فرش ایران به بازار جهانی بازمی‌گردد؟
پس از ماه‌ها چالش با سیاست‌های محدودکننده، بالاخره تعهد ارزی صادرکنندگان فرش و صنایع‌دستی به میزان ارزش مواد اولیه کاهش یافت. این تصمیم که پس از پیگیری‌های مستمر بخش خصوصی محقق شد، می‌تواند زمینه‌ساز بازگشت پررنگ فرش اصیل ایرانی به بازارهای جهانی باشد و امیدها برای احیای جایگاه ازدست‌رفته این صنعت هنری-اقتصادی را زنده کند.
به گزارش عصراقتصاد، رفع موانع ارزی در نشستی با حضور مسئولان اتاق بازرگانی ایران مورد بررسی قرار گرفت. محمد لاهوتی، رئیس کمیسیون توسعه صادرات غیرنفتی، در این نشست با انتقاد از سیاست‌های ارزی سخت‌گیرانه، گفت: تصمیمات اخیر بانک مرکزی مانند محرومیت صادرکنندگان از تسهیلات بانکی، تولید و صادرات را تضعیف کرده است.
وی کاهش صادرات فرش از ۲ میلیارد دلار به ۴۰۰ میلیون دلار را “فاجعه‌ای ملی” خواند و بر لزوم بازنگری در سیاست‌های تجاری تأکید کرد.
وی تأکید کرد: فرش ایرانی فقط یک کالا نیست، شناسه هویتی و فرهنگی ماست که در خطر نابودی قرار گرفته است.
تعهد ارزی؛ مانع بزرگ صادرات فرش
مرتضی میری، رئیس کمیسیون فرش، هنر و صنایع‌دستی اتاق ایران، نیز با اشاره به روند پرچالش تصویب این سیاست، اظهار کرد: با وجود تصویب این مصوبه در سال ۱۴۰۲، اجرای آن به دلیل مقاومت نهادهای دولتی تا بهمن ماه همان سال به تعویق افتاد. وی افزود که با پیگیری‌های بخش خصوصی و اصلاح آیین‌نامه‌های مرتبط، این سیاست در سال جاری نیز تمدید شد.
میری کاهش صادرات فرش از ۴۲۶ میلیون دلار در سال ۱۳۹۶ به ۴۰ میلیون دلار در سال‌های اخیر را ناشی از سیاست‌های محدودکننده دانست و گفت: فرش ایرانی به‌عنوان یک کالای هنری، نیازمند زمان برای بازاریابی پس از خروج از کشور است، اما تعهد ارزی این فرصت را از صادرکنندگان گرفته بود.
تحریم‌ها و رقبای جهانی
رئیس کمیسیون فرش با اشاره به تحریم‌های آمریکا که ۴۴٪ بازار جهانی فرش را در اختیار دارد، گفت: بدون رفع تحریم‌ها، بازگشت به بازارهای بین‌المللی دشوار است. وی همچنین از رشد رقبایی مانند هند و افغانستان در غیاب ایران ابراز نگرانی کرد، اما تأکید کرد که فرش ایرانی همچنان از نظر کیفیت بی‌نظیر است.
چالش‌های داخلی: مهاجرت نیروهای متخصص و بیمه قالیبافان
میری به مهاجرت طراحان و مرمت‌کاران فرش به کشورهایی مانند ترکیه اشاره کرد و گفت: اگر شرایط بهبود نیابد، این روند ادامه خواهد یافت. همچنین، وی از کاهش شمار قالیبافان بیمه‌شده از ۶۰۰ هزار به ۲۰۰ هزار نفر خبر داد و خواستار حمایت بیشتر دولت شد.
اگرچه کاهش تعهد ارزی گامی مثبت برای رونق صادرات فرش است، اما کارشناسان معتقدند رفع تحریم‌ها، اصلاح قوانین داخلی و حمایت از تولیدکنندگان برای بازگشت به جایگاه گذشته ضروری است. فرش ایرانی به‌عنوان نماد هویت ملی و اقتصادی ایران، نیازمند توجه جدی‌تر مسئولان است.
