راهکار ژاپنی برای رسیدن به کربن صفر: جلوگیری از انتشار دیاکسید کربن با ذخیرهسازی در زیربستر دریا
ترجمه: محمود نواب مطلق
دیاکسید کربن (گاز کربنیک) تولیدی از فعالیتهای بشر مهمترین عامل گرمایش اقلیمی محسوب میشود؛ حالا ژاپنیها میگویند میتوانند با انباشت این گاز، جلو انتشار آن را بگیرند.
متخصصان ژاپنی در بخش غربی بندر« توماکومایی» درجزیره «اوکاییدو» توانستهاند با راهاندازی یک طرح پژوهشی گاز کربنیک را جمعآوری و انباشت کنند.
به عقیده آنان، استفاده از این روش نقش بسیار جدی در حذف انتشار گاز کربنیک در محیط زیست دارد و برای ژاپن و جهان بسیار حیاتی است.
بنا بر گفته ناکاژیما توشیاکی، مدیراین برنامه، « نام این روش به اختصار سی.سی.اس. یا حبس و ذخیره گاز کربنیک است. با استفاده از این فناوری که با هدف کاهش گرمایش اقلیمی با حذف دیاکسید کربن حاصل از فعالیتهای صنعتی راهاندازی شده است این گاز جمعآوری و در زیر زمین انباشت میشود.»
در این سازوکار گاز کربنیک حاصل از فعالیتهای پالایشگاه «ایدمیتسو کوزان »در «اوکاییدو» به وسیله یک کانال به قسمت جمعآوری هدایت میشود. یاماگیشی کازایوکی، مدیر روابط عمومی مرکز جمعآوری دیاکسید کربن در همسایگی پالایشگاه میگوید: « ۲۵ تن گاز کربنیک در ساعت معادل ۶۰۰ تن د رروز در این مرکزجمع آوری میشود.»
او میافزاید: «هدف ما جمعآوری ۱۰۰ هزار تن در سال است اما ظرف دوسال گذشته توانستهایم ۳۰۰ هزار تن را جمعآوری و انباشت کنیم.»
تأسیسات اصلی این مرکز از سه برج تشکیل شده است که گاز کربنیک به شیوه جذب شیمیایی در آنها جداسازی، جمعآوری و سپس به محل انباشت هدایت می شود. این گاز، به روش تزریق به درون چاههای حفرشده، به زیر بستر دریا هدایت میشود تا در آنجا ذخیره شود. کارشناسان ژاپنی بر این باورند این طرح نقش بسزایی در کربنزدایی دارد.
دو چاه به این منظور حفر شده است: یکی از این چاه ها در عمق ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ متری زیر زمین به لایه ماسه سنگ رسیده و دیگری در عمق ۲۴۰۰ تا ۳۰۰۰ متری به لایه آتشفشانی رسیده است.
ناکاژیما توشیاکی، مدیر بخش ژاپن طرح سی.سی. اس میگوید: «آژانس بینالمللی انرژی امیدواراست تا سال ۲۰۵۰ (۱۴۲۹) ما بتوانیم ۷۰ میلیارد تن گازکربنیک با این شیوه جمعآوری و ذخیره کنیم و از این مسیر به نقطه انتشار صفر گاز کربنیک برسیم.»
او اضافه میکند: «بدین ترتیب میتوانیم از سوختهای فسیلی به گونهای پاک استفاده و گاز کربنیک حاصل از آن را در منشاء تولید جمعآوری و در اعماق زمین انباشت کنیم.»
متخصصان ژاپنی برای کربنزدایی فعالیتهای دیگری را هم دنبال میکنند: آنها توانستهاند بتونی به نام CO2-SUICOM. تولید کنند که بتون کربن منفی نیز نامیده میشود.
واتانابه کِنزو، مدیرکل گروه ساخت مواد و بتن در انستیتوی پژوهشهای فنی کاژیما در این خصوص میگوید: «تولید هر متر مکعب بتن معمولی منجر به انتشار ۲۸۸ کیلوگرم گاز کربنیک میشود، اما تولید بتن CO2-SUICOM منجر به انتشارصرفا ۱۸ کیلوگرم از این گازمیشود؛ از اینرو آن را بتن کربن منفی مینامند.»
به گفته او، این نوع بتن همچنین قادر است در مرحله سخت شدن گاز کربنیک را جذب کند. مدیرکل گروه ساخت مواد و بتن در انستیتوی پژوهشهای فنی کاژیما اضافه میکند: «در این نوع بتن با افزودن یک ماده شیمیایی جانبی، به جای آنکه در روند سخت شدن بتن از آب استفاده کنیم از گاز کربنیک استفاده می کنیم.»
او در ادامه توضیحات خود میگوید:« ما به این نوع بتن یک پودر جادویی به نام «γC2S» اضافه می کنیم. چرا آنرا پودرجادویی نامیدهایم؟ چون در این صورت بتن قادر است مقدار قابل توجهی از دیاکسید کربن موجود در اتمسفر را طی روند سخت شدن خود جذب کند. در این صورت میتوان این بتن را نیز بتن جادویی نامید که درجا گاز کربنیک را جذب میکند.»
از این نوع بتن در انواع ساخت و سازها به ویژه در سازههای زیرساختی به عنوان ماده اولیه پیشساخته استفاده می شود. به عنوان مثال، از آن برای ساخت کنارههای یک جاده اصلی نزدیک شهر ماسودا در بخش شیامین استفاده شده است.
توسعه استفاده از این نوع بتن نقش بسزایی در تبدیل صنایع ساختوساز به صنایع پاک و مطابق با ضوابط توسعه پایدار ایفا خواهد کرد.
منبع: یورونیوز