رقابت نابرابر بازار سنتی با غول‌های تجاری
با ظهور مال‌های مدرن، صنعت خرده‌فروشی دستخوش تغییرات و تحولات قابل اشاره‌ای شده است. مراکز تجاری بزرگ که نه تنها کالاها بلکه خدمات تفریحی و رفاهی نیز به مصرف‌کنندگان ارائه می‌دهند، به رقبای جدی برای فروشندگان سنتی تبدیل شده‌اند.
به طوری که رئیس اتحادیه صنف فروشندگان دستگاه‌های صوتی و تصویری، تلفن همراه و لوازم جانبی تهران، از رقابت نابرابر با مراکز تجاری و عدم حمایت دولت و بانک‌ها از این صنف گلایه کرده است.
به گزارش عصراقتصاد، ظهور خرده‌فروشی‌های مدرن در ایران، به‌ویژه در شهرهای بزرگ و به تبع آن در شهرهای کوچک، تحولات قابل توجهی را در عرصه اقتصادی کشور رقم زده است. این مراکز خرید، که معروف به «مال» و «مگامال» هستند، به رقیبی جدی برای بازارهای سنتی و حجره‌نشینان تبدیل شده‌اند.
بازارهای سنتی و حجره دارانی که تقریبا به مدت یک قرن مرکز اصلی تامین کالاهای مورد نیاز شهروندان بودند، حالا با رقیب نیرومندی مواجه شده‌اند که نه تنها در زمینه قیمت ها رقابتی جدی دارند، بلکه امکانات رفاهی و تفریحی متنوعی را به خریداران خرد ارائه می‌کنند که فرایند خرید را به یک تفریح خانوادگی و فعالیتی لذت بخش تبدیل می کرد.
از سوی دیگر، با توجه به فضای رقابتی فزاینده، حفظ کیفیت محصولات و خدمات از جمله چالش‌هایی است که باید به آن توجه شود. در حالی که تخفیف‌ها و حراج‌های گسترده ممکن است به جذب مشتری کمک کنند اما فعالان بازارهای سنتی نگران هستند که کیفیت کالاها توسط بازرگانان مدرن به خاطر رقابت با قیمت‌های پایین نادیده گرفته شود.
به این ترتیب فروشندگان سنتی با رقابتی نابرابر روبرو شدند به طوری که رئیس اتحادیه صنف فروشندگان، محمدرضا رمضان، در این باره، می گوید: فروشندگان محلی نه تنها با افزایش غیرمعمول قیمت‌ها به دلیل نوسانات نرخ ارز دست و پنجه نرم می‌کنند، بلکه رقابت نابرابر با مال‌ها و مراکز تجاری که مجوز فعالیت تا دیروقت دارند، باعث شده تا بسیاری از مغازه‌داران نتوانند به فعالیت خود ادامه دهند بنابراین کاسبی خود را جمع کرده‌اند یا تغییر شغل داده‌اند.
رمضان می افزاید: ما بازوی دولت هستیم و اگر از ما حمایت شود، بر کنترل تورم و بهبود معیشت مردم تاثیر مثبت خواهد گذاشت.
وی اظهار می کند: برخی بر این باورند که این موضوع در تمام دنیا در حال اتفاق افتادن است و در ایران هم باید اتفاق بیفتد که ما هم قبول داریم اما نه در چنین رقابت نابرابری.
تمامی منابع بانک‌ها در اختیار همین مراکز است، در حالیکه در اختیار اصناف نیست. ما بارها نوشتیم همان منابعی که در اختیار آنها قرار می‌گیرد در اختیار ما هم بگذارند ولی اصلا چنین نیست. در کنارش تبلیغات یک طرفه هم این رقابت را بیشتر از قبل نابرابر کرده است. قبلاً اگر ۱۰۰۰ عدد تلویزیون فروخته می‌شد ۱۰۰۰ فروشگاه مختلف آن را می‌فروخت و ۱۰۰۰ نفر بابت آن سود می‌کردند ولی امروز سود ۱۰۰۰ فروشنده به جیب یک نفر می‌رود و ۱۰۰۰ نفر دیگر از نان خوردن میفتند.
رمضان تاکید می کند که ما مشکلی با حضور این مال‌ها نداریم، اما لااقل رقابت نابرابر و تفاوت توجه بانک‌ها را بردارید، تبلیغات نابرابر و فعالیت این مجموعه‌ها تا ۲ نصف شب را بردارید تا ما در یک بازار منصفانه رقابت کنیم.
پیش از این نیز قاسم نوده‌فراهانی، رئیس اتاق اصناف ایران، گفته بود که نیمی از مال‌های تهران اضافی هستند و ساخت‌وسازهای جدید باید در مناطق و با اولویت‌هایی خاص انجام شود.
وی خواستار ایجاد تعادل در ساخت‌وساز و ارائه پروانه‌های تجاری شده بود. وی همچنین به رکود این غول‌های تجاری در پایتخت اشاره کرده و گفته بود که اقتصاد ایران کشش این حجم از مراکز خرید را ندارد.
به گفته نوده‌فراهانی، اجاره بالای مغازه‌ها و تمرکز بیش از حد واحدهای صنفی در تهران باعث شده تا بیشتر طبقات مال‌ها خالی بمانند و عملاً این غول‌های تجاری به فعالیت‌های اقتصادی مطلوبی نپردازند. بر اساس گزارش وزارت صنعت، اکنون به ازای هر ۲۵ تا ۲۸ خانواده یک واحد صنفی در ایران وجود دارد، در حالی که در دنیا این رقم یک واحد در ازای هر ۱۰۰ خانواده است.
در هر حال، با توجه به اهمیت صنعت خرده فروشی در شرایط ظهور گسترده فروشگاه های زنجیره ای، مال ها و مگامال ها که با استقبال زیادی از سوی شهروندان نیز رو به رو شده اند، باید دید در مورد موضوعاتی مانند کیفیت و قیمت کالاها، رقابت بین این مراکز با بازار سنتی، چگونه خواهد بود و چه عاید مصرف کننده خواهد شد.
