چرا ضعف دائمی یورو مسئله بزرگی است
در مقابل یورو و درمیان همه تاریکی و نابودی و عدم اطمینان موجود در اطراف اقتصاد جهانی، سرمایهگذاران از امنیت نسبی که دلار ارائه میدهد احساس آرامش میکنند
ترجمه: سلیم حیدری
یورو به پایین ترین ارزش خود در ۲۰ سال اخیر سقوط کرده و تهدیدی برای تحمیل درد اقتصادی بیشتر است، اقتصادی که در حال حاضر مجبور به مقابله با افزایش تورم است. خبر بد این است که کاهش ارزش یورو ممکن است در اینجا متوقف نشود.
روز دوشنبه پس از توقف گازرسانی روسیه از خط لوله اصلی خود به اروپا نگرانیها درباره تشدید بحران انرژی در منطقه تشدید شد و یورو به زیر ۰.۹۹ دلار سقوط کرد و به پایینترین حد خود در ۲۰ سال اخیر رسید.
در ماههای اخیر، ارزش پول رایج به طور فزایندهای با قیمتهای گازطبیعی همبستگی داشتهاست، به طوری که با افزایش قیمت انرژی، ارزش یورو کاهش یافتهاست.
اروپا در تلاش است تا خود را از ذخایر روسیه دور کند و قبل از ماه های سرد زمستان ذخایری را جمع آوری کند. اما سرمایه گذاران بر این باورند که به دلیل عدم اطمینان در مورد عرضه گاز روسیه ضربه به اقتصاد این کشور بسیار زیاد خواهد بود.
کاهش فعلی ارزش یورو سریع بودهاست: درست قبل از شروع جنگ روسیه در اوکراین، ارزش ۱ یورور معادل ۱.۱۵ دلار بود.
چرا یورو در حال سقوط است؟
بدتر شدن کلی چشم انداز منطقه یورو در بحبوحه افزایش قیمت گاز و ترس از قطع گاز طبیعی توسط روسیه، ارزش این پول مشترک کشورهای اروپایی را پایین میآورد.
اتکای بیشاز حد اقتصادهای بزرگی مانند آلمان و ایتالیا به گاز روسیه، سرمایهگذاران را مضطرب کردهاست و اقتصاددانان رکود بسیار سریعتر و دردناکتری را در منطقه یورو نسبت به ایالات متحده پیشبینی میکنند.
به اضافه اینکه سطح نرخ بهره در ایالات متحده و منطقه یورو متفاوت است. فدرال رزرو آمریکا برای مبارزه با تورم در افزایش نرخ بهره تهاجمیتر عمل کردهاست.
بانکمرکزی ایالات متحده از ماه مارس (فروردین) تاکنون نرخهای کلیدی بهره را در مجموع ۲۲۵ واحد افزایش دادهاست. این درحالیست که بانکمرکزی اروپا (ECB) تنها ۵ واحد نرخ بهره را افزایش دادهاست.
کارستن برزسکی، اقتصاددان ارشد آلمان و اتریش در ING، به دویچه وله گفت: “پول به جایی میرود که بازدهی بالاتری دارد.”
دلار آمریکا از جذابیت پناهگاه امن خود سود میبرد. درمیان همه تاریکی و نابودی و عدم اطمینان در اطراف اقتصاد جهانی، سرمایهگذاران از امنیت نسبی که دلار ارائه میدهد احساس آرامش میکنند و درحال حاضر کمتر در معرض برخی از خطرات بزرگ جهانی قرار دارند.
برابری دلار چیست؟
برابری اساساً به این معنی است که ۱ دلار ۱ یورو را میخرد. این چیزی بیش از یک آستانه روانی برای فعالان بازار نیست که به علاقه به ارقام گرد معروف هستند.
برزسکی گفت: “بازارهای مالی همیشه دوست دارند نوعی معنای سمبلیک پیدا کنند.”
سطح برابری اغلب نقطهای از مقاومت است که در آن یورو برای تعیین اینکه ارز از آنجا به کدام سمت میرود، تلاش میکند. این مورد زمانی بود که یورو درماه گذشته به سمت برابری به دلار سقوط کرد. ارز پس از سقوط کوتاه به آن سطح، از نزدیک شدن به زیر برابری با نرخ دلار اجتناب کرد.
چگونه یورو ضعیف تر بر مصرف کنندگان تأثیر میگذارد؟
کاهش نرخ یورو بر هزینه خانوادهها و مشاغل اروپایی که از قبل از تورم بیسابقه نیز در حال فروپاشی هستند، میافزاید. ارز ضعیفتر، واردات را که بیشتر به دلار است، گرانتر میکند. هزینههای بالاتر این اقلام که موادخام یا کالاهای واسطهای هستند، میتواند قیمتهای محلی را افزایش دهد.
در مواقع عادی، ضعیفشدن یک ارز بهعنوان خبرخوبی برای صادرکنندگان و اقتصادهای سنگین صادراتی مانند آلمان تلقی میشود، زیرا با ارزانتر کردن تولیدات بر حسب دلار، صادرات تقویت میشود. اما به دلیل اصطحکاک زنجیرهتامین جهانی، تحریمها و جنگ در اوکراین، زمان فعلی چندان عادی نیست.
برژسکی گفت: “در شرایط کنونی با تنش های ژئوپلیتیکی، من فکر می کنم که منافع یک ارز ضعیف کمتر از معایب آن است.”
اما برای مسافران آمریکایی که به اروپا می روند، یورو ضعیف یک موهبت است. به عنوان مثال، در سطح برابری نرخ یور/دلار، از نظر تئوری، آنها میتوانند ۱۰۰۰ دلار خود را به جای کمتر از ۹۰۰ یورو در فوریه (اسفند) با ۱۰۰۰ یورو مبادله کنند.
به عبارت دیگر، ارزش دلار آنها بسیار بیشتر خواهد بود. برای تجارتهایی که کالاهای اروپایی وارد میکنند، همه چیز از نظر دلار ارزانتر خواهد بود.
یورو تا چه اندازه سقوط خواهد کرد؟
با بدتر شدن بحران انرژی در اروپا، پیشگوییها مبنی بر ادامه سقوط یورو افزایش یافته است.
استراتژیستهای Nomura International پیشبینی کردهاند که یورو میتواند تا ۰.۹۵ دلار سقوط کند. بانک سرمایهگذاری ایالات متحده، مورگان استنلی پیشبینی کردهاست که یورو در این سه ماهه به ۰.۹۷ دلار کاهش مییابد.
از آنجایی که اتحادیه اروپا به دنبال این است که خود را از نفت و گاز روسیه دور کند، درمیان ترس از خاموشی و جیرهبندی انرژی به دنبال یافتن جایگزینهایی است. این امر منجر به افزایش هزینههای انرژی شدهاست.
جورج ساراولوس، رئیس تحقیقات ارز خارجی دویچه بانک، در یادداشتی خطاب به مشتریان نوشت: «قبض واردات انرژی برای یورو منفی است و پیشبینیهای کوتاهمدت ما تا سپتامبر (مهر) همچنان نشان میدهد که یورو/دلار در نرخ برابر گیر کرده است.»
وی با اشاره به افزایش واردات گازطبیعی مایع و کاهش بیشتر از حد انتظار تقاضای گاز به دلیل تغییر سوخت مصرفی صنایع به سوختهای دیگر، گفت: «درحالی که تأثیر کوتاه مدت بحران جاری انرژی بر نرخ برابری یورو/دلار آمریکا منفی است، برخی از خطرات میان مدت اروپا پس از تابستان احتمالاً کاهش یافتهاست.»
یورو ضعیف تر چه معنایی برای بانک مرکزی اروپا دارد؟
یورو ضعیف و افزایش قیمتی که به آن دامن میزند، به چالشهای بانکمرکزی اروپا میافزاید، بانکی که به دلیل شروع چرخه افزایش نرخ خود بسیار دیرتر از سایر همتایانش مورد انتقاد قرار گرفته است.
به دلیل بدتر شدن اوضاع برای بانکمرکزی که وظیفه مهار تورم را دارد، یورو نه تنها در برابر دلار، بلکه در برابر ارزهای دیگر مانند فرانک سوئیس و ین ژاپن نیز تضعیف شدهاست.
ویراج پاتل، استراتژیست ارز در واندا ریسرچ، به دویچه وله گفت: «این وضعیت اکنون شروع به تبدیل شدن ضعف یورو بر مبنای گستردهتر است و بنابراین قرار است مشکل تورمی بیشتری برای بانک مرکزی اروپا ایجاد کند.»
کاهش نرخ یورو یکی از عواملی بود که بانک مرکزی را بر آن داشت تا در ماه جولای (مرداد) افزایش ۵۰ واحدی نرخ بهره را اعلام کند، یعنی دوبرابر اندازهای که در ژوئن (خرداد) اعلام کرده بود.
منبع: دویچه وله