برق کافی به فولادی ها دادیم تا رکود شکنی کنند

در جوابیه ای از سوی شرکت توانیر و در پاسخ به  گزارشی با عنوان «ناترازی انرژی؛ فرمان ایست به جهش تولید» که در مورخ  ۱۶ دی ۱۴۰۳ منتشر شده، این شرکت مدعی شده است که برقی کافی به فولادی ها داده در حالی که نیروگاه ها با مشکل جدی گاز مواجه بوده اند و از این رو فولادی ها توانسته اند رکود شکنی کنند و جایگاه خود را بین تولید کنندگان بزرگ جهان ارتقا دهند.  همچنین این شرکت مدعی شده است هدررفت انرژی در صنایع مانع توسعه صنعت برق است.

حسب قانون مطبوعات و تعامل دوسویه با دستگاه های پاسخگو و به منظور آگاهی خوانندگان و تنویر افکار عمومی پاسخ ارسالی به طور کامل و بدون کم و کاست  در ادامه منتشر می شود. گفتنی است  این روزنامه آمادگی دارد تا توضیحات شرکت های فولادی را  نیز در این باره منتشر کند.

هدررفت انرژی در صنایع مانع توسعه صنعت برق

«صعود ۳ پله‌ای تولید فولاد ایران در نوامبر»، این را آمار انجمن جهانی فولاد نشان می‌دهد. بر اساس آمار این انجمن تولید فولاد ایران در یازدهمین ماه سال جاری میلادی (۱۱ آبان تا ۱۰ آذر) به ۳.۱ میلیون تن افزایش یافته است تا ایران با صعود سه پله‌ای از جایگاه دهم به جایگاه هفتم در میان ۱۰ کشور نخست تولیدکننده فولاد دست یابد.

این رقم نسبت به ماه اکتبر (۱۰ مهر تا ۱۰ آبان) ۰.۱ درصد رشد را ثبت کرده است؛ در عین حال، ایران در ۱۱ ماه سال ۲۰۲۴ بالغ بر ۲۸ میلیون تن فولاد تولید کرده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۰.۵ درصد بیشتر شده است. غرب آسیا در این ماه ۵.۱ میلیون تن فولاد تولید کرده است که با توجه به تولید ۳.۱ میلیون تنی ایران، ۶۰.۷۸ درصد تولید فولاد آن به ایران تعلق دارد.

آمارهای بالا حکایت از این دارد که با توجه به اینکه ۹۰ درصد سوخت نیروگاه‌های حرارتی کشور گاز است و در پاییز و زمستان امسال، کمبود گاز موجب شد تا سوخت کافی به نیروگاه‌ها نرسد و در تامین برق در بخش‌های خانگی و صنعت محدودیت ایجاد شود، به اندازه کافی برق به فولادی‌ها به‌عنوان یکی از صنایع انرژی‌بر کشور تحویل شده تا بتوانند در تولید رکوردشکنی کنند.

صنعت برق در تابستان هم تمام تلاش خود را به کار بست تا در سال «جهش تولید با مشارکت مردم» برق صنایع تامین شود و رشد ۵ درصدی برق تحویلی به صنایع انرژی‌بر در تابستان ۱۴۰۳ نسبت به مدت مشابه پارسال حاکی از آن است که این تلاش به ثمر نشسته است.

افزون بر این باید به این نکته توجه کرد که ناترازی انرژی، فرمان ایست به جهش تولید نداده است بلکه آنچه که این ناترازی را رقم زده و حتی به تعبیری مانع جهش و توسعه صنعت برق شده است، هدررفت انرژی در صنایع است. صنایع در کشور به‌علت قیمت پایین برق و گاز به بهره‌وری و به کارگیری تجهیزاتی با راندمان بالا و مصرف انرژی پایین نمی‌اندیشند و به جای آهن یا فولاد، انرژی رایگان به دیگر کشورها صادر می‌کنند؛ موضوعی که آمار سازمان ملی استاندارد نیز آن را تایید می‌کند.

به گواهی این سازمان، هدررفت برق در صنعت فولاد در یک سال در یک دهه ۴ برابر شده و به بیشتر از ۴۴۷ میلیون کیلووات ساعت رسیده، برقی که ۶۳ میلیون یورو معادل هزینه ساخت یک نیروگاه ۱۰۰ مگاواتی ارزش دارد. تارنمای استاتیستا متوسط قیمت برق صنعتی در ۹ کشور برتر تولیدکننده فولاد دنیا را ۸ برابر متوسط قیمت برق صنعتی ایران گزارش کرده است، در واقع ایران به عنوان یکی از ۱۰ تولیدکننده برتر فولاد دنیا، کمترین هزینه را برای برق صنعتی خود در نظر گرفته است.

البته در قانون راهکارهای خوبی برای پایان دادن به بی‌توجهی به هدررفت انرژی در صنایع اندیشیده شده است؛ در واقع بر اساس ماده ۳ قانون مانع‌زدایی از توسعه صنعت برق، تعرفه صنایع انرژی‌بر اصلاح و پیش‌بینی شد که به طور متوسط قیمت برق صنایع به نرخ هزینه تامین برق یا معادل متوسط نرخ قراردادهای تبدیل انرژی (ECA) به علاوه هزینه ترانزیت و سوخت نیروگاهی محاسبه شود که البته هنوز فاصله زیادی تا اصلاح قیمت‌ها در این بخش وجود دارد. همچنین در ماده ۴ این قانون آمده است که «صنایع انرژی بر با هماهنگی وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت نیرو مکلفند، حداقل ۹۰۰۰ مگاوات نیروگاه حرارتی با بازدهی حداقل پنجاه و پنج درصد (۵۵%) و ۱۰۰۰ مگاوات نیروگاه تجدیدپذیر و پاک تا پایان سال ۱۴۰۴ از محل منابع داخلی صنایع مذکور احداث کنند.

در صورت عدم احداث، تأمین برق این صنایع در شرایط کمبود برق، در اولویت طرح‌های مدیریت مصرف برق وزارت نیرو قرار می‌گیرد»؛ قوانینی که در صورت تحقق کامل قطعا به حداقل کردن ناترازی برق و توسعه سرمایه‌گذاری در این بخش منجر خواهد شد.