عصر اقتصاد” نقش موثر بزرگترین تامین کننده خوراک صنایع پایین دستی را بررسی می کند؛ پتروشیمی اروند خالق ارزش افزوده برای اقتصاد امروز کشور

سکینه مهرآیی

توسعه صنعتی در صنایع پتروشیمی ایران هنگامی شکل می گیرد که حلقه های پائین دستی نیز به لحاظ دریافت مواد اولیه برای تولید و سپس تولید پرکیفیت به فعالیت خود ادامه دهند. این فرآیند خلق ارزش افزوده در صنعت پائین دستی را را ممکن می گرداند.در چنین روندی حضور تمام قد تولید کنندگانی مانند “شرکت پتروشیمی اروند” نقشی بسیار تعیین کننده خواهند داشت.

عصراقتصاد: زنجیره تامین PVCشرایط رونق بازارهای بین المللی و داخلی و تعاملات بزرگ و سود آور آن را سامان خواهد بخشید و این دقیقا همان کاری است که پتروشیمی اروند به خوبی از عهده آن برآمده است چرا که محصولاتی مانند S-PVC ، پلی وینید کلراید، E-PVC، کاستیک و همچنین گاز کلر،آب ژاول و اتیلن دی کلراید را نیز در اختیار بازار مصرف قرار می دهد و دنباله بزرگی از تولید محصولات پرطرفدار را رقم می زند.

این شرکت شامل واحدهای نمک شویی ، کلر آلکالی (CA) ، اتیلن‌دی‌کلراید و وینیل‌کلراید مونومر (EDC/VCM)، پی‌‌وی‌سی سوسپانیون و امولسیون (SPVC/EPVC) و واحد سرویس‌های جانبی (CF) شامل واحد تفکیک هوا (ASU) در زمینی به وسعت ۱۰۸ هکتار در سایت ۳ منطقه ویژه اقتصادی بندر امام قرار دارد.

طرفه آنکه مطلع باشیم (S-PVC) یا همان رزین سوسپانسیون پی وی سی، پلیمری است که از مونومر وینیل کلراید تولید می شود. در جهان پتروشیمی سوسپانسیون پلی وینیل کلراید محصولی است پربازده که به طور گسترده ای در صنایع ساختمانی و ساخت و ساز، خودرو و صنایع دارویی مورد استفاده قرار می گیرد.بنابراین S-PVC یکی از رایج ترین پلاستیک ها است که در راس تولیدات شرکت پتروشیمی اروند قرار دارد.

اغراق آمیز نیست که گفته شود شرکت پتروشیمی اروند بـزرگتـریـن تولید کننده زنجیره پـی وی سـی در دنیاست.تولید محصول S-PVC به میزان سالیانه ۳۰۰ هزار تن پلی و ینیل کلراید به روش سوسپا نسیون و محصول E-PVCبا تولید سالیانه ۴۰ هزار تن پلی وینیل کلراید به روش امولسیون و در عین حال کاستیک سودا بر پایه خلوص ۱۰۰ درصد به میزان هزار۶۳۴ تن در سال تنها بخشی از تولیدات این مجتمع بزرگ پتروشیمیایی ایران است که خود را به عنوان برندی مطرح در صنایع پتروشیمی ایران معرفی کرده است.

دو کارخانه S.PVC و E.PVC را می توان به نوعی باهم مقایسه کرد بدین شکل که در بخش خشک سازی S.PVC با استفاده از سانترفیوژها کیک PVC ، آبگیری میشود و در واحد E.PVC با استفاده از تکنولوژی Membrane لاتکس تغلیظ شده و در هر دو واحد جهت دستیابی به پودر از هوای گرم و خشک استفاده می شود. سپس پودر تولیدی جهت سایز بندی غربال می شوند و پس از ذخیره در سیلوها نهایتا بسته بندی و انبار می شود.

این روند درحالی شکل می گیرد که نیازهای بازار مصرف به عنوان یک هدفگزاری کلان مد نظر پتروشیمی اروند قرار کرفته است تا از این رهگذر مشتریان مانند سال های پیش به واردات ارز بر پردردسر چشم نداشته باشند.

مدیران ارشد پتروشیمی اروند نه تنها سکون در تولید سنتی و معمول را نمی پذیرند بلکه پویایی و گسترش و توسعه تولید و دستیابی به فناوری های جدید را نیز یک اصل تلقی می کنند. بطور نمونه می توان به طرح توسعه PVC در این مجتمع عظیم پتروشیمی اشاره کرد.

این پروژه مانند فاز اول و با فناوری های نزدیک به آن راه اندازی می گردد، اما تفاوت آن در اینجاست که تماما توسط کارشناسان داخلی محقق خواهد شد و این همان بستریست که پتروشیمی اروند برای ظهور خلاقیت خا و شکوفایی استعدادهای جوان و توانمند مهیا کرده است.

مهمترین ویژگی طرح PVCدر فاز دو استفاده از تجهیزات ساخت داخل است به گونه ای که با نهایی شدن موافقت نامه اصولی فاز دو طرح PVC ، عملیات اجرایی این طرح به سوی مرحله انتخاب پیمانکار سوق پیدا خواهد کرد.

مبحث حمایت از ساخت داخل و بومی سازی اقلام برقی و ابزار دقیق نیز در دستور کار شرکت پتروشیمی اروند است. این در حالیست که همین مجموعه صنعتی طی ادوار گذشته در اقلام مکانیکی، دستاوردهای بسیار مطلوبی را از از آن خود ساخت و تجهیزات هایتک بسیار مناسبی را در بخش مکانیک و کمپرسور، داخلی سازی کرد.

همانطور که پیش از این نیز در رسانه ها اشاره شده بود متخصصان ایرانی با حمایت شرکت پتروشیمی اروند برای نخستین بار در کشور موفق به داخلی‌سازی پمپ‌های «سایدچنل» شدند.محصولی که در چنبره تحریم های ظالمانه گرفتار بود اینک در داخل تولید می شود و نمره ممتاز دیگری به کارنامه این شرکت اضافه می کند.

این پمپ‌های راهبردی که به روش مهندس معکوس به‌دست متخصصان ایرانی داخلی‌سازی شده‌اند، در واحد EPVC شرکت پتروشیمی اروند تزریق ماده شیمیایی را به‌عهده دارند و برای پمپاژ سیالات دو فازی استفاده می‌شوند.

داخلی‌سازی این پمپ‌ها که حاصل تفاهم‌های شرکت پتروشیمی اروند در نمایشگاه حمایت از ساخت داخل در صنعت پتروشیمی بوده، افزون‌ بر صرفه‌جویی ارزی و جلوگیری از خروج ارز، کشور را صاحب دانش پمپ‌های صنعتی «سایدچنل» کرده است.

پیش از این نیز با اعتماد شرکت پتروشیمی اروند به شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور همسو با سیاست خودکفایی و حذف وابستگی مجتمع به خارج، ده‌ها تجهیز، مواد شیمیایی و کاتالیست مورد نیاز بزرگ‌ترین زنجیره کلر و پی‌وی‌سی کشور داخلی‌سازی شده بود.

این روند طی سال جاری نیز همچنان ادامه دارد چرا که همانطور که گفته شد محصولاتی مانند پی وی سی مشتریان و مصرف کنندگان فراوانی دارد وتولید آن در کشور ارزش افزوده فراوانی ایجاد خواهد کرد و بنابراین ضرورت دارد از هرگونه نوآوری و تحولی که می توان در خط تولید ایجاد کرد استقبال کرد.

موضوع خطیر این است که متوجه باشیم پی وی سی محصولی است که در ۱۸ صنعت کشور کاربرد دارد و با توجه به رشد استفاده از این محصول درآینده، اگر نتوانیم ظرفیت های تولید را در کشور افزایش دهیم، به واردکننده PVC تبدیل خواهیم شد و بر همین اساس پتروشیمی اروند خود را موظف می داند بعنوان جلودار این حرکت در کشور نقش موثر خود را ایفا کند.

صنایع شوینده، تولید حلال های صنعتی، صنایع قند و شکر، صنایع کاغذسازی، تصفیه آب و پساب، تولید جوهر نمک، تهیه مواد ضدعفونی کننده و پاک کننده صنعتی و …طیف اصلی و کاربردی محصولات پتروشیمی اروند را تشکیل می دهند.

اتیلن، نمک،اسید کلریدریک و آب بدون املاح موسوم به DMخوراک ورودی به مجتمع را شامل می شود و خط لوله اتیلن غرب، پتروشیمی کارون،پتروشیمی فجر و منابع داخلی تامین کنندگان اصلی این خوراک هستند.

گریدهای E 6644-Arvand- E 7044- E 7244-E 7242- E6834 arvand- PVC S65 Arvandو PVC S7042 اصلی ترین گریدهای پتروشیمی اروند هستند که در فعل و انفعالات بازار نقش قابل تاملی ایفا می کنند.

این طیف از محصولات هویت اصلی پتروشیمی اروند را شکل می دهد.توسعه صنایع پلیمری ایفا گر نقش اصلی اقتصادی یک کشور خواهد بود که در این بستر پتروشیمی اروند از این ظرفیت مطلوب بهره های فراوانی نصیب اقتصاد کشور می کند. سالیانه در حدود ۴۵ میلیون تن پلیمر در جهان تولید می‌شود و پس از پلی‌اتیلن(PE) و پلی‌پروپیلن(PP) پرمصرف‌ ترین ماده پلیمری در جهان است.

کاربرد PVC در جهان به طور میانگین سالانه به میزان ۵ درصد افزایش پیدا می‌کند. به طور عمومی تخمین زده می‌شود که بیش از ۶۰ درصد پی‌وی‌سی ساخته شده، در صنعت ساختمان سازی استفاده ‌شود. زیرا این ماده‌ی ارزان قیمت، ابزار مناسبی برای عایق گرما وسرما بوده و به راحتی سرهم بندی می‌شود. با توجه به این نکته، امروزه پی وی سی جایگزین موادی نظیر چوب، سیمان و سفال شده است می توان حدس زد تولیدات شرکت پتروشیمی اروند تا چه میزان می تواند دیگر صنایع مرتبط را به فعالیت وا دارد و به همین طریق فضای اشتغال و رونق اقتصادی در کشور را فراهم آورد.