عقب افتاده هوش مصنوعی در منطقه!
مهرین نظری
در رویداد “فراتر از صفر و یک”، فعالان حوزه هوش مصنوعی به بحث درباره فرصت‌های بی‌نظیر این فناوری پرداختند. این رویداد نشان داد که هوش مصنوعی می‌تواند نقشی کلیدی در نوآوری و خلاقیت داشته باشد و مسیر پروژه‌های مرتبط در کشور را روشن‌تر کند.
با این حال، چالش‌های متعددی از جمله نبود زیرساخت مناسب، کمبود نیروی متخصص و سرمایه‌گذاری محدود، روند توسعه این حوزه را کند کرده است.
چالش‌های کلاسیک: سخت‌افزار و نیروی انسانی
پوریا حداد، مدیرعامل فیلاگر، اشاره کرد که با وجود گسترش هوش مصنوعی در ایران طی سال‌های اخیر، مشکلات قدیمی همچنان مانعی بر سر راه این فناوری است. او به نبود سخت‌افزارهای پیشرفته و کمبود متخصصان آموزش‌دیده اشاره کرد و افزود که نیروی انسانی با تجربه کافی برای توسعه محصولات هوش مصنوعی بسیار محدود است. حداد تأکید کرد که این چالش‌ها ناشی از فقدان سرمایه‌گذاری کافی و تخصیص ناکافی بودجه در مقایسه با کشورهای منطقه است.
در حالی که کشورهایی مانند عربستان و امارات میلیاردها دلار در هوش مصنوعی سرمایه‌گذاری کرده‌اند، ایران بودجه‌ای معادل ۴ تا ۱۵ همت (تقریباً ۶۰ تا ۱۰۰ میلیون دلار) اختصاص داده است. این رقم بسیار کمتر از حد نیاز برای توسعه این فناوری است. حداد پیشنهاد کرد که ایران باید از تجربیات کشورهایی مانند چین الگوبرداری کند و با توسعه مدل‌های مبتنی بر منابع محدود، رقابت‌پذیری خود را افزایش دهد.
کاربردهای IT در هوش مصنوعی
علی آقابابایی، مدیر فنی شرکت آلیاسیس، بر ضرورت فراهم کردن زیرساخت‌های مناسب برای پیاده‌سازی هوش مصنوعی تأکید کرد. او توضیح داد که متخصصان فناوری اطلاعات باید شبکه‌های پیشرفته‌ای ایجاد کنند که بتواند داده‌ها را پردازش کرده و خروجی‌های کاربردی ارائه دهد.
این زیرساخت‌ها می‌توانند در حوزه‌هایی نظیر کشف دارو، پیش‌بینی رفتار مشتری و تحلیل ویدئوها مورد استفاده قرار گیرند. با این حال، هزینه‌های بالای ایجاد زیرساخت و تجهیزات تخصصی همچنان چالشی اساسی برای این بخش محسوب می‌شود.
مدل‌های زبانی بزرگ؛ آینده مدیریت دانش
وحید مافی، مدیر IT شرکت هوش مصنوعی پارت، از اهمیت مدل‌های زبانی بزرگ (LLM) در مدیریت دانش سازمانی صحبت کرد. او بیان کرد که این مدل‌ها می‌توانند به عنوان دستیار دیجیتال در سازمان‌ها به کار گرفته شوند و با یکپارچه‌سازی داده‌ها، فرآیندهای سازمانی را بهینه کنند. این فناوری به خصوص در رفع مشکلات مربوط به از دست رفتن دانش سازمانی به دلیل تغییرات نیروی انسانی مؤثر است.
نبود آمادگی دیجیتال در شرکت‌ها
محمد امینیان، مدیر محصول داتین، به چالش نبود آمادگی دیجیتالی در بسیاری از شرکت‌های ایرانی اشاره کرد. او توضیح داد که بسیاری از سازمان‌ها مهارت‌ها و داده‌های لازم برای استفاده از مدل‌های هوش مصنوعی را در اختیار ندارند و این عدم آمادگی، مانع پیاده‌سازی موفق پروژه‌های AI می‌شود.
او پیشنهاد کرد که زیرساخت‌های ابری می‌توانند گزینه‌ای مناسب برای این شرکت‌ها باشند تا بدون نیاز به سرمایه‌گذاری سنگین، از مزایای هوش مصنوعی بهره‌مند شوند.
هوش مصنوعی در بازاریابی و فروش
مرتضی مختاری، رئیس کمیته دیجیتال مارکتینگ انجمن بازاریابی، از کاربردهای متنوع هوش مصنوعی در بازاریابی سخن گفت. او توضیح داد که ابزارهایی مانند یادگیری ماشین و داده‌کاوی می‌توانند به پیش‌بینی فروش و پیشنهاد محصولات کمک کنند. همچنین، فناوری‌هایی نظیر الگوریتم‌های ژنتیک و منطق فازی می‌توانند استراتژی‌های بازاریابی را بهینه کرده و تأثیر بسزایی در عملکرد سازمان‌ها داشته باشند.
راه‌حل‌ها و آینده‌نگری
با توجه به چالش‌های مطرح‌شده، فعالان حوزه هوش مصنوعی پیشنهاد دادند که ایران باید بر توسعه زیرساخت‌های فناوری اطلاعات، افزایش سرمایه‌گذاری و آموزش نیروی انسانی تمرکز کند. الگوبرداری از کشورهای مشابه و بهره‌گیری از مدل‌های زبانی بزرگ نیز می‌تواند به تسریع روند پیشرفت کمک کند. به علاوه، توسعه فناوری‌هایی با نیاز کمتر به منابع پردازشی، راهکاری عملی برای مقابله با محدودیت‌های سخت‌افزاری و مالی است.
هوش مصنوعی در ایران با وجود چالش‌های متعدد، پتانسیل زیادی برای تحول صنایع مختلف دارد. از بهبود فرآیندهای سازمانی گرفته تا پیشرفت در حوزه‌هایی نظیر پزشکی و بازاریابی، این فناوری می‌تواند نقش کلیدی در توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور ایفا کند.
برای رسیدن به این هدف، حمایت از نوآوری، سرمایه‌گذاری هدفمند و تقویت زیرساخت‌های فناوری از اهمیت بالایی برخوردارند. رویداد “فراتر از صفر و یک” نشان داد که با وجود مشکلات، امیدواری به آینده این حوزه در ایران همچنان بالاست.
