هاتف فرج‌اللهی
حتما در سال های گذشته موضوعات طنز گونه ای که با واقعیت نیز تفاوت چندانی ندارند به گوشتان خورده است. از افتتاح تیر چراغ برق تا افتتاح سرویس بهداشتی و آب خوری که همه و همه ریشه در فرهنگ سیاسی کشور دارد و بیان گر رفتار مدیران خردی است که از مدیران بلندپایه و ارشد خود الگوبرداری می کنند.
از افتتاح های صوری و چند باره که بگذریم به موضوعی دیگر برمی خوریم که طی آن مسئولان به بزرگنمایی دستاوردهای کوچک خود که چیزی جز وظیفه شان نیست می پردازند و با برگزاری مراسم های آنچنانی افتتاح این دستاوردهای خود را جشن می گیرند و در بوق و کرنا می کنند که آی مردم ما یک پروژه را افتتاح کردیم و باری دیگر از دوش شما برداشتیم.
بماند که در سال های اخیر، سیستم اداری کشور به سمتی حرکت کرده است که نوع جدیدی از دیوانسالاری را به عرصه آورده که طی آن مدیر خود را موظف به انجام کاری نمی داند و اگر هم امری را پیگیری کند، از روی لطف و بزرگمنشی وی بوده است و زین پس نیز زیردستان و مردم به او مدیون می شوند.
افتتاح ۶ نیروگاه
به موضوع افتتاح که بازگردیم به این خبر بر می خوریم که چندی پیش همزمان با سفر رئیس جمهور به استان زنجان ۶ واحد نیروگاهی حرارتی به ظرفیت یک هزار و ۲۶ مگاوات توسط رئیس جمهور در کشور افتتاح شد.
در جریان سفر سید ابراهیم رئیسی به استان زنجان دو واحد گازی ۱۸۳ مگاواتی نیروگاه آریان توسط رئیس جمهور افتتاح و واحد دو بخار نیروگاه فردوسی مشهد به ظرفیت ۱۶۰ مگاوات، واحد بخار نیروگاه هریس آذربایجان شرقی به ظرفیت ۱۸۰ مگاوات، واحد سه بخار نیروگاه جهرم فارس به ظرفیت ۱۶۰ مگاوات و واحد دو بخار نیروگاه ارومیه با ظرفیت ۱۶۰ به صورت ویدئو کنفرانس به بهره برداری رسیدند.
برای ساخت این واحد های نیروگاهی جدید ۶۵۱ میلیون یورو سرمایه گذاری صورت گرفته و افتتاح آن ها موجب افزایش یک هزار و ۲۶ مگاواتی ظرفیت نیروگاه های حرارتی کشور شده است.
در مدت زمان ساخت این واحد ها برای دو هزار و ۸۰۰ نفر به طور مستقیم و ۶ هزار و ۸۰۰ نفر به طور غیرمستقیم اشتغال ایجاد شده است. همچنین افتتاح چهار واحد بخار یاد شده سالانه بیش از یک میلیارد مترمکعب صرفه جویی در مصرف گاز را به همراه خواهد داشت.
این افتتاح با شکوه در حالی انجام شد که بنا به آمار موجود، در حال حاضر ظرفیت نصب شده نیروگاهی کل کشور ۸۹ هزار ۳۶۵ مگاوات است که از این مقدار سهم نیروگاه های حرارتی ۷۲ هزار و ۶۱۴ مگاوات، برقآبی ۱۲ هزار و ۸۷ مگاوات، اتمی هزار و ۲۰ مگاوات، و تولید پراکنده و تجدیدپذیر و دیزلی ۳ هزار و ۶۴۴ مگاوات است.
البته ناگفته نماند که این اعداد مربوط به ظرفیت نصب شده نیروگاه ها است و تولید برق به دلیل راندمان پایین بسیاری از این نیروگاه ها کمتر از ظرفیت اسمی نیروگاه هاست.
نکته مهم کجاست؟
برخی از این واحدهای نیروگاهی که توسط رئیس جمهوری به افتتاح رسیدند، پیش از این در شبکه سنکرون شده و در آمارهای تولید برق وزارت نیرو نیز آمده بودند.
اما به دلیل این که تبلیغات خاصی روی آن ها صورت نگرفته بود، شخص رئیس جمهوری به مسئله افتتاح رسمی آن ها ورود کرد و اجازه داد بار دیگر آمارهای ظرفیت نیروگاهی به روز شود.
تمام این ماجرا نیز برای تنها هزار مگاوات نیروگاه حرارتی بود که سهم حدود یک درصدی در تولید برق کشور خواهد داشت و با وجود کمبودهای موجود بعید به نظر می رسد بتواند نقشی اساسی در صنعت برق کشور داشته باشد.
اما در چنین شرایطی شاید «افتتاح بازی» با نیروگاهها بتواند یک خوراک خبری مناسب را به دولت بدهد، اما این اتفاق درست در زمانی که موضوع کمبود گاز در کشور به امری جدی تبدیل شده و ممکن است در سال های آتی، امکان تامین سوخت این نیروگاه ها وجود نداشته باشد جای بحث و ابهامات فراوان خواهد بود.
ناگفته نماند که همین حالا نیز سوخت کافی برای نیروگاه ها را نداریم و در تابستان پیش رو سوخت مازوت برای برخی نیروگاه ها استفاده خواهد شد که پیامدهای ناگوار آن برای محیط زیست بر کسی پوشیده نیست.
ناترازی گاز
پرویز محمدنژاد قاضی محله، عضو کمیسیون انرژی مجلس در این باره می گوید: در حوزه نفت و گاز به جهت اینکه پایه صادراتی وجود داشته و ما به صادرات گاز، نفت و میعانات نیازمند هستیم در عمل تولید باید بسیار بیشتر از مصرف باشد، بنابراین نگاه نخست باید به سمت تولید بیشتر باشد اما چنین تفکری در میان مسئولان حاکم نبود و این ضعف بزرگ امروز به خطری برای کشور تبدیل شده است.
بیش از ۲۰۰ میلیون مترمکعب ناترازی گاز داریم و سال گذشته حدود ۳میلیارد مترمکعب سوخت جایگزین برای نیروگاه ها در نظر گرفته شده است بنابراین باید گفت؛ در چاله ای افتادیم درآمدن از آن سخت است لذا شخص رئیس جمهور باید پای کار بیاید تا تولید گاز افزایش چشمگیری پیدا کند.
اینکه فقط بخواهیم روزگار بگذرانیم تا جامعه دچار اخلال نشده و منجر به آسیب های اجتماعی و امنیتی نشود اشتباه بزرگ تری است چراکه در این شرایط مجبور به سوزاندن مازوت در نیروگاه ها خواهیم شد، همان مازوتی که محیط زیست را آلوده کرده و عرصه را بر مردم تنگ می کند.
عضو کمیسیون انرژی مجلس با بیان اینکه مجلس و دولت باید توجه به تامین مالی جهت رفع ناترازی در حوزه برق و گاز را در اولویت کاری خود قرار دهند، می گوید: همچنین باید دستگاه ناظر بر مسئله بهینه سازی فراتر از سطح وزارتخانه ها باشد به همین دلیل باید سازمان بهینه سازی از درون وزارت نفت جدا شود و در ذیل معاونت ریاست جمهوری قرار گیرد تا با فرابخشی شدن این سازمان تمامی دستگاه ها و سازمان ها با آن همکاری کنند.
در چنین وضعیتی افتتاح یک هزار مگاوات نیروگاه حرارتی بهره برداری شده، آن هم با این حجم از تشریفات امری است که تفاوت چندانی با امثال مذکور در ابتدای متن ندارد و نگاهی با تعمق به رفتار مدیران ایرانی نشان می دهد که علاقه خاصی به امر افتتاح دارند؛ حال آن که پروژه پیش تر افتتاح شده باشد و یا این که اصلا پروژه ای ناچیز باشد.
این در حالی است که اگر توان خرج شده برای این مراسم ها را برای توسعه همان پروژه ها گذاشته بودند، اکنون لازم نبود، رئیس جمهوری برای یک پروژه کوچک مراسم افتتاح بگیرد و می توانست پروژه هایی جدی تر را به معرض نمایش عموم بگذارد.
