ذی‌نفع نبودن واردکنندگان کامیون؛ علت کندی ترخیص
در حالی که با ورود دادستانی به موضوع ترخیص کامیون‌های وارداتی، مشکلات اداری آن تا حدود زیادی برطرف شده اما به نظر می‌رسد ذی‌نفع نبودن واردکننده در واردات کامیون، علت کندی ترخیص باشد.
مشاور نوسازی ناوگان سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای به خبرگزاری مهر در این باره گفت: هنوز گمرک اطلاعات ترخیص کامیون‌های وارداتی را به سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای اعلام نکرده است.
صدرالله بمانا افزود: با این حال شنیده‌ها حاکی است که کامیون‌های وارداتی در حال ترخیص هستند اما آخرین آماری که داریم همان ترخیص هزار دستگاه و باقی ماندن ۳۶۰۰ دستگاه دیگر در گمرک‌های کشور است.
تجمیع ۳۶۰۰ کامیون در گمرک‌ها
معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای نیز درباره آخرین وضع نوسازی ناوگان باری اظهار کرد: طبق آخرین آمار رسمی که گمرک اعلام کرده است، تعداد ۳۶۰۰ دستگاه کامیون با عمر کمتر از سه سال وارد کشور شده و در گمرک‌ها موجود است.
داریوش امانی افزود: همچنین یک‌هزار دستگاه کامیون نیز پیش از این، از گمرک ترخیص شده بود و بنابراین از محل کامیون‌های با عمر سه سال و کمتر، تعداد ۴۶۰۰ دستگاه کامیون تاکنون نوسازی شده است.
رئیس سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای اضافه کرد: پس از ورود دستگاه قضائی به موضوع و سرخط کردن تعداد زیادی از دستگاه‌های متولی، شرایط ترخیص این کامیون‌ها تسهیل شد. موانعی که وجود داشت که تا اندازه‌ای برطرف شده است، همچنین فرآیندهای دو مرحله‌ای حذف و یک مرحله‌ای شد.
امانی یادآور شد: امیدواریم در اسرع وقت این ۳۶۰۰ دستگاه کامیون هم از گمرک‌ها ترخیص و به ناوگان کامیونی کشور اضافه شود تا به این ترتیب متوسط سن ناوگان کامیونی کاهش یابد و جز ناوگان جوان لحاظ شود.
وزیر سابق راه نامه صمت برای تعیین نرخ خدمات پس از فروش را پاسخ نداد
مهرداد جمال‌ارونقی، معاون فنی گمرک نیز در نامه‌ای که ۱ آبان ۱۴۰۰ به علی القاصی‌مهر، دادستان عمومی و انقلاب تهران ارسال کرده، درباره آخرین وضع ترخیص کامیون‌های وارداتی و علت ترخیص نشدن آنها نوشته است: دفتر اداره کل مقررات صادرات و واردات وزارت صنعت، معدن و تجارت در ۲۵ مهر به گمرک اعلام کرد که این دفتر مصوبه کارگروه پایش حمل و نقل به ریاست وزیر سابق راه و شهرسازی در تاریخ ۶ آبان ۱۳۹۹ مبنی بر انتخاب تعرفه ۵ درصد ارزش CIF کامیون برای نرخ خدمات پس از فروش را در تاریخ ۱ خرداد ۱۴۰۰ به وزارت راه و شهرسازی ارسال کرده اما پاسخی از این وزارت‌خانه دریافت نکرده است.
ارونقی در این نامه به القاصی مهر خواستار تعیین تکلیف نرخ تعرفه خدمات پس از فروش شده که آیا مصوبه کارگروه پایش حمل و نقل با نرخ ۵ درصد ارزش کامیون معتبر است یا نرخ ۳ درصد مذکور در دستورالعمل واردات کامیون‌های کارکرده که در آن تعرفه خدمات پس از فروش با نرخ ۳ درصد ارزش کامیون تعیین شده است؟
۹۰ درصدها کامیون‌ها مشکل اداری ترخیص ندارند
سخنگوی گمرک نیز درباره ترخیص کامیون‌های وارداتی تا ۳ سال کار کرده اظهار کرد: با رفع موانع اداری ترخیص بین دستگاه‌های مرتبط با ترخیص کامیون‌ها، ۶هزار کامیون وارداتی در ۹ گمرک امکان ترخیص دارند.
سیدروح‌الله لطیفی ادامه داد: مشکل ثبت سفارش این کامیون‌ها با پیگیری سازمان راهداری و مجوز محیط زیست و گواهی اسقاط خودرو با ورود دادستانی به بعد از ترخیص موکول شد.
لطیفی گفت: مشکل دیگر، اخذ وثیقه و ضمانت‌نامه از سوی بانک‌های عامل برای صدور کد رهگیری بانک بود که برای صدور ضمانت نامه حدود ۳۵درصد ارزش کامیون‌ها بود که با توجه به اینکه ارز واردات این کامیون‌ها از محلی غیر از ذخایر بانک مرکزی تأمین شده، مقرر شد بانک‌ها به جای اخذ ضمانت‌نامه نقدی، معادل آن چک و سفته از واردکننده دریافت کنند.
او خاطرنشان کرد: در یک ماه اخیر که از نشست‌های متعدد دستگاه‌های ناظر بر واردات کامیون‌های اروپایی ۳ سال کارکرده با دادستانی تهران با هماهنگی گمرک می‌گذرد و علی‌رغم ابلاغ این دستور دادستانی از سوی بانک مرکزی به بانک‌های عامل، برخی بانک‌ها تا اوایل هفته گذشته این بخشنامه را تفسیر به رأی کرده و از آن برداشت دیگری داشتند که در برخی استان‌ها باعث کندی ترخیص شد.
لطیفی افزود: در دو هفته گذشته ترخیص کامیون‌ها سرعت گرفته اما با وجود برطرف شدن موانع هنوز سرعت مطلوب را ندارد. قرار بود موضوع خدمات پس از فروش با استقرار نمایندگی شرکت‌های ارائه‌دهنده این خدمات، در این حوزه هم برطرف شود که هنوز در برخی موارد، این مشکل پابرجاست.
او خاطرنشان کرد: در برخی روزها ۵۰ و برخی روزها ۱۰۰دستگاه کامیون ترخیص می‌شود اما کامیون‌های جدید نیز همزمان وارد می‌شوند.
هفته گذشته ۱۳۰۰دستگاه کامیون در اداره کل گمرک غرب تهران و ۱۳۰۰ دستگاه دیگر در اداره کل گمرک تهران (شهریار سابق) موجود بود که نشان می‌دهد نیمی از کامیون‌های وارداتی در گمرکات استان تهران دپو شده‌اند.
به گفته لطیفی اکنون دپوی کامیون‌ها در گمرک غرب تهران به ۱۶۰۰ دستگاه رسیده که نشان می‌دهد سرعت ورودی‌های جدید از ترخیصی‌ها بیشتر است.
این مقام مسئول تأکید کرد: بیشتر کامیون‌ها مشکل اداری ترخیص ندارند اما از آنجایی که صاحب اصلی کامیون‌های واردشده، شرکت‌های حمل و نقلی نیستند و صرفاً بر اساس واسطه واردات برای رانندگان و دارندگان کامیون فرسوده هستند و خود نمی‌خواهند هزینه‌های انبارداری و حقوق و عوارض را که حدوداً بین ۱۲۰ تا ۱۷۰میلیون تومان است را در مرحله صندوق پرداخت کنند و آن را از رانندگان مطالبه می‌کنند بنابراین تا زمانی که این اتفاق نیفتد کامیون‌هایشان ترخیص نمی‌شود؛ از طرفی هم دولت با واردکننده طرف هست و روابط بین رانندگان و شرکت واردکننده ارتباطی با گمرک پیدا نمی‌کند، از سویی هم دارندگان کامیون‌های فرسوده که هزینه خرید این کامیون‌ها را داده اند، استطاعت پرداخت هزینه‌های قانونی را در زمان محدود ندارند.
او تصریح کرد: این در حالی است که بخش عمده کامیون‌های دپو شده در مرحله صندوق قرار دارند تا با پرداخت هزینه‌های قانونی پروانه ترخیص صادر شود اما اگر صفر تا صد تشریفات ترخیص با هماهنگی‌های خوبی که بین دستگاه‌های مرتبط با محوریت مقام قضائی ایجاد شده این صرفاً از سوی شرکت‌های واردکننده انجام می‌شد، شاید تاکنون ۹۰درصد این کامیون‌ها ترخیص شده بود.
امیدواریم در روزهای آینده صاحبان کالا جدیت بیشتری به خرج دهند، چون با فراخوانی که گمرک از صاحبان کامیون‌ها داشته تا اگر موانع اداری برای ترخیص دارند به معاونان فنی گمرکات محل توقف کامیون‌هایشان مراجعه و اعلام کنند تا رفع شود.
در صورت اعلام نشدن موانع، اگر در مهلت قانونی بعد از اعلام اخطار نتوانند کامیون‌هایشان را ترخیص کنند (حدود یک ماه)، گمرک به ناچار طبق قانون، تشریفات متروکه شدن کامیون‌ها را اعمال می‌کند.
