زنگ خطر کمبود ذخایر آهن در افق ۱۴۰۵

زینب غضنفری

علیرضا شهیدی، رئیس هیئت‌مدیره شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران، با اشاره به نیاز سالانه ۱۶۵ میلیون تن سنگ‌آهن برای تحقق چشم‌انداز تولید ۵۵ میلیون تن فولاد در افق ۱۴۰۵، هشدار داد ظرفیت فعلی معادن کشور پاسخگوی این تقاضا نخواهد بود.

وی با تأکید بر لزوم ورود به معدنکاری زیرزمینی، ضعف تکنولوژیک و نبود ماشین‌آلات پیشرفته را چالشی جدی در مسیر بهره‌برداری از ذخایر عمیق دانست.

به گزارش عصر اقتصاد، علیرضا شهیدی، رئیس هیئت‌مدیره شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران (ایمپاسکو)، صبح امروز در دومین همایش و نمایشگاه تخصصی ریخته‌گری، قالب‌سازی، قطعه‌سازی، ماشین‌آلات و صنایع وابسته با اشاره به ظرفیت‌های بی‌نظیر زمین‌شناسی و معدنی کشور، خواستار توجه بیشتر به معدنکاری زیرزمینی، استفاده از فناوری‌های نوین، و توسعه زمین‌گردشگری شد.

شهیدی با بیان اینکه ایران روی کمربند متالوژنی قرار گرفته است، اظهار کرد: برخلاف تصور رایج، کشور ما دارای ۸۱ ماده معدنی با ارزش اقتصادی است که بخش عمده‌ای از آن‌ها در حال فرآوری و استفاده در صنایع پایین‌دستی هستند. به گفته وی، این تنوع و غنای زمین‌شناسی باعث شده ایران از سوی بسیاری از متخصصان به عنوان «بهشت زمین‌شناسی» جهان شناخته شود.

رئیس هیئت‌مدیره ایمپاسکو خاطرنشان کرد: در سال‌های اخیر چندین پدیده زمین‌شناسی ایران در فهرست جهانی ثبت شده‌اند و نمونه‌ای از آن‌ها، دیاپیرهای زاگرس هستند که در سال ۲۰۲۴ به عنوان پدیده‌های شاخص زمین‌شناسی معرفی شدند.

وی در ادامه بر لزوم اصلاح نگاه عمومی به معدنکاری تاکید کرد و گفت: متأسفانه تصویر کلیشه‌ای و نادرستی از معدن و معدنکار در رسانه‌ها جا افتاده است، در حالی که با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، انرژی‌های پاک و هوش مصنوعی، می‌توان معدنکاری را به سمت فعالیتی سبز و توسعه‌محور هدایت کرد.

شهیدی با اشاره به ظرفیت‌های زمین‌گردشگری معدنی در کشور گفت: معدن انگوران و پتاس خور و بیابانک به عنوان ایستگاه‌های زمین‌گردشگری در حال توسعه هستند و بازدید بیش از ۱۲ هزار نفر از آبشار نمکی بیابانک در نوروز امسال نشان‌دهنده ظرفیت بالای این حوزه برای آشنایی عمومی با صنعت معدن است.

رئیس هیئت‌مدیره ایمپاسکو در ادامه سخنان خود به ضرورت حرکت کشور به سمت معدنکاری زیرزمینی اشاره کرد و گفت:اکتشافات سطحی کشور به پایان رسیده و باید با بهره‌گیری از تکنولوژی روز، به عمق برویم. در حال حاضر خط قرمز ما در اکتشاف عمقی ۳۰۰ تا ۴۰۰ متر است، در حالی که در اعماق بیشتر، ذخایر قابل توجهی وجود دارد که نیازمند فناوری و سرمایه‌گذاری ویژه برای استخراج هستند.

وی به طور خاص از محدوده A21 به عنوان یکی از ذخایر غنی آهن در کشور یاد کرد و گفت: این محدوده دارای ذخایری بین ۴ تا ۸ میلیارد تن سنگ‌آهن با عیار بالا است که تنها از طریق معدنکاری زیرزمینی قابل استخراج است، اما متأسفانه به دلیل نبود فناوری، بهره‌برداری از آن فعلاً اقتصادی نیست.

شهیدی همچنین به اهمیت عناصر همراه در معادن اشاره کرد و گفت: اکثر پروانه‌های اکتشاف صادرشده در کشور تک‌عنصری هستند، در حالی که عناصر استراتژیک نظیر ژرمانیم، نیکل و کادمیوم نیز همراه مواد اصلی وجود دارند که ارزش اقتصادی بالاتری دارند.

وی با اشاره به روند جهانی حذف تدریجی فلزاتی مانند سرب در باتری‌های الکتریکی، گفت: صنایع ما باید به سمت بهره‌برداری از فلزات نوین مانند مس و نقره سوق پیدا کنند. در حال حاضر شرکت‌های دانش‌بنیان چینی در حال تولید باتری‌هایی با پایه نیکل هستند که تا ۵۰ سال عمر دارند. این روند نشان‌دهنده اهمیت بالای سرمایه‌گذاری در صنایع معدنی نوین است.

رئیس هیئت‌مدیره ایمپاسکو در پایان، از برنامه‌ریزی برای واگذاری پروانه‌های اکتشاف به بخش خصوصی در قالب بسته‌های مشارکتی خبر داد و تاکید کرد: امسال، با توجه به شعار استفاده از ظرفیت‌های بخش خصوصی، تلاش خواهیم کرد تا با جلب مشارکت این بخش، زمینه توسعه هرچه بیشتر صنعت معدن کشور را فراهم کنیم.