عطاء تفضلی، معاون خرید فولاد خوزستان، در دومین روز از نمایشگاه متافودر نشست خبری چالش‌ها و دستاوردهای تأمین در فولاد خوزستان و صنعت فولاد ایران با انتقاد از ناترای‌های گسترده در حوزه انرژی، زنجیره تولید، نقدینگی و ارز، تأکید کرد: در چند سال اخیر هر سال با یک نوع ناترازی مواجه شده‌ایم و این نشان می‌دهد که شرایط کشور ما را مدیریت می‌کند، نه ما شرایط را.
به گزارش عصراقتصاد، نشست خبری عطاء تفضلی، معاون خرید شرکت فولاد خوزستان، با حضور خبرنگاران برگزار شد. وی در ابتدای سخنان خود با بیان اینکه بسیاری از مشکلات صنعت تکراری شده است، گفت متأسفانه این چالش‌ها نه‌تنها حل نشده بلکه در سال‌های اخیر گسترده‌تر شده‌اند و دوباره لازم است درباره آن‌ها صحبت کنیم.
تفضلی افزایش شدید هزینه انرژی را یکی از مهم‌ترین مشکلات سال‌های اخیر دانست و گفت قیمت برق در چهار سال گذشته حدود ۳۰ برابر شده است. وی افزود قیمت گاز نیز با روندی مشابه افزایش یافته و حداقل ۳۰ برابر شده است. به گفته وی صنعت فولاد حتی در مصرف آب با رشد قابل توجه هزینه‌ها مواجه شده است، در حالی که سهم فولاد از مصرف برق کشور تنها هفت تا هشت درصد است. او با انتقاد از اینکه «تمام کوزه‌ها سر صنعت فولاد شکسته شد»، تصریح کرد که سهم مصرف انرژی فولاد به اندازه‌ای نیست که چنین فشار سنگینی بر آن وارد شود.
تفضلی ناپایداری سودآوری در حلقه‌های مختلف زنجیره تولید فولاد را نیز نشانه‌ای از نبود برنامه‌ریزی دانست و گفت یک سال آهن اسفنجی سودآور است، سال بعد کنسانتره، یک سال گندله روی دست تولیدکننده می‌ماند و سال بعد کمیاب می‌شود. به گفته او این وضعیت نشان می‌دهد که زنجیره تراز نیست و دلیل آن هم ورود بی‌برنامه بسیاری از شرکت‌ها به حلقه‌هایی است که وظیفه اصلی آن‌ها نبوده است.
وی در ادامه به مشکلات نقدینگی اشاره کرد و توضیح داد که در گذشته واحدهای تولیدی به دولت بدهکار بودند، اما امروز شرایط برعکس شده و دولت زودتر از تولیدکننده برداشت می‌کند. به گفته وی این روند فشار نقدینگی را بر بخش خصوصی تشدید کرده است.
بخش دیگری از سخنان تفضلی به ناترازی ارزی و مشکلات ثبت سفارش اختصاص داشت. وی گفت سیاست‌های موجود بیش از آنکه به کنترل ارز کمک کند، سبب پیچیدگی‌های اداری، تأخیر و ایجاد مسیرهای فساد شده است. به گفته وی تولیدکننده برای ثبت سفارش باید ده‌ها استعلام انجام دهد و گاهی سه تا شش ماه معطل می‌ماند، اما بازرگان در کمتر از دو ساعت همان کالا را وارد می‌کند و همین «سیاست یک بام و دو هوا» موجب خروج ارز و فشار بیشتر بر تولیدکننده شده است.
تفضلی با اشاره به سهمیه‌بندی ارزی برای اقلام موردنیاز فولاد اظهار داشت از سال گذشته این سیاست اجرا شده، اما در عمل بسیاری از تولیدکنندگان هنگام ثبت سفارش با پیام «سهمیه ارزی شما تمام شده» مواجه می‌شوند. به گفته او حتی در برخی موارد کارشناسان وزارتخانه نیز اطلاع دقیقی از نحوه محاسبه و مصرف سهمیه ندارند و این موضوع بستر سوءاستفاده را باز گذاشته است.
او سپس به آمار صادرات کنسانتره اشاره کرد و گفت در سال ۱۴۰۳ حدود سه میلیون تن کنسانتره صادر شده، اما این رقم در سال ۱۴۰۴ به بیش از ۶.۶ میلیون تن رسیده است. تفضلی تأکید کرد کنسانتره ماده اولیه فولاد است و با این حجم صادرات، آینده صنعت فولاد در خطر جدی قرار دارد. او افزود عجیب‌تر این است که شرکت‌های بزرگ معدنی خودشان صادرکننده اصلی این محصول نیستند و بازرگانان از این رانت بهره‌برداری می‌کنند.
معاون خرید فولاد خوزستان با اشاره به اختلاف شدید نرخ ارز مبادله‌ای (۷۰ هزار تومان) و بازار آزاد (۱۱۰ هزار تومان) گفت این فاصله باعث شده صادرات کنسانتره عمدتاً با کارت‌های بازرگانی یک‌بارمصرف انجام شود.
او با تشریح فرایند حساب‌وکتاب این تجارت توضیح داد وقتی بازرگان کنسانتره را با قیمت‌های بسیار پایین داخلی خریداری می‌کند اما مجبور است ارز حاصل را با نرخ بسیار پایین‌تر تحویل دهد، نتیجه آن استفاده از مسیرهای غیرشفاف است. تفضلی افزود: انبوه کارت‌های بازرگانی صادرشده در یکی دو سال اخیر، خود گواه حجم سوءاستفاده‌هاست.
او همچنین از تغییر رفتار تأمین‌کنندگان به دلیل وجود رانت ارزی انتقاد کرد و گفت پیش از این تأمین‌کننده محصولات خود را به فولاد خوزستان می‌فروخت و پس از یک یا دو ماه تسویه انجام می‌شد، اما امروز صادرکننده‌ای که دنبال بهره‌برداری از رانت است، همان تامین‌کننده را با پرداخت نقدی و حتی پرداخت ارزی وسوسه می‌کند و این موضوع تعادل زنجیره تامین را برهم زده است.
تفضلی در پایان با بیان اینکه هرچه فکر کردم امروز چه خبر خوبی بگویم، چیزی پیدا نکردم افزود همه در حال تلاش هستند، اما تصمیمات نادرست باعث شده هر مشکلی را که می‌خواهیم حل کنیم، مشکل دیگری ایجاد شود. او تأکید کرد که در تصمیم‌گیری‌ها باید از خرد جمعی صنعت استفاده شود و گفت واحدهای تولیدی زیر فشار شدیدند و لازم است صدای آن‌ها شنیده شود.د
