دارایی‌های ارزی افزایش و انتطارات تورمی کم شد

رئیس‌ کل بانک مرکزی ادعا کرده که دارایی های ارزی افزایش و انتظارات تورمی کم شده است. اما برخی کارشناسان بر این باورند که بخش مهمی از کند شدن تورم پرشتاب سال گذشته و در ماه های آخر ناشی از سه عامل اساسی خارج از برنامه های در حال انجام دولت است.

به گزارش عصر اقتصاد طبق گفته فرزین، رئیس کل بانک مرکزی در فروردین امسال میزان دارایی‌های ارزی کشور حدود ۲۰۰ میلیون دلار افزایش یافته که به معنای تراز مثبت ۲۰۰ میلیون دلاری خرید دارایی‌های ارزی نسبت به فروش آن است.

محمدرضا فرزین اظهار کرد: نرخ رشد نقدینگی که تا پایان اسفند سال گذشته به ۲۴ درصد کاهش یافته بود، در فروردین به ۲۳ درصد رسیده است.

وی افزود: نرخ رشد پول نیز که سال گذشته ۳۳ درصد بود، تا ۱۶ فروردین امسال به ۱۶ درصد کاهش یافته است.

طبق اعلام بانک مرکزی، فرزین گفت: رشد پول معیار مهمی برای انتظارات تورمی است و کاهش نرخ رشد آن نشانگر ‎کاهش انتظارات تورمی است.

دولت سوار برموج کاهش انتظارات تورمی یا کاهش قدرت خرید؟

با این حال مهدی فتحی مقدم کارشناس اقتصادی در این باره می گوید: دستاوردهایی که دکتر فرزین اعلام می کند عمدتا سوار شدن بر موجی است که نه دولت ونه بانک مرکزی ایجاد کرده است.

وی می افزاید: کاهش انتظارات تورمی ناشی و افزایش درآمدهای ارزی ناشی از سه عاملی است که دولت در انها دخیل نبوده ولی حتما انتظارات تورمی را متاثر کرده است.

این کارشناس اقتصادی گفت: پس از موج شدید انتظارات تورمی در پی تنش منطقه ای حتما انتظارات تورمی به همان سرعتی که بالا رفته بود کاهش یافت. اما آثار افزایش قیمت نفت هنوز تخلیه نشده و همچنان در سطح قابل قبولی قرار دارد هر چند که گفته می شود قرار است است میان تولید نفت از سمت کشورهای عضو اوپک پلاس کاهش یابد.

وی افزود: سومین عامل که کمتر مورد توجه قرار می گیرد بی توجهی به کاهش تقاضا و قدرت خرید از سوی مردم و در نتیجه کاهش تقاضای کل شده است.

فتحی مقدم افزود: نگاهی هب کاهش مصرف کالاهای مصرفی خوراکی و لوازم خانه و رکود حاکم بر صنایع تولید که مصرف داخلی دارند و توان صادرات به خارج از کشور ندارند موید این ادعا است.

وی درعین حال تاکید کرد که آمارهای بانک مرکزی که روز گذشته منتشر شده نشانه های خوبی است که در آینده نرخ رشد تورم کند خواهد شد و باید امیدوار بود که این روند متاثر تصمیمات ناگهانی دولت و یا عوامل خارجی قرار نگیرد.

آمارهای امیدوار کننده

اقتصاد بانک مرکزی روز گذشته امارهای مثبتی را منتشر کرد که نشان می دهد در ماه های آتی نرخ تورم کاهشی خواهد بود. هر چند که باید مخاطبان عصر اقتصاد این موضوع را بدانند که کم شدن میزان و سرعت افزایش قیمت ها به معنای با گران نشدن کالاها نیست!

بر اساس گزارش منتشر شده بر روی سایت بانک مرکزی سال ۱۴۰۲ رشد پایه پولی به ۲۸.۱ و رشد حجم پول به ۱۷.۵ درصد کاهش یافته و نشان می‌دهد رشد حجم پول به پیش از سال ۹۷ رسیده است.

بانک مرکزی اعلام کرد: با اجرا و پیگیری دقیق سیاست‌های پولی در بانک مرکزی، نرخ رشد پایه پولی در سال ۱۴۰۲ روند نزولی قابل توجهی را تجربه کرد بطوریکه نرخ این شاخص مهم پولی و تاثیرگذار در تورم نسبت به رقم فروردین سال ۱۴۰۲ که ۴۵ درصد بود با ۱۶.۹ واحد درصد کاهش، در پایان اسفندماه ۱۴۰۲ به ۲۸.۱ درصد رسید. رشد پول (بخش سیال نقدینگی) نیز از ۶۵.۲ درصد در پایان سال ۱۴۰۱ به ۱۷.۵ درصد در پایان اسفندماه سال گذشته کاهش یافت. بنابراین با کنترل شاخص های پولی اثرگذار بر تورم انتظار می‌رود شاخص نرخ تورم نیز در ماه‌های آتی ارقام پایین‌تری را ثبت کند.

کاهش قابل توجه رشد پایه پولی در سال ۱۴۰۲ همراه با کاهش رشد نقدینگی در این سال، بخوبی حاکی از توفیق بانک مرکزی در کنترل کل‌های پولی و ایجاد شرایط لازم برای کاهش نرخ تورم در سال جاری و سال‌های آتی می‌باشد. بر اساس آمارهای مقدماتی، حجم پایه پولی در پایان اسفندماه ۱۴۰۲ به رقم ۱۱۰۷۷.۰ هزار میلیارد ریال رسید.

تداوم کاهش نرخ رشد نقدینگی و دستیابی به اهداف پیش بینی شده

بر اساس این گزارش، نرخ رشد نقدینگی نیز طی یک روند نزولی از ۴۰.۶ درصد در پایان سال ۱۳۹۹ و ۴۲.۸ درصد در پایان مهرماه سال ۱۴۰۰ به ۳۱.۱ درصد در پایان سال ۱۴۰۱ و ۲۴.۳ درصد در پایان سال ۱۴۰۲ رسید که این امر، بیانگر توفیق کامل بانک مرکزی در کنترل رشد نقدینگی و حصول اهداف تعیین شده می‌باشد.

بر اساس آمارهای مقدماتی، حجم نقدینگی در پایان اسفندماه ۱۴۰۲ به رقم ۷۸۸۰۸.۹ هزار میلیارد ریال رسید. لازم به اشاره که دستیابی به رقم رشد نقدینگی ۲۴.۳ درصد در پایان سال ۱۴۰۲، در شرایطی حاصل شده است که رقم رشد نقدینگی سالانه زیر ۲۵ درصد آخرین بار در سال ۱۳۹۷ (۲۳.۱ درصد) محقق شده بود.

بدیهی است که کاهش رشد نقدینگی به عنوان یکی از عوامل اصلی شکل‌دهی به تورم، نقش مهمی را در کاهش نرخ تورم در سال جاری و سال‌های آتی ایفا خواهد کرد.

کاهش قابل توجه شاخص های پول و شبه پول و انتظار کاهش تورم در ماه ‎های آتی

همچنین مروری بر عملکرد اجزای نقدینگی حاکی از آن است که رشد پول (بخش سیال نقدینگی) در سال ۱۴۰۲ نیز بطور قابل توجهی کاهش یافته و از ۶۵.۲ درصد در پایان سال ۱۴۰۱ به ۱۷.۵ درصد در پایان اسفندماه ۱۴۰۲ رسیده است.

در مجموع، روند نزولی قابل توجه رشد نقدینگی و رشد پول، مؤید آن است که در سایه ثبات ایجاد شده در سال ۱۴۰۲، از شدت انتظارات تورمی فعالین اقتصادی کاسته شده و در نتیجه انتظار می‌رود که نرخ تورم در ماه‌های آتی ارقام پایین‌تری را ثبت کند.

لازم به اشاره است ضریب فزاینده نقدینگی نیز در پایان اسفندماه ۱۴۰۲ نسبت به پایان اسفندماه ۱۴۰۱، معادل ۲.۹ درصد کاهش یافته و به رقم ۷.۱۱۲ رسیده است.

در مجموع کاهش رشد نقدینگی، کاهش رشد پایه پولی، کاهش رشد پول و نیز تنزل ضریب فزاینده نقدینگی همگی دلالت بر اثربخشی سیاست های پولی بانک مرکزی مبتنی بر استفاده ترکیبی از کلیه ابزارهای سیاست های پولی دارد که این موضوع نه تنها در سال گذشته بلکه به صورت موثرتری می‌تواند تاثیر منجر به تداوم پایدار روند نزولی نرخ تورم در دوره های زمانی آتی داشته باشد.