چشم‌انداز ۱۴۰۲ صندوق کارآفرینی امید؛ حمایت از ۷۰ هزار طرح اشتغال‌زایی روستایی
به گفته مدیرعامل صندوق کار آفرینی امید، این صندوق با در نظر گرفتن مناطق محروم و روستایی توانسته است در سال ۱۴۰۱ به منظور اشتغال‌زایی، ۴۰ هزار و ۸۲۵ طرح را در سراسر کشور حمایت کند و مصمم است در برنامه ۱۴۰۲ این رقم را به بیش از ۷۰ هزار طرح در پهنه سرزمینی مورد حمایت قرار دهد. بنابراین سهم هر روستا با جمعیت ۲۰ خانوار به بالا دو طرح کار آفرینی است.
نعمت اله رضایی در گفت‌وگو با عصر اقتصاد، درباره زمینه‌های مورد حمایت صندوق کار آفرینی امید اظهار کرد: این صندوق در ۲ حوزه حمایت از کسب‌وکارهای خرد، کوچک و متوسط و توانمندسازی و پایداری این کسب‌وکارها فعالیت می‌کند، با توجه به این نکته که این کسب‌وکارها بیش از ۸۰ درصد اشتغال کشور را به خود اختصاص داده است، نیاز به حمایت‌های بسیاری دارد و از طرف دیگر چون به طور معمول کارها در این مقیاس ناپایدار است و باید بازارهای مناسب برای این نوع کسب‌وکار ایجاد شود؛ در نتیجه با حمایت‌هایی در این مورد مانند؛ بهرمندی از تکنولوژی روز و اقدامات زنجیره‌ای این کسب‌وکارها پایداری خود را حفظ می‌کنند.
او ادامه داد: یکی از راهبردهای صندوق در سال جاری برای تردد تضامین جهت ارائه مدارک و پرداخت تسهیلات و جلوگیری از اتلاف سرمایه و زمان این بود که به سمت پرداخت تسهیلات اعم از وام‌های ضروری و وام‌های اشتغال‌زا به صورت غیر حضوری برود و به همین منظور سامانه‌ای را عملیاتی کرده است که در چند روز آینده رونمایی می‌شود.
مدیرعامل صندوق کار آفرینی امید درباره این سامانه در آستانه رونمایی توضیح داد: کل فرآیندهای پرداخت از زمان ارائه درخواست تا معرفی دستگاه اجرایی، احراز هویت، افتتاح حساب آنلاین، ویژگی‌های طرح متناسب، ارتباطات سیستم بانکی مبنی بر داشتن بدهی و حتی تضامین و موارد مشابه از طریق بارگذاری در سامانه مورد بررسی قرار می‌گیرد. امیدواریم این مورد اقدامی موثر در نحوه پرداخت و ارائه خدمات به جامعه هدف باشد.
رضایی در پاسخ به این سوال که آیا نظارتی از سوی صندوق بر تسهیلات پرداخت شده انجام می‌شود؟ گفت: صندوق کار آفرینی امید، سقف تسهیلاتی متناسب با هر طرحی را که پرداخت می کند از طریق سامانه ای تحت عنوان «سامی» طی ۳ ماه، ۶ ماه، و یک سال نظارت و گزارش‌ها را ثبت می کند.
او در ادامه بیان کرد: سامانه‌ای برای ثبت تمام طرح‌ها وجود دارد؛ وقتی می‌گوییم ۴۰ هزار و ۸۲۵ طرح با ۶۰ هزار میلیارد ریال تسهیلات داشته‌ایم، این اطلاعات با تفکیک مشخص شده‌اند و وجود دارد. حتی مشخص است که در چه بخشی این تسهیلات استفاده شده است.
مثلا؛ وقتی در حوزه کشاورزی طرحی صورت می‌گیرد و نظارت بر آن طرح انجام می‌شود، کل اطلاعات همراه با مکان و شخص پرداخت‌کننده و گیرنده، تعداد ایجاد شغل، نقطه جغرافیایی و کارگاه مشخص شده است و این ناشی از نظارت صندوق کارآفرینی امید است. اما در مورد طرح های ۱۴۰۲ هنوز نظارتی انجام نشده است. فرآیند نظارتی کاملا الکترونیکی است و گزارش‌ها در دسترس قرار می گیرد و می‌توانید چک کنید.
مدیرعامل صندوق کارآفرینی امید در پاسخ به این سوال که با توجه به حمایت صندوق از مناطق محروم و روستایی علت بیکاری و مهاجرت اجباری مردم به شهرهای بزرگ چیست؟ گفت: اکنون مهاجرت چندانی نداریم، بحث آن جداست؛ اما درخواست‌ها در شرایط تورمی فرق می‌کند. وقتی تورم بالای ۴۰ درصدی داریم، پرداخت تسهیلات با نرخ مصوب شورای پول و اعتبار به اندازه کافی جاذبه ایجاد می‌کند.
با تسهیلات ارزان قیمت با سود ۴ الی ۱۰ درصد طبیعی است که حد سقفی برای آن وجود نداشته و متقاضی به اندازه کافی وجود داشته باشد. از سوی دیگر یک واحد اقتصادی نیاز به سرمایه در گردش و توسعه دارد با توجه به طرح‌هایی که تسهیلات دریافت می‌کنند و فقط این تسهیلات از طریق دستگاه اجرایی تامین می‌شود به این صورت که مثلا جهاد کشاورزی به عنوان متولی بخش کشاورزی بررسی‌ها را انجام می‌دهد و واجدین شرایط را مشخص می‌کند و تسهیلات از منابع مشترک صندوق و جهاد کشاورزی پرداخت می‌شود، این باعث می‌شود تا سیاست‌های بخشی با سیاست‌های دستگاه‌ها همخوانی و هماهنگی داشته باشد و نظرات شورای برنامه‌ریزی در استان‌ها هم اعمال شود و اسناد آمایشی ملاک عمل باشد.
این نظارت هم از طریق صندوق و دستگاه اجرایی صورت می گیرد. بی شک هماهنگی لازم برای تسهیلات پرداختی و وصول مطالبات وجود دارد.
البته در طرح‌های خرد،کوچک و متوسط کارآفرینان بسیار خوش حساب، متعهد و مقید به باز پرداخت تسهیلات هستند.
رضایی ادامه داد: ما نیز معتقدیم که مشکلات اشتغال را باید در مبدا حل کرد. اگر در محل سکونت شغل ایجاد نشود، مهاجرت اتفاق می افتد که علاوه بر ایجاد نبود شغل، مشکلات و آسیب‌های دیگری را به وجود می‌آورد و توقعات دیگری را ایجاد می‌کند به همین علت است که منابع صندوق برای پرداخت تسهیلات در مناطق روستایی و محروم است.
نکته قابل توجه در مناطق محروم این است که ۴۰ درصد تسهیلات استان به کارآفرینان خانم تعلق دارد. بانوان کاملا نرخ فعالیت را تغییر داده‌اند و درخواست اشتغال دارند و متقاضی تسهیلات هستند، ما نیز از آن‌ها حمایت می‌کنیم چون باعث پایداری خواهد شد .
او با بیان اینکه تسهیلات در ۳ بخش مهم اقتصادی صنعت -معدن، کشاورزی و خدمات پرداخت می‌شود؛ گفت: با این حال این تسهیلات عمدتا معیشت‌محور هستند. مثلا فعالیت‌های خانگی مانند تولید فرش، صنایع دستی و هنری، پوشاک و تولید و پرورش قارچ و طیور با ویژگی‌های منطقه و توانایی افراد مدنظر قرار می‌گیرد.
مدیرعامل صندوق کارآفرینی امید در پایان بیان کرد: انتظار داریم تا مشکلات نظام بانکی حل شود. متاسفانه علیرغم آن که بیش از ۸۰ درصد شاغلان در کارگاه‌های خرد، کوچک و متوسط فعالیت دارند؛ اما نظام بانکی فقط ۴/۵ درصد از تسهیلات خود را به این موضوع اختصاص داده‌اند. در حالی که این عدد در کشوری مانند کره تقریبا ۸۰ درصد تسهیلات نظام بانکی است.
ما برای بهبود وضعیت خانوار و ایجاد اشتغال و ماندگاری مردم در مناطق مختلف و زنجیره‌ای کردن این فعالیت‌ها که منجر به پایداری آن‌ها شود؛ باید تلاش کنیم تا منابع بانکی به این سمت سوق یابد. صندوق کار آفرینی امید در سال گذشته بیش از ۹۵ درصد منابع خود را به طرح‌های خرد، کوچک و متوسط اختصاص داده و آن چند درصد هم موارد ضروری بوده است.
در کل صددرصد منابع صندوق در زمینه اشتغال و کارآفرینی هزینه می‌شود. امیدوارم که نظام بانکی با امکاناتی که دارد، هم به اشتغال و هم به ماندن جمعیت در مناطق کمک کند.
