فرصت جهانی، محدودیت محلی!

مهرین نظری

روز اینترنت، فرصتی برای تجلیل از پیشرفت‌های فناوری و گسترش ارتباطات جهانی است. اینترنت به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای ارتباطی و اطلاعاتی جهان، توانسته است تاثیر عمیقی بر زندگی افراد، توسعه اقتصادی و اجتماعی کشورها بگذارد.

عصراقتصاد-با این حال، در ایران، چالش‌هایی از جمله فیلترینگ و محدودیت‌های دسترسی به برخی از سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها، اینترنت را به تجربه‌ای پیچیده و گاه ناامیدکننده تبدیل کرده است.

در سال‌های اخیر، فیلترینگ به‌عنوان ابزاری برای مدیریت فضای مجازی و کنترل جریان اطلاعات، مورد استفاده قرار گرفته که تأثیرات منفی بسیاری بر کاربران و فضای کسب‌وکارهای آنلاین داشته است. این رویکرد محدودکننده باعث کاهش اعتماد عمومی به اینترنت و تغییر رفتار کاربران شده، به‌طوری که بسیاری از کسب‌وکارها و کاربران برای دسترسی به منابع مورد نیازشان ناچار به استفاده از ابزارهای دور زدن فیلتر شده‌اند. این ابزارها، علاوه بر تحمیل هزینه‌های اضافی، امنیت کاربران را نیز در معرض خطر قرار می‌دهند؛ به‌خصوص در حوزه حریم خصوصی و حفاظت از اطلاعات.

این محدودیت‌ها نه تنها بر کسب‌وکارهای آنلاین و تجارت الکترونیک تأثیر منفی گذاشته‌اند، بلکه نوآوری و رشد اقتصادی را نیز کند کرده‌اند. شبکه‌های اجتماعی که بخش قابل‌توجهی از تعاملات تجاری را به خود اختصاص داده‌اند، به‌دلیل فیلترینگ دچار محدودیت دسترسی شده‌اند که این امر باعث کاهش دامنه فعالیت‌های تجاری و افزایش هزینه‌ها شده است.

در نهایت، برای حفاظت از امنیت اطلاعات کاربران و بهبود فضای مجازی، نیاز به اقداماتی مانند آگاهی‌بخشی به کاربران، بروزرسانی قوانین توسط کارشناسان و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین احساس می‌شود. تنها در این صورت است که اینترنت می‌تواند نقش واقعی خود را در توسعه و رشد ایران ایفا کند.

به همین بهانه گفتگویی با رضا الفت نسب، عضو هیئت مدیره اتحادیه کسب و کارهای مجازی داشتیم که در ادامه آن را خواهید خواند:

وضعیت اینترنت و فیلترینگ را چطور ارزیابی میکنید؟

در سال های اخیر اینترنت و فیلترینگ تحت تاثیر مسائل سیاسی و اجتماعی قرار گرفته است و از فیلترینگ برای مدیریت این فضا استفاده شده که به ناامنی و بی اعتمادی منجر شده و تجربه منفی برای کاربران ایجاد کرده که باعث شده فعالیت خود را در فضای مجازی کاهش دهند.

فیلترینگ آسیب های مختلفی از جمله آسیب های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی را به همراه می‌آورد و برآیند آن می‌شود محدودیت دسترسی مخاطبان به اطلاعات و داده ها و کاهش نوآوری است.

در خصوص ضررهای ناشی از فیلترینگ بیشتر توضیح دهید.

فیلترینگ آسیب های مختلفی از جمله آسیب های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی را به همراه می‌آورد. در وضعیت اقتصادی قطعا فعالیتهای تجارت الکترونیک کاهش می‌یابد چرا که هر محدودیتی فعالیت آن ها را مختل می‌کند و برآیند آن می‌شود محدودیت دسترسی مخاطبان و در نهایت در بحث‌های اقتصادی تاثیرگذار خواهد بود و به بازار کار نیز آسیب می‌زند و همچنین به کاهش نوآوری منجر می‌شود.

با ایجاد محدودیت دسترسی به وسیله فیلترینگ همچنین هزینه‌ها افزایش می‌یابد چرا که کاربران و کسب‌وکارها برای دور زدن فیلترها ناچار به صرف هزینه‌های بیشتر می‌شوند.

یکی از راه‌های دسترسی به تجارت الکترونیک شبکه‌های اجتماعی در ایران فیلتر است و گذر از این فیلتر سبب محدودیت دسترسی و آسیب‌های مذکور می‌شود.

فیلترینگ تهدیدات امنیتی مختلفی برای کاربران ایجاد می‌کند که یکی از آنها بحث حریم خصوصی کاربران است. یعنی کاربر وقتی می‌خواهد از ابزارهای غیرمجاز و ناامن برای اتصال استفاده می‌کند، منجر به سرقت اطلاعات آن فرد می‌شود

با توجه به فیلترینگ امنیت اطلاعات کاربران چه تهدیداتی را متحمل می شود؟

از دید من فیلترینگ تهدیدات امنیتی مختلفی برای کاربران ایجاد می‌کند که یکی از آنها بحث حریم خصوصی کاربران است. یعنی کاربر وقتی می‌خواهد از ابزارهای غیرمجاز و ناامن برای اتصال استفاده می‌کند، منجر به سرقت اطلاعات آن فرد می‌شود.

افزایش عملیات سایبری موضوع دیگری است. وقتی سطح امنیت شبکه‌ها پایین می‌آید احتمال حملات هکری افزایش می‌یابد که در سالهای اخیر این موضوع قابل لمس بوده است. همچنین فیلترینگ باعث کاهش اعتماد عمومی به پلتفرم های آنلاین و سیستم های پرداخت الکترونیک که منجر به تغییر رفتار کاربران و نگرانی افراد می‌شود که فرآیندها را دشوار می‌کند.

با توجه به گسترش فضای کسب‌وکار آنلاین، چه راهکارهایی برای حفاظت از امنیت اطلاعات کاربران پیشنهاد می‌کنید؟

اگر بخواهیم این شرایط را قبول کنیم، آن هم با وجود وعده هایی از سمت رئیس جمهور جدید، لازم است کاربران نسبت به خطرات آگاهی پیدا کنند و آموزش ببینند. همچنین پلتفرم‌ها را نیز باید به استفاده از پروتکل‌های امنیتی تشویق کنیم. در حوزه قانونگذاری نیز قوانین باید با حضور کارشناسان به روز رسانی شود، یعنی بخش خصوصی نیز باید وارد این بحث شود. فناوری های نوین نیز که از سمت استارتاپها مطرح می شود میتواند به امنیت و حفظ آن منجر شود.