هدف‌گذاری افزایش ظرفیت پتروپالایش نیک یزد به ۲۵ هزار بشکه

مدیرعامل پتروپالایش نیک یزد، اعلام کرد این مجموعه با تکیه بر توان داخلی و حمایت دولت، قصد دارد ظرفیت خود را به ۲۵ هزار بشکه در روز برساند و به تولید محصولات پاک و صادرات‌محور متمرکز شود.

علی شهوازیان، مدیرعامل پتروپالایش نیک یزد، در گفت‌وگویی جامع درباره فعالیت‌ها و برنامه‌های این مجموعه اظهار کرد: مجموعه پتروپالایش نیک یزد در راستای تحقق منویات مقام معظم رهبری مبنی بر جلوگیری از خام‌فروشی و ایجاد ارزش افزوده در صنایع پایین‌دستی نفت و گاز، با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در سال ۱۳۹۱ در منطقه ویژه اقتصادی یزد تأسیس شد. طراحی و ساخت این پالایشگاه به‌طور کامل توسط متخصصان و نخبگان ایرانی انجام گرفت و سرانجام در سال ۱۳۹۳ با ظرفیت اولیه ۱۵۰۰ بشکه در روز به بهره‌برداری رسید.

وی افزود: خوراک این پالایشگاه کوچک‌مقیاس از میعانات گازی تأمین می‌شود و محصولات اصلی آن شامل نفتای سبک و سنگین، حلال و برش‌های هیدروکربنی سبک و سنگین است. گستره فعالیت اصلی ما تبدیل میعانات گازی به فرآورده‌هایی با کیفیت مورد نیاز بازار و صادرات آن به کشورهای همسایه، حوزه خلیج فارس و اتحادیه کشورهای CIS است.

شهوازیان تأکید کرد: این مجموعه استفاده از انرژی به شیوه‌ای کارآمدتر و تولید محصولات با کیفیت و سازگار با محیط زیست را مأموریت خود می‌داند و تقویت جایگاه پیشرو در تولید فرآورده‌های نفتی و توسعه همکاری‌های بین‌المللی از طریق تنوع‌بخشی به محصولات و ارائه خدمات برتر را از اهداف اصلی خود قرار داده است.

مدیرعامل پتروپالایش نیک یزد در ادامه گفت: ارزش‌آفرینی برای ذینفعان و جامعه، صداقت، دقت عمل، سخت‌کوشی، وفاداری، تعهد و مسئولیت‌پذیری از ارزش‌های اصلی سازمانی ما هستند و توسعه پایدار و تبدیل شدن به یک شرکت شاخص در زمینه تولید محصولات پاک به‌عنوان چشم‌انداز پیش روی این مجموعه تعریف شده است.

طرح‌های توسعه‌ای پتروپالایش نیک یزد

شهوازیان درباره طرح‌های توسعه‌ای این پالایشگاه توضیح داد: طرح‌های توسعه‌ای ما در چند فاز تعریف شده است. در فاز اول، از سال ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۸، خوراک پالایشگاه از میعانات گازی ایلام و خانگیران تأمین می‌شد، اما از اواخر ۱۳۹۸ با انعقاد قرارداد بلندمدت با شرکت ملی نفت ایران، خوراک خود را از میعانات گازی پارس جنوبی تأمین کردیم. در این فاز، با طراحی و احداث برج‌های تقطیر جدید، ظرفیت از ۱۵۰۰ بشکه به ۲۵۰۰ بشکه در روز افزایش یافت.

وی ادامه داد: در فاز دوم که به شیرین‌سازی میعانات گازی اختصاص دارد، به دلیل میزان بالای سولفور، گوگرد و مرکاپتان در میعانات گازی پارس جنوبی که آلودگی محیط‌زیست را به دنبال داشت، سایت دوم خود را در منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس (عسلویه) با ظرفیت ۱۰ هزار بشکه در روز احداث کردیم. این سایت پیش‌فرآیند شیرین‌سازی میعانات گازی را انجام می‌دهد و طراحی آن کاملاً توسط متخصصان داخلی تحقیق و توسعه شرکت صورت گرفت.

نتیجه این تلاش، دستیابی به روشی نوین، انحصاری و سازگار با محیط زیست برای شیرین‌سازی بود که به‌عنوان یک اختراع ثبت‌شده در اختیار ماست.

شهوازیان همچنین به فاز سوم اشاره کرد و گفت: «در این فاز، با بازطراحی و بهینه‌سازی تجهیزات، ظرفیت از ۲۵۰۰ به ۴۰۰۰ بشکه در روز افزایش یافت. این پروژه نیز به‌طور کامل توسط متخصصان داخلی طراحی و اجرا شد و با مجهز شدن به ابزارهای دقیق پیشرفته و سیستم کنترلی DCS، اکنون قادر به تولید سه برش مختلف از میعانات گازی شامل نفتای سبک، حلال و برش سنگین هیدروکربن هستیم.

رویکرد تولید داخل و خودکفایی

مدیرعامل پتروپالایش نیک یزد درباره رویکرد این مجموعه در زمینه تولید داخل اظهار کرد: با توجه به تحریم‌های اقتصادی و محدودیت دسترسی به تکنولوژی‌های روز دنیا، از ابتدا رویکرد خود را بر بهره‌گیری حداکثری از توان متخصصان داخلی و استفاده از تجهیزات ساخت ایران قرار دادیم.

طراحی، ساخت و اجرای تمامی فازهای پالایشگاه توسط متخصصان داخلی انجام شده و تجهیزات پیشرفته نیز تا حد امکان از تولیدکنندگان داخلی تأمین شده است. این رویکرد نه‌تنها هزینه‌ها را کاهش داده، بلکه به حمایت از تولید ملی، اشتغال‌زایی و ارتقای توانمندی‌های فنی کشور منجر شده است. در بخش فناوری نیز با تکیه بر دانش بومی، موفق به ثبت روش انحصاری شیرین‌سازی میعانات گازی شدیم که دستاورد مهمی در صنعت پالایشگاهی کشور به شمار می‌رود.

موانع و راهکارهای توسعه بخش خصوصی

شهوازیان در خصوص موانع پیش روی بخش خصوصی در توسعه طرح‌های پالایشگاهی گفت: مهم‌ترین مانع، تأمین خوراک و کمبود آن است.

دسترسی پایدار و مطمئن به خوراک، عامل حیاتی برای رشد این صنایع است. همچنین تحریم‌های اقتصادی، عدم دسترسی به فناوری‌های روز و پیچیدگی‌های اداری در صدور مجوزها و تسهیلات مالی از دیگر چالش‌های مهم هستند.

وی راهکارهایی نیز پیشنهاد داد: حمایت دولت از بخش خصوصی از طریق تضمین تأمین خوراک با قراردادهای بلندمدت و قیمت‌گذاری منصفانه، تسهیل فرآیندهای اداری، ارائه تسهیلات مالی با بهره کم و حمایت از انتقال فناوری‌های نوین می‌تواند مؤثر باشد. ایجاد زیرساخت‌های صادراتی نیز به شرکت‌ها کمک می‌کند تا محصولات خود را با رقابت‌پذیری بالاتر به بازارهای بین‌المللی عرضه کنند.

چشم‌انداز افزایش تولید

شهوازیان در پایان به چشم‌انداز آینده این مجموعه اشاره کرد و گفت: با توجه به اهمیت صرفه‌جویی به مقیاس، در صورت حمایت دولت و تخصیص پایدار خوراک میعانات گازی پارس جنوبی، قصد داریم ظرفیت تولید را به ۲۵ هزار بشکه در روز افزایش دهیم. همچنین برنامه داریم وارد حوزه واحدهای پایین‌دستی تقطیر شویم و از جمله آن، احداث واحد ایزمریزاسیون برای تولید بنزین با اکتان بالا از نفتاهای تولیدی خودمان است.

تحقق این هدف مستلزم رفع موانع موجود و تغییر رویکرد دولت با اعتماد به بخش کوچک و متوسط خصوصی است تا بتوانیم علاوه بر تأمین نیازهای داخلی، سهم بیشتری از بازارهای صادراتی را به دست آوریم.