسانات شدید متمرکز باشد.
عدم میخکوبکردن نرخ ارز و تعدیل به موقع نرخ ارز با توجه به تورم داخلی، میتواند در کاهش احتمال بروز بحرانهای ارزی و در نتیجه ممانعت از ایجاد فضای سفتهبازی در بازار ارز ثمربخش باشد.
همچنین با توجه به نقش مخرب تحریمهای اقتصادی و فضای نامطمئن سیاسی بر ثبات پولی و مالی در اقتصاد کشور، ضرورت دارد در کنار اعمال سیاستهای ناظر بر کنترل تورم و ثبات ارزی، کاهش ریسکهای سیاسی برای اثربخشی بهتر سیاستها و مدیریت مناسب انتظارات آحاد اقتصادی دنبال شود.
عوامل موثر بر قیمت دلار
قیمت دلار به وفور تحت تأثیر عوامل مختلف قرار میگیرد. برخی از عوامل کلیدی که میتوانند قیمت دلار را تحت تأثیر قرار دهند عبارتند از:
۱. سیاست پولی: سیاستهای پولی کشورها، از جمله نرخ بهره، تورم و تدابیر مالی دولت، میتواند تأثیر قابل توجهی بر قیمت دلار داشته باشد. تغییرات در سیاستهای پولی میتواند تقاضا و عرضه دلار را تحت تأثیر قرار داده و در نتیجه قیمت آن را تغییر دهد.
۲. عوامل اقتصادی: عوامل اقتصادی مانند رشد اقتصادی، تورم، نرخ بیکاری و معاملات تجاری بین المللی نیز میتوانند بر قیمت دلار تأثیر بگذارند. به طور کلی، اگر یک کشور رشد اقتصادی قوی و استقرار مالی داشته باشد، احتمالاً ارزش ارز محلی آن کاهش مییابد و قیمت دلار نسبت به آن افزایش مییابد.
۳. عوامل سیاسی: تغییرات سیاسی در کشورها نیز میتوانند تأثیرگذار باشند. برخی عوامل سیاسی مانند تنشهای جهانی، تحریمها، تغییرات در سیاست خارجی و جنگها میتوانند باعث نوسانات در بازار ارز و قیمت دلار شوند.
۴. عوامل عرضه و تقاضا: عواملی مانند تقاضا و عرضه برای دلار نیز میتوانند قیمت آن را تحت تأثیر قرار دهند. به عنوان مثال، اگر تقاضا برای دلار افزایش یابد ولی عرضه آن کم باشد، قیمت دلار افزایش خواهد یافت. به همین ترتیب، اگر عرضه دلار افزایش یابد ولی تقاضا کاهش یابد، قیمت آن کاهش خواهد یافت.
۵. عوامل جهانی: عوامل جهانی مانند نرخ بهره جهانی، نرخ تورم جهانی، تحریمها و رویدادهای بینالمللی نیز میتوانند قیمت دلار را تحت تأثیر قرار دهند.
لازم به ذکر است که قیمت دلار تحت تأثیر تعداد زیادی عامل قرار میگیرد و دقیقه به دقیقه ممکن است تغییر کند. همچنین، تأثیر هر عامل بر قیمت دلار ممکن است در هرقیمت دلار تحت تأثیر عوامل مختلف قرار میگیرد. برخی از عوامل موثر بر قیمت دلار عبارتند از:
۱. سیاست پولی: تصمیمات بانک مرکزی درباره نرخ بهره، تدابیر پولی و کنترل تورم میتواند تأثیر قابل توجهی بر قیمت دلار داشته باشد. افزایش نرخ بهره و تدابیر تنظیمی برای کاهش تورم معمولاً منجر به افزایش قیمت دلار میشود.
۲. عوامل اقتصادی: رشد اقتصادی، تورم، نرخ بیکاری و سلامت مالی کشورها نیز میتوانند تأثیرگذار باشند. رشد اقتصادی و استقرار مالی قوی معمولاً منجر به تقویت ارز محلی و کاهش قیمت دلار میشود.
۳. عوامل سیاسی: تحولات سیاسی در کشورها میتوانند تأثیر قابل توجهی بر قیمت دلار داشته باشند. عواملی مانند تحریمها، تنشهای سیاسی و تغییرات در سیاست خارجی میتوانند باعث نوسانات قیمت دلار شوند.
۴. عرضه و تقاضا: تقاضا و عرضه برای دلار نیز تأثیر مهمی در قیمت آن دارند. اگر تقاضا برای دلار بیشتر از عرضه آن باشد، قیمت دلار افزایش مییابد. به عنوان مثال، در شرایطی که صادرات بیشتری نسبت به واردات وجود داشته باشد، تقاضا برای دلار افزایش مییابد و قیمت آن نیز افزایش مییابد.
۵. عوامل جهانی: عواملی مانند نرخ بهره جهانی، نرخ تورم جهانی، تحریمها و رویدادهای بینالمللی نیز میتوانند قیمت دلار را تحت تأثیر قرار دهند.
لازم به ذکر است که قیمت دلار تحت تأثیر تعداد زیادی عامل قرار میگیرد و به طور مداوم تغییر میکند. همچنین، تأثیر هر عامل بر قیمت دلار ممکن است در هر زمان متفاوت باشد و بسته به شرایط اقتصادی و سیاسی مختلف، متغیر باشد.