رییس کل بانک مرکزی: سعی میکنیم تورم را به ۲۲ درصد برسانیم/ برخی منتظر دلار ۵۰هزار تومانی بودند

رییس کل بانک مرکزی با بیان این‌که تشدید تورم در ماه‌های اخیر به دلیل شوک ارزی است، گفت: طی ۲.۵ سال تحت شدیدترین تحریم ها بانک مرکزی اجازه نداد کمبودی برای مایحتاج ضروری مردم ایجاد شود.

به گزارش اقتصادآنلاین، عبدالناصر همتی، رییس کل بانک مرکزی در برنامه گفتگوی ویژه خبری با بیان اینکه مانع ابر تورم شدیم، گفت: تورم در ماه های اخیر تشدید شده و به دلیل شوک ارزی است، ما بر مبنای دلار نیمایی ۱۷ هزار تومان پیش بینی کردیم که تورم متوسط یکساله منتهی به خرداد ۱۴۰۰ را به ۲۲ تا ۲۴ درصد برسانیم و تا آن زمان ۶ ماه فرصت داریم.

وی ادامه داد: تعهد بانک مرکزی برای ارز ۴۲۰۰ تومانی، هشت میلیارد دلار است که از این میزان ۵.۵ میلیارد دلار برای کالاهای اساسی و ۲.۵ میلیارد دلار برای دارو بوده است و بانک مرکزی به تعهد خود پایبند بوده و تا کنون ۷ میلیارد دلار تامین شده است.

همتی افزود: بیش از یک میلیارد دلار تاییدیه ارز دادیم ولی ترخیص کالا صورت نگرفته است. بانک مرکزی کالاهای وارداتی اعتباری را به شرط ورود فوری به کشور تامین ارز می کند. از ابتدای سال تاکنون ۲۶.۵ میلیارد دلار صادرات و ۲۵ میلیارد دلار واردات انجام شده است.

رییس کل بانک مرکزی ادامه داد: بسیاری از کالاهای اساسی با دلار ۴۲۰۰ تومانی وارد شده‌اند اما افزایش قیمت‌های زیادی در بازار داشته اند برای مثال کنجاله با ارز دولتی وارد شده و باید پرسید اکنون چرا در بازار با این قیمت‌ها به فروش می‌رسد؟

وی همچنین در بخش دیگری از این مصاحبه در خصوص واردات اعتباری این نکته را گفت که بانک مرکزی کالاهای وارداتی اعتباری را به شرط ورود فوری به کشور تامین ارز می کند و ادامه داد: بانک مرکزی اعلام کرده که با واردات اعتباری موافق است به شرط اینکه به محض موافقت بانک مرکزی کالا را وارد کشور کنند، اما واردکنندگان به جز دو شرکت که رقم بالایی هم نبوده است، به ما اعلام نکرده‌اند.

همتی تأکید کرد: وقتی تضمین در خصوص ارز داده می‌شود باید به طور قطع وارد کشور شود و بانک مرکزی مخالفتی ندارد. از چند شرکت حدود ۵۰۰ میلیون یورو اعتباری قبول و سریع هم تاییدیه را صادر کردیم.

وی در ادامه به وضعیت عرضه ارز در بازار و سامانه نیما اشاره کرد و افزود: در حال حاضر عرضه ارز در سامانه نیما بسیار مطلوب است. روزانه بین ۱۷۰ تا ۱۸۰ و گاهی ۲۰۰ میلیون دلار در سامانه نیما عرضه می‌شود که میانگین نرخ این ارز هم امروز ۲۵ هزار و ۴۰۰ تومان است که روند کاهشی دارد. چرا که انتطارات تورمی کاهشی است.

رییس کل بانک مرکزی ادامه داد: طی ۲.۵ سال تحت شدیدترین تحریم ها بانک مرکزی اجازه نداد کمبودی برای مایحتاج ضروری مردم ایجاد شود. وزارت صمت باید ثبت سفارش را بر اساس برآورد درآمدهای ارزی انجام دهد و مدیریت تقاضا را به درستی انجام دهد.

همتی گفت: ممکن است یکی دو کالا با مشکلاتی مواجه شده باشد که دلایل دیگری دارد و نمی‌خواهم وارد جزییات دلایل آن شوم. وقتی در جامعه اعلام می‌شود که ارز ۴۲۰۰ تومانی حذف خواهد شد طبیعتا شوکی به بازار وارد می‌شود و این سیگنال را می‌دهد که هر کسی کالا دارد نفروشد.

انتقاد همتی در پاسخ به اصرار مجری صداوسیما درباره ترخیص کالاها بدون انتقال ارز
همتی گفت: یک عده کالاهای خود را نگه داشتند به این امید که ارز ۴۰ تا ۵۰ هزار تومان شود سپس ترخیص کنند. اطلاعات ناقص می دهند و می گویند بانک مرکزی ارز نمی دهد. اعلام کرده ایم کسانی که کالا به صورت اعتباری وارد کرده اند بیایند تعهد بدهند که کالا را سریع ترخیص کنند تا تضمین چندماهه بدهیم ارزشان را تامین کنیم.

وی افزود: واردات کالا بدون انتقال ارز اصلا یعنی چه؟ من نمی خواهم زیاد توضیح بدهم اما یک میلیارد دلار مجوز ترخیص دادیم اما این اتفاق روی نداد. اجازه نخواهیم داد ارز بابت کالاهایی که در اولویت نیازهای مردم نیستند تحت عنوان واردات بدون انتقال ارز وارد کشور شود. بعد سررسید دستور رییس جمهور، اجازه انتقال ارز بر خلاف ضوابط بانک مرکزی را نمی دهیم .

رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: بانک مرکزی در حال حاضر وظایف بسیار مهم تری دارد که فشار سنگینی را نیز متحمل می‌شود. بر همین اساس درخواست ما از دیگر بخش‌ها این است که کمک کنند. ما در خدمت تاجران و فعالان اقتصادی هستیم، اما آنها هم شرایط ما را درک کنند. در حال حاضر مشکل کشور ریال و ارز است اما مدام گفته می‌شود که بانک مرکزی ریال و ارز تخصیص نمی‌دهد. بانک مرکزی از کجا بیاورد، باید چاپ کند؟

رییس کل بانک مرکزی با تأکید براینکه زمانی که ارز در دسترس نیست، باید پول به چاپ برسد، تصریح کرد: در این خصوص مقاومت به خرج می‌دهم، ناراحت نشوند زیرا مسئول ارزش پول ملی هستم، باید این کار را انجام دهم، فحش ندهند و بگویند همتی پول نمی‌دهد.

بانک مرکزی اجازه واردات بدون انتقال ارز را نمی دهد

رییس کل بانک مرکزی اضافه کرد: بانک مرکزی اجازه واردات بدون انتقال ارز را نمی دهد به دلیل اینکه به معنای خروج ارز و سرمایه از کشور است بنابراین منشأ ارز باید مشخص باشد. مقایسه ۸۷ ماهه دولت یازدهم با همین مقدار در دولت‌های قبلی نشان می دهد که نرخ رشد نقدینگی در این دولت علیرغم تحریم و فشارهای ارزی افزایش نیافته است.

وی افزود: از مهر سال ۷۹ تا مهر سال ۹۹ رشد نقطه به نقطه در این سالها را بررسی کردیم که بر این اساس نمودار مورد بررسی ۳ قله دارد؛ نقدینگی ۳۹.۴ درصدی سال ۸۵، نقدینگی ۳۸.۸ درصدی سال ۹۲ و نقدینگی ۳۷.۲ درصدی در سال ۹۹ که میانگین رشد نقدینگی نیز ۲۷.۷ درصد است و انحرافاتی که در نمودار وجود دارد ناشی از اتفاقاتی است که به اقتصاد تحمیل شده است. ضمن اینکه باید شرایط ارزی امسال و سال گذشته و فشارها را نیز در نظر بگیرید.

وی ادامه داد: رشد نقدینگی از مرداد ۹۲ تا مهر ۹۹ معادل ۸۳ درصد بوده است. از ابتدای سال تا امروز رشد پایه پولی ۱.۵ درصد بوده است. بانک مرکزی از ابتدای سال اجازه پولی شدن کسری بودجه را نداده و مقاومت کرده است. بخشی از رشد پایه پولی به دلیل حمایت بانک‌ها از بازار سرمایه بوده است.

رهبر معظم انقلاب کمک بسیار بزرگی به بانک مرکزی دارند و حمایت‌های خوبی از ما دارند. ایشان فرمودند در صورت کسری بودجه اولویت با اوراق و فروش سهام است و برای انتشار اسکناس نباید سراغ بانک مرکزی رفت. برهمین اساس ما امسال توانستیم خوشبختانه با مقاومتی که داشتیم رشد پایه پولی ۱۳ درصدی را ثبت کنیم. انتظارات تورمی کاهش پیدا کرده و پیش بینی می‌ شود نرخ تورم نیز کاهش یابد.

رئیس کل بانک مرکزی تاکید کرد: فروش سهام یا اوراق هر کدام برای دولت امکان‌پذیر بود باید انجام شود و برای انتشار اسکناس نباید سراغ بانک مرکزی برود، چیزی بود که امسال با کمک دوستان و مقاومتی که به خرج دادیم، موفق شدیم از اول سال رشد پایه پولی را ۳ درصد کنیم.

همتی درباره تورم ۱۳ درصدی نیز گفت: تورم بیشتر جهش است و در واقع فشار هزینه ناشی از رشد قیمت ارز است. قیمت ارز هم زیاد بالا رفت که نقدینگی در واقع تقاضای مربوط به آن را ایجاد می‌کند. وقتی انتظارات تورمی در کشور به خاطر رشد بر فرض ارز یا به هر دلیل هزینه‌ها که اول سال به وجود آمد که کرونا هم یکی از آنها بود، افت تولید را سبب شد. تولید که افت کند، نرخ ارز بالا می‌رود و کاهش ارزی خواهیم داشت و تمام اینها به تولید لطمه می‌زند.

از طرف دیگر سبب می‌شود قیمت دارایی ها به خاطر انتظارات تورمی افزایش پیدا کند، انتظارات تورمی بلای تمام این موارد است. چرا پیش‌بینی می‌کنم به تدریج افت خواهد کرد، برای اینکه انتظارات تورمی کاهش پیدا کرده است. چرا قیمت اتومبیل پایین می‌آید؟ چرا ارز به سمت پایین می‌آید؟ چه اتفاقی افتاده است؟ انتظارات تورمی کاهش پیدا کرده است.

همتی در توضیحات تکمیلی افزود: دوستان وزارت بهداشت فشار می‌آورند و از نظر ما هم تامین آن مشکلی نیست، ولی در بودجه مورد اشاره قرار نگرفته، اما دوستان این یک میلیارد دلار را با سرعت می‌خواهند. البته آنان هم حق دارند، نیاز جدی وجود دارد، این را قبول داریم، ولی از آن طرف مطرح نکنند که چرا نقدینگی در حال رشد است. از ابتدای سال تا حالا بابت تبدیل یوروها که تقریبا بالای ۷۰۰ میلیون یورو آن را تبدیل کردیم، حدود ۱۶ هزار میلیارد پرداخت شده که از این ۱۲ و نیم درصد رشد پایه پولی ۵ واحد درصد آن به این مسئله مربوط می‌شود.

با توجه به برنامه‌ریزی‌های انجام شده سال آینده شرایط بهتری از لحاظ اقتصادی خواهیم داشت
همتی درباره تحقق منابع لایحه بودجه ۱۴۰۰ تصریح کرد: پیش فروش نفت و اوراق برای تحقق منابع لایحه بودجه پیش‌بینی شده است. البته مسئول بودجه نیستم، انشاالله کسری هم پیش نمی‌آید و مقاومت می‌کنیم، دوستان هم مراعات حال ما را دارند. در بودجه دخل و خرجی است که چنانچه می‌توانند از خرج کم کنند.

وی در خصوص خرید اوراق توسط بانک ها توضیح داد: بانک ها نباید خرید کنند، مردم این اوراق را خریداری می‌کنند. نرخ را مناسب بگذارند، مردم مشتاق خرید آن خواهند بود. اوراق های پیش بینی شده را تا پایان سال هم بفروشند، ۳۸ درصد GDP می شود، در حالی که قانون برنامه ششم مطرح کرده در شرایط خاص تا ۵۰ درصد هم امکان پیشروی دارد. کشوری که پشت سرش نفت عظیمی وجود دارد از این بدهی ها نباید نگران باشد.

همتی در ادامه افزود: نظام یکپارچه است، دولت ها نباید مشکلات را به گردن هم بیاندازند. باید فکر نظام و اداره کشور باشیم. دولت فعلی هم یکسری پروژه ها را برای دولت بعدی افتتاح می‌کند، دولت بعدی هم برای دولت بعدی این کار را انجام می‌دهد

رئیس کل بانک مرکزی درباره اجرای قانون جدید چک از ۲۲ آذرماه گفت: قانون جدید چک حدود یک سال و نیم پیش در مجلس تصویب شد و اجرای آن ۲۲ آذر ماه امسال آغاز می شود. ۷۰ درصد کارهایی که باید انجام می‌شد، صورت گرفته، ولی یک بخش آن سامانه نیاز دارد که براساس آن مردمی که از این پس درصددند چک بنویسند باید ابتدا وارد این سامانه شوند، شماره چک و مبلغ مورد نظر را در آنجا درج کنند، کسی هم که می‌خواهد این چک را دریافت کند باید حتما در سامانه آن را به لحاظ اعتبار مورد بررسی قرار دهد.

سامانه فوق را بانک مرکزی آماده کرده و از آخر این ماه هر کسی که بخواهد چک صادر و دریافت کند، می‌تواند از سامانه آن را پیگری کند از اپلیکشین‌هایی که در تلفن‌های همراه وجود دارد، آیکونی تحت عنوان صدور چک یا سامانه صیاد وجود دارد، ولی این موضوع پس از ابلاغ در شورای پول و اعتبار هفته گذشته به طور جدی مورد بحث قرار گرفت و تصمیم گرفته شد که از آقای رییس جمهور خواهش کنیم شنبه در ستاد ملی به خاطر شرایط کرونایی اجازه دهند تدریجی و اختیاری باشد.

در حال حاضر با ناترازی بانک‌ها روبه‌رو هستیم و اگر نرخ سود را افزایش دهیم ناترازی بانک‌ها افزایش می‌یابد

رییس کل بانک مرکزی اضافه کرد: نرخ کوتاه مدت در حال حاضر در دامنه ۱۰ تا ۲۲ و نرخ سود بین بانکی ۲۰.۵ درصد است. بانک مرکزی نرخ سود را مدیریت و با رکود مبارزه می‌کند.

رییس کل بانک مرکزی همچنین از رایزنی با دو کشور برای خرید واکسن کرونا خبر داد و گفت: از حدود یک ماه قبل برای خرید واکسن کرونا با کره جنوبی درحال مذاکره بودیم ولی کره نتوانست تضمینی برای عدم بلوکه شدن پول ایران در امریکا به ما بدهد.

همتی گفت: هیچ مشکلی برای تأمین منابع ارزی خرید واکسن نداریم و به محض اینکه رایزنی ها با یک کشور به سرانجام رسید همان روز می توانیم پول را منتقل کنیم.

رییس کل بانک مرکزی البته این را هم گفت که فعلا زمان مناسبی برای افزایش نرخ سود بانکی نیست چراکه هم با مشکل ناترازی بانک‌ها روبه رو هستیم و هم باید به فکر تقویت بازار سرمایه باشیم.

وی افزود: ادغام بانک‌های وابسته به نیروهای مسلح یکی از خواسته‌های مقام معظم رهبری بود و باکمک نیروهای مسلح پیش رفت و بالاخره توانستیم این پروژه عظیم بانکی را انجام دهیم که در تاریخ بی سابقه است‌. پروژه ادغام بانک‌های نظامی تا پایان آذر نهایی می شود و تابلو همه بانکهای ادغامی به سپه تغییر می‌کند. بازار متشکل ارزی آغاز به کار کرده و روزانه ۳ تا ۵ میلیون دلار در آن معامله می‌شود.

وی در خصوص بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی تاکید کرد: بدهی بانک‌ها کاهش پیدا کرده است. به دلیل مسئولیت‌ام باید بازار سرمایه را هم در نظر داشته باشم، در مقطعی تاکید کرده بودم بانک‌ها به کارگزاری‌ها وام ندهند، اما در ارائه این وام سختگیری صورت نگرفت و علت آن هم این بود که به بورس لطمه می‌خورد و میزان وامی که به کارگزاری‌ها دادند رقم بسیار قابل توجهی بود.

شرایط به شکلی است که رئیس بانک مرکزی را در جایی قرار می‌دهند که نه تنها ارز به آن تحویل نمی‌دهند، تقاضای ارز هم دارند. پول نو هم می‌خواهند، از آن طرف استثناهایی را برای دریافت معرفی می‌کنند، بورس هم باید کمک کند که البته این وظیفه بانک مرکزی است تا به حال هم چنین بوده است و فعالان بازار سرمایه مطمئن باشند بانک مرکزی هر اندازه توان داشته باشد از این کمک دریغ نخواهد کرد، ولی بانک مرکزی هم منوط به یکسری درآمد است. در شرایط بسیار سخت اکنون سه واحد درصد اضافه می‌شود، مطرح می‌کنند که بانک مرکزی موفق به کنترل نشده است. شرایط بانک مرکزی را هم ببینند، ایده‌آل نیست.

بانک ها باید نسخه‌های قرارداد وام را به مشتریان بدهند

رییس کل بانک مرکزی درباره چرایی عدم ارائه نسخه‌ای از جدول بازپرداخت اقساط و وام به مشتریان توسط بانک‌ها گفت: من اصلا با این رویه موافق نیستم و خوشبختانه هفته گذشته در هیات عامل بانک مرکزی مجدداً برای ابلاغ تصویب شد که بانک‌ها ملزم به ارائه قرارداد تسهیلات به مشتریان خود هستند. لذا اگر مردم در قراردادهای بانکی با مشکل مواجه شدند می‌توانند با سامانه ارتباطات مردمی بانک مرکزی تماس بگیرند و ما با هر بانکی که طبق مقررات اقدام نکرد، برخورد می‌کنیم.

وی درباره برخی قراردادهای مشارکت از جمله ربح مرکب (بهره بر سود) افزود: با توجه به بخشنامه جدیدی که رییس قوه قضائیه ابلاغ کرده‌اند خیلی از این مسائل حل شده است و هماهنگی خوبی بین دادگاه‌ها و بانک مرکزی به عنوان مرجع رسمی رسیدگی به این قواعد شکل گرفته است. همچنین ما از اول سال ابلاغ کرده‌ایم که در این قراردادها، باید محاسبات بر مبنای عقود شرعی باشد و در غیر این صورت قرارداد باطل است.

بانک ها زرنگی نکنند، تخلفی ببینم برگشت می زنیم

همتی تأکید کرد: اگر مردم از این قراردادها نیز شکایتی دارند می‌توانند به سامانه ارتباطات مردمی بانک مرکزی ارجاع دهند و ما با بررسی پرونده اگر تخلفی ببینیم آن را برگشت می‌زنیم لذا بانک‌ها احساس زرنگی نکنند.

همتی: از پیچ گذر می کنیم

همتی تأکید کرد: با روندی که بازار ارز در پیش گرفته و با اقداماتی که انجام شده و اتفاقاتی که در رشد اقتصادی و تجارت خارجی در حال صورت گرفتن است، از این پیچ گذر خواهیم کرد.

رییس کل بانک مرکزی بار دیگر به تلاش دشمنان برای فروپاشی اقتصاد ایران اشاره و تصریح کرد: هدف اصلی ترامپ فروپاشی نظام اقتصادی ایران بود که به نتیجه نرسید و اکنون زمان به نتیجه رسیدن مقاومت مردم ایران است و متغیرهای اقتصادی نشان می‌دهند که روزها و ماه‌های بهتری را در پیش رو خواهیم داشت.