عصر جدید توسعه میادین مشترک بدون حضور غربی‌ها
همکاری‌های ایران با چین، روسیه و هند مسیر توسعه میادین مشترک را به‌سوی مدلی بومی و غیردلاری تغییر داده است.
این «چرخش شرقی» در کنار بومی‌سازی تجهیزات کلیدی، ایران را از انتظار برای بازگشت شرکت‌های غربی بی‌نیاز کرده است.
طبق اعلام شرکت ملی نفت، سهم تولید گاز در میدان پارس جنوبی از ۷۱۰ میلیون مترمکعب گذشته و تا ۱۴۰۵ با تولید قطر برابری می‌کند. در پروژه‌های جدید، بیش از ۷۰ درصد تجهیزات از منابع داخلی یا شرکای آسیایی تأمین می‌شود.
در حوزه همکاری‌ها، چین از سرمایه‌گذار صرف به شریک فناور بدل شده و مرکز ساخت تجهیزات سرچاهی مشترک در عسلویه را تا پایان ۱۴۰۴ راه‌اندازی می‌کند. هم‌زمان روسیه با ۱۳ تفاهم‌نامه به ارزش ۴۳ میلیارد دلار، بزرگ‌ترین سبد سرمایه‌گذاری غیردلاری در انرژی ایران را در اختیار دارد و مبادلات با «روبل–یوان» انجام می‌شود.
هند نیز پس از سال‌ها وقفه، با مدل خدمات فنی در پروژه فرزاد B بازگشته و انتقال فناوری حفاری عمیق را بر عهده دارد.
طبق آمار رسمی، زمان اجرای هر دکل از ۹۰ به ۵۵ روز کاهش یافته و صرفه‌جویی ارزی سالانه به ۱/۲ میلیارد دلار رسیده است. وزارت نفت هدف‌گذاری کرده تا سال ۱۴۰۸ سهم برداشت ایران در میادین مشترک به ۸۵ درصد سطح کشورهای مقابل برسد. این روند، ایران را به بازیگری مؤثر در نظم نوین انرژی آسیا تبدیل خواهد کرد.
