امیر هوشمند، دکتری مدیریت کسبوکار (DBA)
در گزارش آژانس بینالمللی انرژی آمده است، ماه جولای (۱۰تیر تا ۹ مرداد) ناگهان روند رشد مصرف نفت در جهان معکوس شد و به دلیل تداوم شیوع سویه دلتا کرونا، افق مصرف در چهار ماه آینده، یعنی تا پایان سال جاری میلادی تا اندازهای مبهم شده است.
در هفتههای اخیر، شیوع سویه دلتا در چین که بزرگترین واردکننده نفت در جهان است و در چند کشور دیگر آسیایی، سبب شده سرعت رشد مصرف سوخت کم شود.
آژانس بینالمللی انرژی معتقد است، در سال جاری میلادی مصرف جهانی نفت با ۳/ ۵ میلیون بشکه افزایش به ۲/ ۹۶ میلیون بشکه در روز خواهد رسید و در سال آینده ۲/ ۳ میلیون بشکه بر تقاضا افزوده خواهد شد.
شیوع مجدد کرونا خبر بدی برای اوپکپلاس است؛ زیرا این ائتلاف طبق برنامه خود هر ماه ۴۰۰ هزار بشکه بر عرضه میافزاید. در گزارش آژانس بینالمللی انرژی آمده است، رشد عرضه سبب شده است در ماه جولای میزان عرضه به ۷/ ۹۶ میلیون بشکه در روز برسد.
عرضه همچنین به این دلیل بالا رفت که عربستان به کاهش داوطلبانه یک میلیون بشکهای عرضه نفت خود پایان داد و تولید نفت در دریای شمال افزایش پیدا کرد.
تنها اوپکپلاس بر عرضه نفت خود نیفزوده است؛ تولیدکنندگان خارج از این ائتلاف نیز، سال جاری میلادی ۶۰۰ هزار بشکه بر عرضه افزودهاند و انتظار میرود سال آینده عرضه، ۷/ ۱میلیون بشکه افزایش یابد و رشد تولید در آمریکا ۶۰ درصد این افزایش را تشکیل خواهد داد.
دیدگاه اوپک درباره افق تقاضای جهانی برای نفت کمی خوشبینانهتر از دیدگاه آژانس بینالمللی انرژی است. اوپک معتقد است، در سال جاری میلادی تقاضا ۶ میلیون بشکه رشد میکند و به رقم متوسط ۶/ ۹۶ میلیون بشکه در روز میرسد. در سال آینده نیز رشد مصرف ۳/ ۳میلیون بشکه خواهد بود؛ یعنی مصرف جهانی نفت سال آینده به مرز ۱۰۰ میلیون بشکه در روز میرسد.
رشد مصرف بنزین در آمریکا تحت تاثیر کاهش محدودیتها و فرارسیدن فصل تابستان به افزایش قیمتها منجر شده که این تحول برای دولت آمریکا نگرانکننده است؛ زیرا بانک مرکزی تلاش میکند رشد اخیر نرخ تورم را یک پدیده زودگذر توصیف کند.
افزایش قیمت سوخت، هزینه حملونقل و نرخ تورم را بالا میبرد. نرخ تورم در آمریکا ۴/ ۵ درصد است و این نرخ بهانهای به دست مخالفان دولت بایدن داده است تا اعلام کنند که دولت با اجرای برنامههای حمایتی عظیم، زمینه بیش از حد داغ شدن اقتصاد را فراهم کرده است.
این در حالی است که رئیسجمهوری، رئیس بانک مرکزی و وزیر خزانهداری آمریکا معتقدند که اقتصاد همچنان به حمایت نیاز دارد تا بهطور کامل، آثار همهگیری کرونا رفع شود و اقتصاد به ثبات رسد.
اگر نرخ تورم برای مدتی طولانی بالا باقی بماند، بانک مرکزی آمریکا مجبور میشود تدابیری برای مهار آن اتخاذ کند و این تدابیر ریسکهایی برای اقتصاد به وجود خواهد آورد. دیدگاه اعضای اوپکپلاس درباره افق بازار نفت این است که در ماههای آینده وضع عرضه بهتر خواهد شد و سال آینده بازار با مازاد مواجه میشود.
نوسانات قیمت نفت خام، با توجه به کاهش و افزایش خود و همچنین نوع فعالیت صنایع مختلف میتواند بر سودآوری و عملکرد صنایع مختلف و به واسطه آن، بر قیمت سهام و در نهایت بر روی شاخص بورس اثرگذار باشد. بهطور خاصتر، شرکتهای پالایشی و پتروشیمی از گروههایی هستند که به صورت مستقیم تحت تأثیر بهای نفت قرار دارند.
سهام شرکتهای پالایشگاهی و پتروشیمی در میان شاخصهای بورس، بیشترین تاثیرپذیری را از نوسانات قیمت در بازار جهانی دارند.
تغییرات بهای نفت و تحولات نفتی در درآمدهای نفتی و همچنین اثرگذاری آن بر اقتصاد نفتی کشور از اهمیت خاصی برخوردار است. امید که این افزایش تقاضا در ماه های آتی تاثیر مثبت بر روند بازار سرمایه داشته باشد.