غذاهای ادایی !

دکتر اشرف کریمی راهجردی

چند روز پیش برای صبحانه به یک کافه تقریبا متوسط رفتم، منو را که دیدم متعجب شدم “ساسیج شک شوکا” ۳۴۵ هزار تومن اونوقت فکر می کنید ترکیباتش چه بود؟ نیمرو و سوسیس و سس گوجه و ریحان ایتالیایی و یک سبد نان! و …… یا “بروسکتا” با قیمت ۳۰۰ هزار تومان که ترکیبات شامل گوجه ، ریحان و نان تست است.

عصراقتصاد، آیا به راستی ریحان ایتالیایی از ایتالیا وارد می شود و در اینجا سرو می شود؟ یا این غذای ساده که همان سوسیس و تخم مرغ خودمان است! چرا باید با یک اسم عجیب و غریب و آن هم با قیمت بسیار بالا در منوی این کافه قرار داشته باشد ؟! البته فقط یکی از مواردی است که دیدم ولی زمانی که به رستوران و یا یک کافه ادایی برای تفریح و یا رفع خستگی می روی و محو زیبایی و دکوراسیون محیط هستی با این نوع اسم های عجیب و غریب و قیمت های باور نکردی مواجه می شوی.

امروزه شاهدیم که رستوران ها و کافه های برای اینکه درآمد بیشتری داشته باشند با انتخاب اسم های عجیب و غریب یا ترکیبات چند مواد غذایی سعی می کنند قیمت آن غذا را بالا ببرند. زمانی که با یک حساب سرانگشتی ترکیبات مواد غذایی را محاسبه می کنیم متوجه می شویم که شاید یک چهارم پول مواد غذایی را هزینه کرده باشند در صورتی که با مشتریان به چند برابر قیمت آن غذا را حساب می کنند تا شاید پرداخت اجاره های هنگفت محیط کار و تبلیغات و دکور های آنچنانی خود را تامین کنند.

با گسترش رستوران‌های ادایی و کافه‌های مختلف اغلب روشنفکری در پایتخت این سوال مطرح می‌شود که قیمت غذا‌های مختلف چطور محاسبه می‌شوند و چرا قیمت غذا منطقه به منطقه با یکدیگر تفاوت دارد؟ اگر سری به رستوران‌های مختلف زده باشید، با این پدیده مواجه خواهیم شد: ” قیمت‌گذاری دلبخواهی رستوران‌های تهران” در ازای توجیه هزینه تمام شده برای استمرار و افزایش سود عملیاتی کسب و کار ” ! این یعنی تفاوت قیمت یک مدل غذا در رستوران‌های مختلف کلان شهر تهران و احتمالا سایر کلان شهر ها اختلاف فاحشی با یکدیگر دارد.

عبارت «فیله گوساله نژاد ابردین انگوس و سیب‌زمینی سرخ کرده با رزماری» از عبارت ساده «استیک با چیپس» اشتها برانگیزتر است از سوی دیگر دادن نام‌های توصیفی به غذا‌ها مانند ذکر منبع ترکیبات مورد استفاده در غذا، در بعضی موارد فروش آن‌ها را تا ۲۷ درصد افزایش می‌دهد

فیله گوساله نژاد ابردین انگوس

در منوی برخی رستوران ها و کافه های ادایی واژه‌ها، اثر فوق‌العاده‌ای بر انتخاب غذا دارند. دادن نام‌های توصیفی به غذا‌ها مانند ذکر منبع ترکیبات مورد استفاده در غذا، در بعضی موارد فروش آن‌ها را تا ۲۷ درصد افزایش می‌دهد. نام بردن منطقه‌ای که گوشت یا سبزیجات آن در غذا مورد استفاده قرار گرفته است، می‌تواند برای مشتری نشانه‌ای از کیفیت غذا باشد.

نامگذاری هوشمندانه غذا با کلماتی که حرکات دهان در تلفظ آن‌ها شبیه حرکات دهانی هنگام غذا خوردن است، می‌تواند آن غذا را دلپذیرتر کند. حتی می‌توان گفت: عبارت «فیله گوساله نژاد ابردین انگوس و سیب‌زمینی سرخ کرده با رزماری» از عبارت ساده «استیک با چیپس» اشتها برانگیزتر است.

حتی برخی منو‌ها به‌دلایل منفعت‌طلبانه شامل توصیفات طولانی و بی‌ربطی است که به‌ منظور بالا بردن ارزش پولی غذا‌ها ارائه می‌شود. هرچقدر توصیفات طولانی‌تر باشد، توجیه قیمت غذا در ذهن مشتری افزایش یافته و هزینه دریافتی آن پایین‌تر به نظر می‌رسد.

در واقع برخی از منوهای غذا در رستوران‌های لاکچری سعی در فریب مشتریان دارد. حتی برخی از رستوران ها و کافه ها در منوی خود چیزی مثل نوشتن قیمت بدون درج واحد پول را قرار می دهند تا مشتری کمتر به یاد بیاورد که چقدر بابت یک غذا هزینه می کند.

یکی دیگر از مواردی که در منوی کافه و رستوران های ادایی مشاهده می شود تنوع در منو است. مشتریان کلان شهر ها ناتوان از پرداخت هزینه های هنگفت سفر های زیارتی و سیاحتی چند روزه به عنوان جایگزین تفریحات سالم به دنبال تجربه لذت‌بخش و تست طعم های جدید به عنوان تنها تفریح کم هزینه نسبی باقی مانده زندگی در کلان شهر ها هستند.

تنوع غذای منو یکی از عوامل کلیدی در ایجاد این تجربه به شمار می‌رود که به‌عنوان یکی از عوامل تاثیرگذار در تصمیم‌گیری مشتریان برای انتخاب رستوران یا کافی‌شاپ مطرح می‌شود.

نام های ادایی متنوع و نوآورانه

بررسی‌ها نشان داده‌اند که مشتریان به دنبال تنوع در منو هستند و ارائه آیتم‌های متنوع و نوآورانه در منوی رستوران یا کافی‌شاپ برای جذب و حفظ مشتریان بسیار موثر است.

وجود انتخاب‌های متنوع در منو، مشتریان را راضی و شاداب و احساس رقابت‌پذیری را در بین کافه ها و رستوران های ایجاد می‌کند. منوهای این قبیل رستوران ها و کافه ها معمول شامل دسته‌بندی‌های متنوعی از غذاها و نوشیدنی‌ها است؛ به طوری که انواع مختلفی از غذاها شامل غذاهای گوشتی، دریایی، سبزیجات، فست‌فود، دسرها و سایر دسته‌بندی‌ها را در گروه‌بندی‌های مختلف ارائه می دهند.

با نگاهی به قیمت مواد غذایی به کار رفته در منوی رستوران ها و کافه ها متوجه می شویم؛ هزینه ای که بابت یک سفارش در بعضی از رستوران و کافه ها می پردازیم بخصوص کافه ها و رستوران های لوکس چند برابر قیمت اصلی مواد غذایی به کار رفته در غذا است و این خود باعث سوددهی و ضرر نکردن رستورانها و کافه ها است. در چند سال اخیر شاهدیم که تعداد این کافه ها و رستوران ها در سطح شهر بیشتر شده حتی برخی از کافه ها به صورت سیار و شبانه در کنار خیابان ها مشغول فعالیت هستند و مشتریان خاص خود را دارند. البته کافه و رستوران رفتن عمده ترین سرگرمی جوانان و خانواده های ایرانی شده است و حتی در برخی از کشورها هم ما شاهد این موارد هستیم.

عوامل تاثیرگذار بر قیمت گذاری منو

اصلی ترین فاکتور تعیین قیمت منو کافه، هزینه مواد اولیه است. این عامل پایه و ابتدایی نقش پررنگی در قیمت گذاری محصولات کافی شاپ و رستوران ها دارد هزینه مواد اولیه یکی از موارد مهم در محاسبه هزینه تولید است که باید با اندازه گیری دقیق مواد مورد استفاده و مصرف شده برای تولید یک نوشیدنی یا دسر یا هر محصول دیگر بدست آید.

از این نکته مهم نباید غافل شد که در محاسبه هزینه مواد اولیه باید واحدهای اندازه گیری به صورت دقیق رعایت شوند. یعنی مقدار هر ماده اولیه با توجه به واحد اندازه گیری آن مانند عدد، لیتر، سی سی، گرم و … مشخص گردد. ناگفته نماند که هزینه مواد اولیه خود نیز تحت تاثیر فاکتورهای دیگر همچون قیمت خرید، قیمت حمل و نقل، مقدار ضایعات، میزان بهره وری، کیفیت و … است.

حال با توجه به این موارد نگاهی به قیمت مواد غذایی در بازارها داخلی کشورها داریم و اینکه چه عواملی در این قیمت ها تاثیر گذار هستند.

قیمت مواد غذایی در بازارهای داخلی کشورهای جهان تحت تاثیر شبکه‌ای پیچیده از عوامل قرار دارد که شامل شرایط اقتصادی، اقلیمی، سیاست‌های دولتی، و تغییرات در بازارهای جهانی می‌شود. درک این عوامل و مدیریت مناسب آنها از سوی دولت‌ها و تولیدکنندگان می‌تواند به کاهش نوسانات قیمتی و تأمین امنیت غذایی کمک کند.

مقایسه قیمت مواد غذایی در ایران و سایر کشورهای جهان موضوعی مهم است که می‌تواند نگاهی جامع به وضعیت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی هر کشور داشته باشد. عوامل متعددی در تعیین قیمت مواد غذایی تاثیر بگذارد که از جمله می‌توان به نرخ ارز، سیاست‌های دولتی، زیرساخت‌های کشاورزی و قدرت خرید مردم اشاره کرد. در ادامه به مقایسه قیمت مواد غذایی در ایران و سایر کشورها می‌پردازیم.

قیمت مواد غذایی در ایران

در ایران، قیمت مواد غذایی به‌شدت تحت تأثیر نرخ ارز و تورم داخلی است. طی سال‌های اخیر، به دلیل نوسانات شدید ارز و تحریم‌های بین‌المللی، قیمت کالاهای اساسی و مواد غذایی افزایش چشمگیری داشته است. برخی از مهم‌ترین عواملی که بر قیمت مواد غذایی در ایران تأثیر دارند عبارتند از:

نرخ ارز: افزایش نرخ ارز در ایران تأثیر مستقیمی بر قیمت مواد غذایی دارد، زیرا بسیاری از مواد اولیه و حتی برخی از کالاهای مصرفی از طریق واردات تأمین می‌شود. افزایش نرخ دلار منجر به افزایش قیمت این کالاها در بازار داخلی می‌شود.

تورم بالا: ایران در سال‌های اخیر با تورم‌های دو رقمی و حتی سه رقمی در برخی کالاها مواجه بوده که باعث افزایش قیمت مواد غذایی شده است.
یارانه‌های دولتی: دولت ایران به برخی کالاهای اساسی مانند نان و سوخت یارانه اختصاص می‌دهد که به کاهش نسبی قیمت برخی اقلام کمک کرده است. با این حال، کاهش تدریجی یارانه‌ها و سیاست‌های تعدیلی باعث افزایش قیمت‌ها در برخی بخش‌ها شده است.

مقایسه با سایر کشورها

برای مقایسه قیمت مواد غذایی ایران با سایر کشورها، باید عواملی مانند درآمد سرانه، هزینه تولید و وضعیت بازار داخلی هر کشور را در نظر گرفت.

– اروپا و آمریکای شمالی: در کشورهایی مانند ایالات متحده، آلمان و فرانسه، قیمت مواد غذایی نسبت به درآمد سرانه مردم معقول‌تر است. این کشورها از زیرساخت‌های کشاورزی و تولیدی قوی برخوردارند و به دلیل فناوری‌های پیشرفته و سیاست‌های یارانه‌ای، هزینه‌های تولید مواد غذایی پایین‌تر است. با این حال، در کشورهای اروپایی، مالیات‌های بالا و هزینه‌های زندگی بالا باعث می‌شود که قیمت نهایی برخی کالاها بالا باشد.

– کشورهای همسایه ایران (ترکیه و عراق): در ترکیه، قیمت مواد غذایی به دلیل ارزش پول ملی و سیاست‌های تجاری و تولیدی متفاوت است. در مقایسه با ایران، برخی کالاها مانند گوشت و محصولات لبنی در ترکیه ارزان‌تر است، اما کالاهای وارداتی مانند میوه‌های استوایی ممکن است گران‌تر باشند. عراق نیز به دلیل وابستگی زیاد به واردات مواد غذایی و مشکلات اقتصادی، با قیمت‌های بالاتری نسبت به ایران در بسیاری از کالاها مواجه است.

– کشورهای آسیایی (هند و چین): در کشورهایی مانند هند و چین که تولیدات کشاورزی بالاست، قیمت مواد غذایی به‌ویژه اقلام اساسی مانند برنج و گندم به دلیل تولیدات داخلی و یارانه‌های دولتی پایین‌تر از ایران است. این کشورها به دلیل جمعیت زیاد و توسعه فناوری‌های کشاورزی توانسته‌اند تولیدات زیادی داشته باشند که باعث شده قیمت کالاهای غذایی برای مردم قابل‌دسترس‌تر باشد.

– عربستان سعودی: کشوری بیابانی که به شدت به واردات وابسته است، با عوامل داخلی و جهانی که قیمت محصولات غذایی را شکل می‌دهند، مواجه است. یارانه‌های دولتی نقش مهمی در تثبیت هزینه‌های غذا و تضمین دسترسی مردم دارد. اقتصاد عربستان سعودی به عنوان یک کشور عمده تولید‌کننده نفت و متعاقباً قیمت محصولات غذایی، می‌تواند تحت تأثیر قیمت جهانی نفت، سیاست‌های دولت و توافقات تجاری قرار گیرد.

● قدرت خرید و تأثیر بر مصرف

نکته مهم در مقایسه قیمت مواد غذایی بین ایران و سایر کشورها، بررسی قدرت خرید مردم است. به‌طور کلی، قدرت خرید مردم در کشورهای پیشرفته بالاتر است و هزینه‌های روزانه مواد غذایی درصد کمتری از درآمد خانوارها را شامل می‌شود. در ایران، با وجود افزایش قیمت‌ها و تورم، قدرت خرید بسیاری از خانوارها کاهش یافته و سهم هزینه‌های مواد غذایی از درآمد خانوارها بیشتر شده است.

● عوامل مؤثر بر تفاوت قیمت‌ها

– زیرساخت‌های تولید: کشورهایی که زیرساخت‌های کشاورزی و صنعتی پیشرفته‌تری دارند، قادر به تولید بیشتر و با هزینه کمتر هستند و این امر باعث می‌شود قیمت مواد غذایی در این کشورها نسبت به کشورهای با زیرساخت‌های ضعیف‌تر، مانند ایران، کمتر باشد.

– نرخ ارز و وابستگی به واردات: ایران به دلیل وابستگی به واردات برخی از کالاهای غذایی، به‌ویژه کالاهای مصرفی و صنعتی، تحت تأثیر نوسانات نرخ ارز قرار دارد. این در حالی است که بسیاری از کشورهای تولیدکننده بزرگ مواد غذایی مانند چین و ایالات متحده توانایی تولید و تأمین داخلی مواد غذایی را دارند.

در مقایسه قیمت مواد غذایی بین ایران و سایر کشورها، می‌توان گفت که ایران به دلیل عواملی مانند تورم بالا، نرخ ارز ناپایدار، و وابستگی به واردات، با قیمت‌های بالاتری نسبت به بسیاری از کشورهای جهان روبروست. با این حال، سیاست‌های حمایتی دولت در برخی بخش‌ها می‌تواند به تعدیل این قیمت‌ها کمک کند. از سوی دیگر، در کشورهایی با زیرساخت‌های پیشرفته‌تر و ثبات اقتصادی، مواد غذایی به‌طور کلی ارزان‌تر و در دسترس‌تر است.

● وضعیت رقابتی

عامل مهم دیگری که نقش اساسی در تعیین قیمت کافی شاپ ها و رستوران ها دارد و یکی از استراتژی های مهم قیمت گذاری بر حسب آن انجام می شود، وضعیت رقابتی است. قطعا قیمت محصولات منو کافی شاپ های دیگر بر تعیین قیمت منو کافه شما بسیار تاثیر گذارند. شما نمی توانید در بازار رقابتی که تعداد کافی شاپ های زیادی وجود دارد، قیمتی نامتعارف ارائه دهید.

برای پیشرفت در بازار کار باید رقبای خود را بررسی کنید و قیمت محصولات خود را به نوعی تعیین کنید که مشتریان جذب کافه شما شوند. گاهی اوقات نیاز به کاهش هزینه ها نیست و می توان با ارائه محصولات خاص از رقبا پیشی گرفت.

● ارزش یا مزیت ها و ویژگی های خاص

هر مشتری در زمان پرداخت هزینه به این فکر می کند که در قبال این مبلغ چه چیزی دریافت می کند. برای مشتریان مهم است که محصول یا خدمتی که دریافت می کنند ارزشی برابر با قیمتی که می پردازند داشته باشد. این ارزش می تواند مالی، زمانی، فیزیکی یا ذهنی باشد.

یعنی مشتری با سفارش یک محصول در کافی شاپ شما چه چیزی نصیبش خواهد شد. قطعا اگر محصول مورد نظر کیفیتی عالی داشته باشد، به بهترین شکل سرو شود، در مکانی خاص و منحصر بفرد مصرف شود، مشتری احساس رضایت خاطر پیدا می کند.

هزینه سربار

از دیگر هزینه هایی که هنگام قیمت گذاری محصولات و خدمات کافی شاپ باید در نظر گرفته شود، هزینه سربار است. این نوع هزینه که بخاطر عوامل محیطی درونی و بیرونی ایجاد می شود، تاثیر زیادی در تعیین قیمت منو دارد. هزینه های سربار به دو دسته قابل کنترل و غیر قابل کنترل تقسیم می شوند.

رابطه ای مستقیمی بین ارزش غذایی و قیمت آن وجود ندارد

دکتر مریم عزیزی فارغ التحصیل رشته تغذیه از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در زمینه رابطه بین مواد غذایی و قیمت گذاری آن اظهار داشت: رابطه مستقیمی بین ارزش غذایی و قیمت مواد غذایی وجود ندارد، زیرا قیمت مواد غذایی تنها تحت تأثیر ارزش غذایی آن‌ها قرار نمی‌گیرد. در بسیاری از موارد، مواد غذایی با ارزش غذایی پایین قیمت بالاتری نسبت به مواد غذایی با ارزش غذایی بالاتر دارند. بعنوان مثال محصولات فرآوری شده که معمولاً ارزش غذایی پایینی دارند، اغلب به دلیل هزینه‌های تولید، بسته‌بندی و بازاریابی قیمت بالاتری دارند. این محصولات اغلب شامل شکر، نمک و چربی‌های اشباع هستند که کالری زیادی دارند اما مواد مغذی کمی را تأمین می‌کنند یا مواد غذایی طبیعی و ارگانیک که ارزش غذایی بالایی دارند، معمولاً گران‌تر هستند، زیرا هزینه‌های تولید آن‌ها بالاتر است. تولید محصولات ارگانیک نیاز به استانداردهای سخت‌گیرانه و عدم استفاده از سموم شیمیایی دارد که این امر باعث افزایش هزینه‌های تولید می‌شود.

وی در خصوص راهکارهای بهبود دسترسی به مواد غذایی با ارزش غذایی بالا به حمایت از کشاورزان محلی، آموزش مصرف‌کنندگان و سیاست‌گذاری‌های دولت اشاره کردند و اینکه رابطه بین ارزش غذایی و قیمت مواد غذایی پیچیده است و تحت تأثیر عوامل بسیاری قرار دارد. اگرچه بسیاری از مواد غذایی با ارزش غذایی بالا گران‌تر هستند، اما این امر همیشه صادق نیست و سیاست‌گذاری‌های مناسب می‌توانند به بهبود دسترسی به این مواد غذایی کمک کنند.

در ادامه وی درخصوص چگونگی تشویق مردم به انتخاب غذاهای مفید و سالم به جای غذاهای خوشمزه و مضر اظهار داشت: برای تشویق مردم به خوردن غذاهای مفید و سالم، باید ترکیبی از راهکارهای آموزشی، سیاست‌گذاری‌های دولتی، تغییرات فرهنگی و دسترسی بهتر به مواد غذایی سالم به کار گرفته شود. این تغییرات نه تنها به بهبود سلامت عمومی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند از بیماری‌های مزمن مرتبط با تغذیه ناسالم نیز پیشگیری کند.

رستوران‌ها معمولاً از غذا آرایی هنری و پیچیده استفاده می‌کنند تا حس انحصار و لوکس بودن را به مشتری منتقل کنند. این سطح از دقت در ظاهر غذا معمولاً به توجیه قیمت‌های بالاتر غذا کمک می‌کند

غذا آرایی و قیمت رابطه مستقیم و معناداری با هم دارند

فاطمه دشتی متخصص سفره آرایی و غذا آرایی در خصوص غذا آرایی و قیمت‌گذاری غذاهای رستوران‌ها و کافه اظهار داشت: غذا آرایی و قیمت غذا ارتباط نزدیکی با یکدیگر دارند و نقش مهمی در تأثیرگذاری بر تجربه مشتری و ادراک او از ارزش غذا دارند.

وی در ادامه بیان کرد این رابطه را از چند جنبه می توان مورد بررسی قرار داد که شامل جذابیت بصری و ارزش ادراکی در مشتری است. غذاهای با تزیینات زیبا و دقت در جزئیات ظاهری می‌توانند حس ارزش افزوده را ایجاد کنند. این حس، مشتری را به پرداخت بیشتر ترغیب می‌کند، زیرا باور دارد که نه تنها غذایی لذیذ، بلکه یک تجربه کامل را دریافت کرده است.

همچنین در رستوران‌های سطح بالا و گران‌قیمت، غذا آرایی بخش جدایی‌ناپذیر از تجربه غذاخوری است. این نوع رستوران‌ها معمولاً از غذا آرایی هنری و پیچیده استفاده می‌کنند تا حس انحصار و لوکس بودن را به مشتری منتقل کنند. این سطح از دقت در ظاهر غذا معمولاً به توجیه قیمت‌های بالاتر غذا کمک می‌کند. ولی در رستوران‌های با قیمت‌های پایین‌تر یا معمولی، غذا آرایی ممکن است ساده‌تر باشد، اما باز هم نقش خود را ایفا می‌کند. حتی در این رستوران‌ها، غذاهایی که به شکل زیبا و جذاب سرو می‌شوند، احتمال بیشتری دارند که مورد توجه قرار گیرند و مشتری حاضر باشد برای آن‌ها قیمت بیشتری بپردازد.

وی همچنین اظهار داشت : در برخی موارد، رستوران‌ها می‌توانند از غذا آرایی برای کاهش هزینه‌های مواد اولیه استفاده کنند. به عنوان مثال، ممکن است از مواد نسبتاً ارزان‌تری استفاده کنند اما با تزیین زیبا و هنری، غذا را به گونه‌ای سرو کنند که مشتریان متوجه ارزش بالای غذا شوند. این روش به رستوران‌ها کمک می‌کند تا قیمت‌های بالاتری تعیین کنند بدون اینکه هزینه‌های مواد اولیه زیاد باشد. از سوی دیگر، رستوران‌هایی که از مواد با کیفیت و گران‌قیمت استفاده می‌کنند، معمولاً از غذا آرایی برای تأکید بر این مواد بهره می‌برند. ظاهر زیبا و دقیق غذا می‌تواند به عنوان ابزاری برای نمایش کیفیت مواد غذایی استفاده شود و مشتری را به پرداخت قیمت‌های بالاتر ترغیب کند.

در خصوص جنبه روانشناسی تاثیر غذا آرایی بر روی مشتریان وی با بیان اینکه تحقیقات نشان می‌دهد که مشتریان تحت تأثیر ظاهر غذا قرار می‌گیرند و تمایل بیشتری به پرداخت قیمت‌های بالاتر برای غذاهایی دارند که جذاب‌تر به نظر می‌رسند بیان داشت که غذا آرایی می‌تواند حس لذت و رضایت بیشتری در مشتری ایجاد کند، که این امر باعث می‌شود مشتری از تجربه غذایی خود رضایت بیشتری داشته باشد و ارزش بیشتری برای آن قائل شود. غذا آرایی نه تنها به خود غذا بلکه به تجربه کلی غذاخوری کمک می‌کند. در رستوران‌هایی که بر تجربه‌های منحصر به فرد و لوکس تمرکز دارند، غذا آرایی به بخشی از تجربه حسی مشتری تبدیل می‌شود و می‌تواند به توجیه قیمت‌های بالاتر کمک کند.

وی همچنین با اشاره به رستوران های با تم خام اظهار داشت ؛ در برخی رستوران‌ها که بر اساس تم یا موضوع خاص طراحی شده‌اند (مانند رستوران‌های با تم فرهنگی یا هنری)، غذا آرایی نقش محوری در هماهنگی با تم کلی رستوران ایفا می‌کند. این نوع رستوران‌ها معمولاً از غذا آرایی منحصر به فرد برای خلق یک تجربه یکپارچه استفاده می‌کنند که این امر می‌تواند قیمت غذا را افزایش دهد.

فاطمه دشتی به عنوان یک مدرس این رشته استفاده از شبکه های اجتماعی را در این زمینه موثر دانسته و افزود: با افزایش استفاده از پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام، غذا آرایی زیبا به یکی از ابزارهای تبلیغاتی تبدیل شده است. غذاهایی که به صورت بصری جذاب هستند، بیشتر توسط مشتریان در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک گذاشته می‌شوند، که این امر می‌تواند تقاضا و محبوبیت غذا را افزایش داده و رستوران‌ها را به سمت تعیین قیمت‌های بالاتر سوق دهد.

وی در پایان اظهار داشت: غذا آرایی به عنوان یکی از عناصر کلیدی در تجربه غذاخوری، نقش مهمی در تعیین قیمت غذاهای رستوران‌ها دارد. با به کارگیری تکنیک‌های مناسب غذا آرایی، رستوران‌ها می‌توانند ارزش ادراکی غذا را افزایش داده و مشتریان را به پرداخت قیمت‌های بالاتر ترغیب کنند. این موضوع به ویژه در رستوران‌های لوکس و خاص که بر تجربه منحصر به فرد و لذت بصری تاکید دارند، اهمیت بیشتری دارد. البته غذا آرایی با غذاهای ادایی که این روزها در فضای مجازی، رستوران ها و کافه ها شاهد آن هستیم متفاوت است.

نظر اتحادیه در مورد نحوه نرخ‌گذاری رستوران‌ها و کافه ها

رئیس اتحادیه دارندگان رستوران و سلف سرویس، نحوه‌ نرخ‌گذاری انواع غذاها را در رستوران‌ها تشریح و درباره‌ نحوه‌ نرخ‌گذاری قیمت انواع غذاها در رستوران‌ها و کافه های مختلف گفت: قیمت غذاها بر اساس فاکتورهای مختلفی تعیین می‌شود و منطقه قرار‌گیری رستوران، دکوراسیون، میزان حقوق پرسنل، هزینه‌های سربار، مالیات و هزینه حامل‌های انرژی در این قیمت‌گذاری موثر است.

وی افزود: همه هزینه‌های جاری یک رستوران به علاوه هزینه‌ تهیه مواد اولیه برای پخت غذا قیمت غذا را در رستوران‌ها مشخص می‌کند و در نهایت هر رستورانی ۲۰ درصد سود به هزینه‌های جاری خود اضافه و قیمت غذاهای خود را مشخص می‌کند. طبیعی است که با این محاسبه، قیمت‌ غذا در رستوران‌های مختلف متفاوت می‌شود و بازرسان اتحادیه نیز در این زمینه نظارت می‌کنند.

در پایان این نکته را یادآور می شوم که تنها تفریح این روزهای مردم حضور در رستوران ها و کافه ها است ، وجود شبکه های اجتماعی هم خود بی تاثیر بر این تفریح روزمره نیست که افراد با حضور در این کافه ها و سفارش غذاهای ادایی بیشتر سعی دارند تجربه های خوشایند یا ناخوشایند خود را به نمایش بگذارند، در صورتی که مشاهده می کنیم حتی منوی برخی از رستوران ها و کافه ها با ذائقه مردم ایران متناسب نیست، به عنوان مثال سوشی که یک غذای لاکچری خام محسوب می شود و گاها مشاهده می کنیم که به خاطر لاکچری بودن این غذا با طعم ها و مدل های متنوع در منوی غذایی رستوران ها و کافه ها وجود دارد ولی جزو ذائقه اکثریت مردم ایران محسوب نمی شود .

ضمن اینکه نباید غافل از این شد که استفاده از این غذاهای ادایی شاید سلامتی مشتریان را تحت تاثیر منفی قرار دهد وتولید و ترویج خوردن این غذا ها شاه کلید مشکلات اجتماعی افزایش سرانه وزن کودکان و نوجوانان ایرانی و عاملی مهم در افزایش بیماری های گوارشی در کشور است.