ترجمه: محمود نواب مطلق
نشریه فایناشنال تایمز گزارش داده است تحریم‌های غرب علیه مسکو منجر به توسعه و استحکام موقعیت کشاورزی روسیه در جهان شده است. این نشریه با استناد به سخنان کارشناسان معتقد است روسیه با فروش غلات و گوشت به بسیاری از کشورها موقعیت کشاورزی خود را در صحنه جهانی استحکام بخشیده است.
روسیه راه طولانی بیست ساله را برای تبدیل شدن به یکی از بزرگترین صادرکنندگان غلات طی کرده است و در نظر دارد این راه را ادامه دهد. بر اساس تحلیل فایناشنال تایمز، تلاش‌های فراوان روسیه در این بیست سال موفقیت‌آمیز بوده و این کشوررا به یکی از بزرگترین صادرکنندگان غلات مبدل ساخته است. روسیه در کشورهای منطقه اوراسیا، آفریقا و آمریکای لاتین در صدر صادرکنندگان غلات قرار دارد.
روسیه همچنین استفاده از سوخت‌های فسیلی را به مرور کاهش داده است و از این طریق درجذب بازارهای جدید در سطح بین‌المللی موفق بوده است. صادرات غلات و گوشت حضور روسیه در کشورهای درحال توسعه به ویژه کشورهای همسایه را تقویت کرده است. مسکو حتی به کشورهای با درهای بسته نیز نفوذ کرده؛ به طوری که نیاز به این محصولات مانع از برقراری ارتباط نشده است.
بر اساس محاسبات سازمان ملل برای فراهم آوردن مواد غذایی مورد نیاز جمعیت سیاره زمین، تولیدات کشاورزی در جهان تا سال ۲۰۵۰ ( ۱۴۲۹) باید ۴۰ درصد افزایش یابد. طی ۳۰ سال آینده به این جمعیت حدود ۲ میلیارد نفر افزوده می شود.
این نشریه در بخش دیگری می افزاید: تولیدات نفتی روسیه بیش از ۱۰ درصد از تقاضای جهانی را تأمین می‌کند در حالی که این کشور در زمان فروپاشی شوروی با فروش محصولات نفتی و واردات مواد غذایی صرفا شکم مردم خود را سیر می کرد.
در اوت سال ۲۰۰۰ (۱۳۸۰) وقتی پوتین به سمت ریاست‌جمهوری رسید، از شنیدن میزان واردات روسیه شگفت‌زده شد.
اما اکنون روسیه در تمام زمینه‌ها از دانه‌های غلات تا پنیر خودکفا شده است. بر اساس آمار«روس آگرو ترانس»، روسیه تنها در مورد صادرات گندم یک‌سوم نیاز خاورمیانه و آفریقا، ۱۰ درصد نیاز آسیا و یک‌پنجم نیاز بازارهای جهانی را برآورده می کند.
در سال ۲۰۰۴ (۱۳۸۳) پوتین برنامه‌ای برای توسعه کشاورزی و تقویت تولیدات این حوزه را اجرا کرد. هدف این برنامه رسیدن به خودکفایی ۸۰ تا ۹۵ درصدی در تولید غلات و مواد غذایی تعریف شد. کمی بعد از اعمال تحریم‌های غرب در سال ۲۰۱۷(۱۳۹۶) روسیه برای اولین بار آمریکا و کانادا را در زمینه صادرات گندم پشت سر گذاشت.
اقدامات تلافی‌جویانه کرملین در برابر این تحریم‌ها و ممنوعیت ورود مواد غذایی از کشورهای غربی جانی تازه به تولیدکنندگان روس بخشید. با دستیابی به رقم ۱۳۳میلیون و ۴۶۵هزار تن غلات از جمله ۸۵میلیون و ۸۹۶هزار تن گندم در سال ۲۰۲۰(۱۳۹۹) روسیه برای دومین باردر تاریخ خود بزرگترین میزان تولید غلات را رقم زد. رکورد قبلی مربوط به سال ۲۰۱۷(۱۳۹۶) می شود: ۱۳۵میلیون و ۵۳۹هزار تن غلات از جمله ۸۶ میلیون تن گندم.
رقبای اصلی روسیه مثل آمریکا به دلیل شرایط نامساعد جوی و بحران‌های مالی در تولیدات خود بسیار ناموفق بودند و روسیه به همین دلیل از آنها سبقت گرفت. سال ۲۰۱۹(۱۳۹۸) برای آمریکا از بدترین سال‌های تاریخ این کشور به دلیل سودآوری بسیار ضعیف و جنگ تجاری با چین محسوب می‌شود. بنا بر اعلام وزارت کشاورزی آمریکا، تولید گندم بر اثر این وقایع بسیار کاهش یافت. براساس محاسبات نشریه فایناشنال تایمز آتش‌سوزی جنگل‌ها در استرالیا نیز در کاهش محصولات نقش مؤثری ایفا کرد.
پیش‌بینی می‌شود صادرات گندم در سال جاری با کاهش ۱۷ درصدی همراه باشد. در روسیه برعکس به دلیل تغییرات اقلیمی ذوب شدن یخ‌های قطب شمال درهای جدیدی برای کشاورزی گشوده شد و تا حدود زیادی خشکسالی‌های جنوب این کشور را جبران کرد.
روسیه در سال ۲۰۱۶(۱۳۹۵) در توافق با اوپک تولید نفت خام خود را کاهش داد که این امر به نوعی توافق با عربستان صعودی به حساب می‌آمد. بدین ترتیب ریاض توانست به قیمت ثابت نفت و روسیه با کاهش تولید نفت خود به قیمتی بیشتر از حد تصورش دست یابد. در عوض عربستان صعودی بازارهای خود را برای ورود گوشت مرغ و غلات از روسیه گشود. بدین ترتیب این کشور از گندم روسیه با کیفیت بالا بهره‌مند می‌شود.
بر اساس آمار شرکت حمل و نقل ریلی روسیه، روس اگرو ترانس، این میزان ۱۰ درصد از واردات غلات عربستان را تشکیل می‌دهد؛ به‌ویژه جو با ۷/۲ میلیون تن در سال‌های ۲۰۱۸-۲۰۱۷ (۱۳۹۷-۱۳۹۶). روسیه در سال ۲۰۲۰(۱۳۹۹) اولین محموله ۶۰هزار تنی گندم خود را به عربستان صادر کرد. بر اساس نظرات برخی کارشناسان رسانه ای صادرات غلات تا حدودی کاهش صادرات نفت روسیه را جبران کرده است. بخش کشاورزی ۴ درصد تولید ناخالص ملی و نفت و گاز ۱۴ درصد آن را در روسیه تشکیل می‌دهد.
فایناشنال تایمز در انتها می نویسد: بخش کشاورزی در روسیه از سال ۱۹۹۱(۱۳۷۰) تولید خود را ۵۰ درصد افزایش داده است. طی ۱۲ ماه گذشته صادرات با رقم ۳۰ میلیادر دلار سه برابر شده است. این میزان در مقایسه با سال ۲۰۱۹(۱۳۹۸) ۲۰ درصد رشد داشته است. صادرات محصولات کشاورزی بیشترین اهمیت را دارند و ترکیه و مصر از مهمترین مشتریان آن هستند.
مبنع: اسپوتنیک
