مدیرعامل شرکت زعفران سافرون: فرستادن پیاز زعفران به افغانستان خیانت بزرگی به این صنعت و ایران است
مدیرعامل شرکت زعفران سافرون می گوید: «کشت زعفران در افغانستان تهدید بزرگی برای بازار زعفران ایرانی است.
برای دریافت فایل پی دی اف ویژه نامه روز صادرات بر روی اینجا کلیک نمایید.
افغانستان اکنون سالانه هفت تن زعفران تولید و مقدرا زیادی هم از ایران وارد و به نام زعفران افغانستان صادر می‌کند و چون تحریمی علیه آن کشور وجود ندارد این زعفران را به بازارهای آمریکا و هند می‌فرستند.
اینگونه می‌شود که بزرگترین خریداران زعفران ایرانی به صورت غیرمستقیم آمریکا و هند می‌شوند که از طریق اسپانیا و افغانستان آن را تهیه می‌کنند.»
حبیب معصومیان، مدیر عامل شرکت زعفران سافرون در گفت‌وگو با عصر اقتصاد به بیان مشکلات و توانمندی‌های این صنعت در اقتصاد کشور پرداخت.
۱- آیا کشت زعفران در افغانستان می‌تواند، تهدیدی برای بازار زعفران ایران محسوب شود؟ چه راهکاری توصیه می‌کنید؟
به شدت. اول این نکته را بگویم، با وجود اینکه زعفران کشت بومی خراسان(شمالی و رضوی) است و در این مناطق خشکسالی وجود دارد، کشت محصول کم آب بری مثل زعفران شغل اصلی مردم این منطقه است؛ اما بعضی از دولت‌ها و مسئولان جهاد کشاورزی آن‌ها از همدان و آذربایجان حمایت‌های مالی بلاعوض کردند تا بتوانند زعفران کشت کنند و این خیانت مسئولان در حق این صنعت است. از سوی دیگر کسانی که پیاز زعفران را به افغانستان فرستادند نیز واقعا خیانت بزرگی به این صنعت و کشور کردند.
افغانستان اکنون سالانه هفت تن زعفران تولید و مقدار زیادی هم از ایران وارد و به نام زعفران افغانستان صادر می‌کند و چون تحریمی علیه آن کشور وجود ندارد این زعفران را به بازارهای آمریکا و هند می‌فرستند. اینگونه می‌شود که بزرگترین خریداران زعفران ایران به صورت غیرمستقیم آمریکا و هند می‌شوند که از طریق اسپانیا و افغانستان آن را تهیه می‌کنند.
دولت‌های قبلی با وجود روابطی که با هند دارند، نتوانستند آن‌ها را قانع کنند که زعفران ما را مستقیم از خودمان بخرند. این تهدیدی برای ماست؛ چراکه زعفران ما را به نام خودشان در بازارهای جهانی عرضه می‌کنند و متاسفانه همچنان پیاز زعفران به افغانستان قاچاق می‌شود و کسی جلوی آن را نمی‌گیرد، به‌زودی آن‌ها رقیب ما می‌شوند؛ چراکه خاک بکر، آب فراوان و نیروی کار ارزان‌قیمت دارند.
۲-دلایل موفقیت شما به عنوان یک صادرکننده برتر از نگاه خودتان چه بوده است؟
ابتدا بگویم که این موفقیت نسبی است و شرکت‌های دیگر هم به خوبی مشغول فعالیت در این زمینه هستند. می‌توانم از پشتکار و سرمایه به عنوان دو عامل در حصول این موفقیت نام ببرم. همکاران ما شبانه‌روز تلاش کردند، برای بسته‌بندی، مقوا و کارتن و لیبل اهمیت زیادی قائل شدند و وقت زیادی گذاشتند.
همچنین تلاش بی‌وقفه بخش بازرگانی که مسلط به زبان‌های گوناگون هستند، برای بازاریابی و برپایی نمایشگاه در اروپا و کانادا و سفارش‌گیری محصولات برای عرضه به بازارهای جهانی منجر شد به اینکه بتوانیم سهمی از بازار را به دست بیاوریم که البته کم است؛ اما به هر حال ما سهم خود را با آگاهی از بازارهای جهانی و تقاضای موجود انجام دادیم بقیه آن به فهم دولت‌ها از اهمیت صادرکنندگان و درک آن‌ها برای حمایت و همراهی ما مربوط می‌شود.
۳- با توجه به تغییرات گسترده بازار زعفران در سال‌های اخیر و ورود این محصول به تجارت الکترونیک شرکت شما برای تطبیق با این اوضاع چه اقداماتی انجام داده است؟
این تغییرات تنها مربوط به بازار داخلی نیست و علاوه‌بر آن نوع فرآوری هم فرق کرده است. امروزه زعفران فقط به سلطان ادویه معروف نیست. ترکیبات بسیار مهمی دارد که آن را در جهان تبدیل به محصولی پر استراتژیک کرده است. پاندمی کرونا عامل موثری برای این شد که مردم دیگر زعفران را به صورت فله‌ای و از مارکت‌ها تهیه نکنند و رو بیاوردند به خرید بسته‌بندی‌های کوچک و گرمی از شرکت‌های تولیدی مثل ما که ۲۵ سال سابقه در زمینه تولید، فرآوری و بسته‌بندی داریم.
در نتیجه ما نیز با این تجارت الکترونیک همراه شدیم و آن را گسترش دادیم، حتی برای مشتریان محدود داخلی نیز این کار را انجام دادیم. از سوی دیگر زمینه‌های دیگر نرم‌افزاری را هم تقویت و از نیروهای متخصص استفاده کردیم.
مطلوبیت مورد نظر مصرف‌کنندگان داخلی و خارجی نیز از نظر طرح، بسته‌بندی و اوزان و سایر مشخصات زعفران در نظر گرفیتم و در این زمینه مانند همکاران دیگرمان سرمایه‌گذاری کردیم و راضی هستیم؛ اما این کافی نیست چراکه ما بیش از ۹۳ درصد تولید زعفران جهان را در دست داریم؛ اما به این اندازه از آن سهم نمی‌بریم.
ما شرکت‌ها باید تلاش کنیم که به همراه مساعدت دولت و مجلس سهم بیشتری در خور میزان تولیدمان از بازار جهانی به دست بیاوریم. زعفران تولید عمده ایران و پس از نفت دومین صنعت بسیار مهم ارزآور و اشتغال‌زا کشور است.
افراد زیادی به همراه شرکت‌های صادراتی شبانه‌روز مشغول به کار هستند؛ اما تنها این تلاش‌ها کافی نیست، دولت باید برنامه‌‌ریزی کند و به وسیله رسانه‌ها به مردم آموزش دهد که زعفران برنددار با استاندارد و نشان سیب سلامت و مجوز را تهیه کنند. مسئولان اتحادیه صادرکنندگان و دولت باید بیشتر به این موضوع توجه کنند و همکاری گسترده، منطقی و حرفه‌ای با صادرکنندگان داشته باشند. متاسفانه شرکت‌های صادراتی خصوصا در حوزه زعفران خیلی تنها هستند و مشکلات زیادی در حوزه بانکی، اداری، کارگری و سرمایه‌گذاری با حمایت بسیار کم وجود دارد.
۴- برای بسته‌بندی محصولات خود برای بازار جهانی موفق شدید از فناوری شرکت اسپانیایی شریک خود استفاده کنید؟
اول اینکه این شرکت زعفران سافرون سافرون است که با شرکت زعفران گلوبال بین‌المللی (دوملیتی) همراه است. تاسیس آن شرکت، ساخت کارخانه و ماشین‌آلات برای بسته‌بندی زعفران نبوده است.
مساله مهم دیگر اینکه اسپانیا شریک و رقیب سرسختی ماست و نه اسپانیا که هیچ کشور دیگری دانش فنی خود را به کشور ما نمی‌آورد، زیرا ما رقیب قدری برای آن‌ها می‌شویم و قطعا بازار را از دست آنان در می‌آوریم. متاسفانه تعداد زیادی از همکاران ما با رشوه دادن و دادن هر کیلو زعفران خام با کیلویی ۱۰۰-۱۵۰ دلار سعی می‌کنند، شرکت‌های داخلی را محدود کنند.
ما شرکتی هستیم که دانش فنی و تیمR&B بسیار قوی داریم و جزو اولین شرکت‌ها هستیم که در زمینه بسته‌بندی و فرآوری به بازارهای جهانی ورود کردیم و مجوزهای آن شرکت‌ها را گرفتیم، به عنوان مثال مجوز سازمان غذا و داروی آمریکا به نام FDA را گرفتیم و محصولاتمان را به کانادا و اروپا نیز صادر می‌کنیم.
رقابت سختی با اسپانیایی‌ها در بازار جهانی داریم. اگر آن‌ها از سوی دولتشان حمایت نشوند، قطعا نمی‌توانند با ما رقابت کنند چراکه بالعکس ما هزینه‌هایشان بسیار بالاست.
حقیقتا بسته‌بندی‌های شرکت‌های ایرانی یک سر و گردن بالاتر از شرکت‌های اروپایی است و محصولات به زبان‌های اسپانیولی، فرانسوی، انگلیسی، هندی و عربی و با استانداردهای بالا عرضه می‌شوند.
بنابراین آن‌ها چیزی به ما یاد نمی‌دهند و به خصوص این شریک اسپانیایی نیز جز زحمت و بهره‌برداری از محصولات ما هیچ کار دیگری انجام نداده است.
شرکت‌های ما هر چه دارند از خودشان دارند و در پی تلاش‌های تیم R&B که بازار را گسترش می‌دهند، است که از ترکیه گرفته تا کانادا نمایندگی داریم و شرکت‌های رقیب ما نیز در داخل تمام این تلاش‌ها می‌کنند.
در نتیجه ما نه انتظار داریم شرکت‌های خارجی به ما کمک کنند نه به آن‌ها نیاز داریم. تنها تفاوت ما با آن‌ها این است که به خوبی حمایت می‌شوند و ماشین‌آلات دارند در حالی که ما تجربه فوق‌العاده‌ای داریم که در صورت حمایت می‌توانیم به خوبی از آن‌ها جلو بزنیم.
حمایت از آن‌ها اینگونه است که به طور مثال وقتی یک شرکت اسپانیایی از ایران زعفران صادر می‌کند، دو درصد مالیات می‌دهد؛ اما یک درصد آن را برمی‌گردانند و یا اینکه وام‌ها در عرض چندساعت برای آن‌ها فراهم می‌شود.
در صورتی‌که دولت‌های قبلی ما برای شرکت‌ها هیچ‌کاری انجام ندادند و باعث به وجود آمدن مشکلات زیادی به خصوص برای شرکت‌های زعفرانی شدند. اگر حمایت شویم مطمئن باشید از نظر ملزومات، ظروف بسته‌بندی، دانش و تکنولوژی ما خیلی بالاتر از آن کشورها هستیم.
۵- انتظار شما از دولت سیزدهم در زمینه حمایت از صادرات چیست؟
متاسفانه دولت‌های قبلی جز نابودی صنعت و صادرات خصوصا زعفران کار دیگری انجام ندادند. امید تمام صادرگنندگان پس از خدا به همین دولت است.
انتظار ما از دولت جدید این است که تیم‌هایی را با افراد آگاه به مشکلات و کارشناس تشکیل دهند که به شهرک‌های صنعتی بروند و با واحدهای تولیدی درباره مشکلات بانکی، سرمایه‌گذاری و بیمه و …. آن‌ها حرف بزنند.
شرکت‌های ما از نظر نحوه صادرات، برگرداندن پول و دانش فنی و فرآوری مشکلی ندارد و تنها این نبود درک و توجه و حمایت دولت‌ها از وضع تولید و صادرات خصوصا در صنعت زعفران است که ما را عذاب می‌دهد.
