پیش‌بینی افزایش ۲۵ درصدی تولیدات بخش کشاورزی با اجرای سند الگوی کشت
مشاور معاون وزیر جهاد کشاورزی اعلام کرد که مجموع میزان تولید سالانه بخش کشاورزی در کشور ۱۲۰ تا ۱۳۰ میلیون تن است که پیش‌بینی می‌شود با اجرای سند الگوی کشت حدود ۲۵ درصد افزایش تولید را داشته باشیم.
سهراب سهرابی در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص ابلاغ سند الگوی کشت اظهار کرد: الگوی کشت یعنی اینکه کشور به چه محصولاتی نیاز داشته و این نیاز به چه میزان است؟ و اینکه متناسب با این نیاز، محصولات در چه سطحی و در کدام یک از استان‌ها باید کشت شود. موضوع پایانی در خصوص اجرای سند الگوی کشت موضوع اقتصاد این محصولات است.
او با اشاره به اینکه در سال‌های گذشته مسائل مطالعاتی در خصوص نیاز کشور به نوع محصولات و اینکه این محصولات باید در چه سطوح و استان‌هایی کشت شود انجام شده است، افزود: دلیل تاخیر در اجرای سند الگوی کشت تنها مسائل اقتصادی است.
مشاور معاون وزیر جهاد کشاورزی تصریح کرد: در پاییز سال جاری سند الگوی کشت به استان‌ها ابلاغ شده است. تقریبا ساختار ۹۵ درصد کشت در کشور وجود داشته و تنها ۵ درصد تغییرات انجام خواهد شد. در سند الگوی کشت مقرر شده محصولاتی که نیاز آبی بالایی دارند کاهش یابد و به سمت کشت محصولات کم آب‌بر و از کشت‌های بهاره و تابستانه به سوی کشت‌های پاییزه در جهت مدیریت مصرف آب و تولید خواهیم رفت. اصل تغییرات و اصلاح الگوی کشت از سال آینده با تامین اعتبارات از سوی کمیسیون اقتصادی مجلس و سازمان برنامه و بودجه اجرا خواهد شد.
سهرابی با بیان اینکه ترغیب کشاورزان به اجرای الگوی اصلاح کشت نیازمند سیاست‌های تشویقی است، عنوان کرد: حمایت‌های لازم از کشاورزان به دو روش برنامه‌ریزی شده است. مورد اول اصلاح تعرفه‌های صادراتی برای محصولاتی که آب زیادی مصرف می‌کنند است. برای این محصولات تعرفه‌های سنگین‌تری در نظر گرفته می‌شود. مورد دوم تعیین قیمت تضمینی و یارانه‌های کشت، حمایت‌هایی برای کاهش تعرفه آب‌بها و کاهش تعرفه برق‌بها، حمایت‌های تشویقی اختصاص یارانه کود و بذر و همچنین ایجاد کشت قراردادی برای محصولات مدنظر اجرایی خواهیم کرد.
او ادامه داد: با انجام حمایت‌های لازم از کشاورزان رویکردهای مدنظر همچون تامین نیاز داخلی و رویکرد ارتقای بهره‌وری آب، افزایش درآمد کشاورزان و افزایش تولید به سرانجام خواهد رسید. این رویکردها در راستای اصلاح الگوی کشت به ویژه با تامین اعتبارات اجرایی خواهد شد.
مشاور معاون وزیر جهاد کشاورزی بیان کرد: در ایران ۹۸ درصد تولیدات بخش کشاورزی توسط بخش خصوصی انجام می‌شود و تنها ۲ درصد تولیدات بخش کشاورزی به وسیله بخش دولتی است. برای ترغیب کشاورزان برای همکاری در جهت اجرای سند الگوی کشت باید سیاست‌هایی تشویقی در نظر گرفت. این عمل در دنیا انجام شده و تغییر و اصلاح الگوی کشت از طریق مشوق‌ها در تمام دنیا انجام می‌شود.
سهرابی در خصوص یارانه‌های تعیین شده به منظور اجرای سند الگوی کشت افزود: یارانه‌ای که اکنون ابلاغ شده در خصوص گندم است. قیمت خرید تضمینی گندم در سال جاری ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان است. همچنین ۱۵۰۰ تومان یارانه کشت به کشاورزان داده شده که در صورت اینکه محصول گندم با اصول مطرح شده کشت شود به کشاورزان اختصاص داده می‌شود. برای محصول کلزا قیمت خرید تضمینی هر کیلو ۲۲ هزار تومان است ک ۲۰۰۰ تومان یارانه کشت پیش‌بینی‌شده است. همچنین تعرفه‌های صادراتی نیز طی دو هفته گذشته از طریق وزارت جهاد کشاورزی برای محصولات پر آب‌بر مثل گوجه‌فرنگی، هندوانه و خربزه پیش‌بینی شده است. طی چند سال اخیر حدود ۴ میلیون تن صادرات سبزی صیفی از کشور صورت گرفته و دولت می‌خواهد با اعمال این تعرفه میزان صادرات محصولات پر آب‌بر را کاهش داده به سمت محصولاتی برود که آب کمتری نیاز است.
او خاطرنشان کرد: مجموع میزان تولید سالانه بخش کشاورزی در کشور ۱۲۰ تا ۱۳۰ میلیون تن است که پیش‌بینی می‌شود با اجرای سند الگوی کشت حدود ۲۵ درصد افزایش تولید را داشته باشیم. البته این هدفگذاری در کنار دیگر هدفگذاری‌ها از جمله کاهش مصرف و افزایش تولید در واحد سطح و افزایش بهره وری انجام خواهد شد. باز هم تکرار می‌کنم برای اجرایی‌شدن این طرح و ترغیب کشاورزان به عدم کشت گوجه‌فرنگی، هندوانه، خربزه و خیار و محصولات سبزی و صیفی باید سیاست‌های مالی تعیین کنیم و چارچوب کلی سند الگوی کشت از طریق مقام عالی وزارت ابلاغ شده و در سال‌های آینده اجرا خواهد شد.
این مسئول درباره میزان سهم تولیدات باغی و گلخانه‌ای تاکید کرد: در این سند برای سال اول برنامه زراعت ابلاغ شده و در سال‌های بعد برنامه‌های در نظر گرفته شده برای محصولات باغی، شیلاتی، دام و طیور ابلاغ خواهد شد.
محدودیت کشور در بخش کشاورزی مساله آب است. یعنی آب تعیین کننده میزان سطح زیر کشت بخش زراعت، باغبانی، شیلات و دامداری مناطق مختلف است.
سهم الگوی کشت خراسان رضوی بر اساس ساختار طراحی شده برای سند الگوی کشت در خصوص موضوعاتی همچون آب، لایحه استعداد اراضی، مسائل اقتصاد و اجتماعی، سرمایه‌گذاری، صنایع تبدیلی تعیین می‌شود. همچنین فاز اول محصولات زراعی است و در برنامه محصولات باغی نگاه این است که محصولات سبزی صیفی از فضای باز به فضای کنترل شده یعنی گلخانه‌ها منتقل شود.
سهرابی در خصوص همکاری دستگاه‌های اجرایی مربوطه در حمایت از اجرای اصلاح الگوی کشت اظهار کرد: در سطح ملی با دستور رئیس جمهور با ریاست معاون اول رئیس جمهور، ستاد آنی اصلاح الگوی کشت تشکیل شده که دبیر آن جلسات وزارت جهاد کشاورزی است و وزارت نیرو، وزارت اقتصاد، وزارت کشور، سازمان محیط زیست و قوه قضاییه و بخش‌های مختلف به این جلسات به عنوان اعضای ستاد ملی اضافه شدند. همچنین این جلسات در استان‌ها به ریاست استاندار و دبیری رئیس جهاد کشاورزی برگزار می‌شود.
او متذکر شد: اجرای سند الگوی کشت یک کار فرادستگاهی و یا حتی فرا قوه‌ای است، یعنی اینکه قوه مقننه متناسب با نیازهای سند الگوی کشت قوانین خود را اصلاح کند و در صورت امتناع کشاورز از اجرای طرح اصلاح الگوی کشت بتوانیم با آن قانونی برخورد کنیم. همچنین قوه مجریه و ارکان دولت به ویژه سازمان برنامه بودجه، بانک‌ها وزارت کشور و سازمان محیط زیست حمایت‌های لازم را از این طرح انجام دهند.
مشاور معاون وزیر جهاد کشاورزی گفت: اجرای این طرح کار راحتی نیست و کشورهایی موفق در اجرای این طرح سال‌های زیادی برای اجرای این سند تلاش کرده و با ایجاد مشوق‌ها، اصلاح نظام تعرفه‌ای و عوامل قهری توانستند به چنین ثباتی برای الگوی کشت دست یابند.
سهرابی در پاسخ به اینکه چه محصولاتی در خراسان رضوی متناسب اصلاح الگوی کشت شناخته شده که آورده اقتصادی داشته باشد؟ افزود: در خراسان رضوی محصولاتی مثل گندم، جو، حبوبات، دانه‌های روغنی، نباتات علوفه‌ای که متناسب با شرایط اقلیمی استان هستند و نیاز آبی پایینی هم دارند در برنامه‌های استان به طور ویژه دیده شده و سیاست‌های حمایتی برای آن‌ها تنظیم شده است. این برنامه‌ها در سال آینده اجرایی خواهد شد. همچنین کشت محصولاتی مثل هندوانه، خربزه در استان با توجه به نیاز آبی بالا که دارند نظام تعرفه‌ای پیش‌بینی شده تا کشت این محصولات با افزایش آب‌بها و برق‌بها کاهش پیدا کند و این تغییرات به طور اوتوماتیک رخ خواهد داد. اجرای این طرح به دلیل ارتباط با معیشت کشاورز که با تولیدات مزارع خود معیشت و زندگی خود را مدیریت می‌کند و ارتباط با اقتصاد جامعه بسیار ظریف و سخت است.
او با بیان اینکه اعتبارات هر استان متناسب با سطوح و میزان تولیدات آن تخصیص داده خواهد شد، بیان کرد: برای اجرای الگوی کشت ۸۰ هزار میلیارد تومان اعتبار توسط وزارت جهاد کشاورزی به دولت، مجلس و سازمان برنامه و بودجه پیشنهاد شده است. بر این اساس اگر تامین اعتبارات پیشنهادی انجام شود قطعا خراسان رضوی از آن ۸۰ هزار میلیارد تومان متناسب با سطوح در نظر گرفته شده سهم خواهد داشت. این استان برای کشور در تولید دانه‌های روغنی، غلات، نباتات علوفه‌ای بسیار مهم است. خراسان رضوی یکی از قطب‌های مهم تولید کشور در زمینه تولید جو، تولید دام و طیور و محصولات لبنی است. خراسان رضوی متناسب با سطوح و میزان تولید که دارد قطعا سهم بالاتری از اعتبارات خواهد داشت.
مشاور معاون وزیر جهاد کشاورزی به اهمیت تولیدات بخش کشاورزی خراسان رضوی اشاره و عنوان کرد: در کشور تنها ۱۰ تا ۱۲ استان مثل خوزستان، فارس، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی و اردبیل سطوح کشت قابل توجهی دارند. خراسان رضوی جزء ۱۰ استان برتر در بخش کشاورزی است. سند الگوی کشت از طریق وزارت جهاد کشاورزی و وزارت کشور به تمامی استانداران ابلاغ شده است. دوشنبه‌های هر هفته استانداران با مدیران معتمد خود به مرکز دعوت می‌شوند و استانداران انتظارات خود را به وزیر و معاونین وزارت جهاد کشاورزی عنوان خواهند کرد.
