به گفته علم بیگی، رئیس هیات مدیره انجمن صنایع بهداشتی، آرایشی و شوینده، افزایش هزینههای داخلی به زودی صرفه اقتصادی تولید را از بین میبرد اما عرصه را واردات بیرویه خالی نمیکنیم.
هرچند بازار شویندهها مملو از محصولات متنوع و رنگارنگ است اما این روزها تولیدکنندگان شوینده کشور حال و روز خوبی ندارند. از یک طرف افزایش هزینههای لجستیک و نبود کانتینر و کشتی برای واردات مواد اولیه مورد نیاز برای تولید، از یک طرف گرانی مواد اولیه داخلی و بستهبندیهای تولید داخل و هزینههای گمرک همگی دست به دست هم دادهاند تا تولید داخلی را از رونق بندازند.
موانعی که بیشتر از جنس داخلی هستند و کمتر مرتبط به تحریمها و سیاستهای خارجی هستند اما کمر تولیدکنندگان را با گرانی شکستهاند؛ به طوری که انتظار میرود به زودی ادامه تولید از صرفه بیفتد. با این حال بختیار علم بیگی، رئیس هیات مدیره انجمن صنایع بهداشتی، آرایشی و شوینده قول میدهد که تولیدکنندگان نمیگذارند بازار خالی شود و عرصه برای جولان سود جویانی که مخالف تولید داخلی و موافق واردات هستند باز شود. گفتوگوی بازار با این فعال صنعت شوینده را در ادامه خواهید خواند.
به عنوان رئیس انجمن صنایع بهداشتی، آرایشی و شوینده وضع تولیدکنندگان صنف خود را در نیمه دوم سال ۱۴۰۱ چگونه ارزیابی میکنید؟
در دو سه ماه گذشته صنعت شوینده دچار مشکلات بسیاری شده است و بعضی از از مواد اولیه اصلی که که از آسیای جنوب شرقی تامین میشد با این موضوع مواجه شدند که یا کانتینر نیست یا اینکه اگر کانتینر هست مناسب مواد اولیه شوینده نیست که بتواند کارهای انتقال مواد اولیه را انجام دهند و کالاها را به کشتی برساند.
بر اساس گفته کارشناسان کشتیرانی الان کشتیها و کانتینرهای موجود مشکل دارند و میگویند کانتینرهایمان آنقدر فرسوده هستند که نمیتوانیم مواد اولیه شوینده را که حالت روغنی دارد حمل کنیم.
علاوه بر معضل فرسودگی و ناتوانی کشتیرانی برای حمل مواد روغنی شوینده، هزینههای تولید چقدر تغییر یافته است؟
علاوه بر مشکلاتی که به آنها اشاره شد، از یک طرف مشکل اساسی این است که قیمتها آنقدر بالا رفته است که رفته رفته دوباره برای تامین نقدینگی دچار مشکل میشویم. همچنین با توجه به این افزایش قیمت، تولید را هم از توجیه اقتصادی خارج میکند این امکان وجود دارد که تا چند ماه دیگه به سمت زیاندهی در تولید برسیم.
برخی از کارشناسان از افزایشهای عجیب و غریب هزینههای بینالمللی لجستیک تا ۷۰۰ درصد صحبت میکنند، این موضوع در کنار نوسانات ارزی چه مشکلاتی برای تولیدکنندگان شوینده ایجاد کرده است؟ به نظرتان احتمال افزایش قیمت تولیدات شوینده وجود دارد؟
بله، با ادامه روند موجود احتمال افزایش قیمت ۴۰ تا ۴۵ درصد محصولات شوینده وجود دارد؛ متاسفانه وقتی مسئولان قیمت تمام نهادههای تولید از جمله برق، گاز و آب را به راحتی افزایش دادهاند و گاز بیش از ۱۰ برابر شده است، گرانی سایر تولیدات هم دور از انتظار نیست.
متولیان با چه سیاستی میتوانند بدون اینکه تولیدکنندگان هم دچار چالش شوند جلوی افزایش قیمتها را بگیرند؟
بله، اگر موافقت کنند و قیمت مواد اولیه داخلی را کاهش دهند این گرانی رخ نمیدهد. همچنین نیاز است که وزارت نفت به بعضی نفت ارزان بدهد تا واحدهایی که نیاز به مواد نفتی دارند تولید را ادامه دهند و معضل جدیدی مواجه شدهاند. اما به طور قطع چنین کاری انجام نمیدهند.
تولیدکنندگان صنف مواد شوینده با چالش تامین ارز مواجه هستند؟
در مورد تامین ارز کمی شرایط بهتر شده اما اثر آن در نبود کشتی و نداشتن کانتینر مناسب و غیره خنثی شده است.
گمرک هماهنگی لازم برای واردات را دارد یا همچون گذشته مشکلاتی در این بخش هم وجود دارد؟
گمرکات از نظر ظاهری درصد هزینه گمرک را کاهش داده اند اما از آن طرف با توجه به افزایش قیمت ارز باز هزینه گمرکات هم بین ۴ تا ۶ برابر افزایش یافته است.
با این تفاسیر تولیدکنندگان هنوز در مسیر تولید با زیان نرسیدهاند؟
خیر، اما دور از انتظار نیست. البته این موضوع به منزله خالی شدن بازار شوینده نیست. با توجه به اینکه تولیدکنندگان همواره سعی دارند بازار خالی نماند حتی بدون سود هم تلاش میکنند که تولید را ادامه دهند تا جامعه با چالش کمبود کالا مواجه نشود.
از یک طرف اگر کالا نباشد هم این نگرانی برای آنها وجود دارد که برخی از شرایط سوءاستفاده کنند و مسیر واردات را باز کنند. بنابراین به این دلایل حتی گاهی این اتفاق افتاده که تولیدکنندگان با ضرر تولید کنند. حتی سال ها چندین بار تولیدکنندگان بین ۱۰ تا ۱۵ درصد تولید همراه با زیان انجام دادهاند اما نگذاشته اند بازار با کمبودی مواجه شود.
در مورد بحث تامین لوازم بستهبندی محصولات بهداشتی به خصوص پلیمریها چه چالشی وجود دارد؟
اگر تولیدکنندگان محصولات پلیمری مقداری با سایر تولیدکنندگان همکاری داشته باشند چالش ها هم کمتر میشود. البته سود پتروشیمیها بسیار بالا است و هیچگونه همکاری از سوی آنها وجود ندارد. این کالایی که امروز خریداری میشود برای بار بعدی به همین قیمت نیست و روزانه قیمتها در محصولات پتروشیمیها افزایش می یابد.
از این رو هم صنف تولیدکنندگان مواد شوینده و هم تولیدکنندگان لبنی دچار مشکل شده اند. بنابراین اگر مقداری از حاشیه سود محصولات پلیمری کاسته شود صنایع دیگر هم میتوانند کمی نفس بکشند و تولید را بهتر ادامه دهند.
الان وضع صادرات به چه شکل است؟
صادرات به خاطر نحوه بازگشت ارز دچار مشکل است. سختگیریهایی هم در مورد برگشت ارز هست و اگر مشتری نقدی هم بخواهد خرید کند نمیتوانیم همکاری کنیم چون صادرات محسوب نمیشود. یعنی بانکی برای این کار نداریم که بتواند ارز را برگرداند.
به عنوان رئیس انجمن صنایع بهداشتی، آرایشی و شوینده چه خواستهای از متولیان دارید تا شرایط برای ادامه تولید بهبود یابد؟
همین که کشتیرانی دست خودشان است و میتوانند کمک کنند و همچنین در مورد مواد پلیمری تولید پتروشیمیهای داخلی میتوانند قیمتها را منطقیتر کنند. به طور کلی دولت بهتر از ما شرایط تمام صنایع را میداند و اگر کمک کند به همه کمک میشود.