نایب‌رئیس کمیسیون سلامت اتاق تهران: ظرفیت انبار ۲۰میلیون واکسن را نداریم

نایب‌رئیس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق تهران اظهار کرد، به ما پیشنهاد شده است که ۲۰میلیون واکسن مورد تایید وزارت بهداشت برای خرید و واردات وجود دارد اما واقعیت این است که برای این میزان از واکسن نه انبار کافی وجود دارد و نه امکان واکسیناسیون این میزان واکسن را در مدت کوتاه داریم.

ناصر ریاحی در گفت‌وگو با خبرگزاری ایلنا در مورد آخرین وضع واردات واکسن کرونا از سوی بخش خصوصی اظهار کرد: واکسن کرونا شرایط خاصی دارد و همه انتظار دارند که واکسیناسیون با اولویت‌هایی که در اسناد ملی و بین‌المللی وجود دارد انجام شود.

طبق مقررات بین‌المللى به دلیل شرایط خاص شیوع کرونا ما نامه‌ای از طرف وزارت بهداشت نیاز داشتیم که در آن ضمن موافقت با واردات به شرکت تولیدکننده نوشته شود که شرکت واردکننده معرفی شده مجاز است از طرف ما مذاکره و خرید کند؛ همچنین متعهد شود که تزریقات این واکسن‌ها تحت نظارت یا مباشرت وزارت بهداشت  انجام می‌شود.

او افزود: ما این نامه را گرفتیم. در مرحله بعد طبق عرف موجود بازرگانى ما ابتدا قرارداد محرمانگى با فروشنده منعقد کردیم و پس از دریافت مدارک فنى ما آن را به وزارت بهداشت تحویل دادیم تا در واحد فنی بررسی شوند که مشخص شود همه موارد آن صحیح است.

ثبت سفارش‌ها تحویل وزارت بهداشت شد

ریاحی در ادامه توضیح داد: چند روز پیش ثبت سفارش و پروفرماى خود را تحویل وزارت بهداشت داده‌ایم و امروز نیز جلسه‌ای با رئیس سازمان غذا و دارو داریم تا مراحل آن به سرعت طی شود.

مرحله بعدی نیز این است که مجوز تایید و مهر و امضا می‌شود و نامه‌ای برای بانک مرکزی می‌رود تا ما بتوانیم سفارش خود را در سامانه نیما ثبت کنیم. بعد از تخصیص ارز نیز گشایش اعتبار انجام می‌شود.

برای این کار ما فقط از LC استفاده می‌کنیم. چرا که نیاز داریم کالای مورد حمل بازرسی شود و در صورت تایید بازرسی می‌توانند پول خود را دریافت کنند.

مجبور به استفاده از سامانه نیما هستیم

او با اشاره به مشکلات مربوط به انتقال پول گفت: گرچه دارو تحریم نیست اما بانک‌ها تحت تحریم هستند و انتقال پول با مشکل مواجه است.

بانک‌ها هم متخصص این نیستند که تشخیص دهند انتقال پول برای دارو یا کالای دیگری انجام می‌شود. برای حل این مشکل روش‌هایی وجود دارد که واردکنندگان این شیوه‌ها را می‌شناسند.

رئیس اتحادیه واردکنندگان دارو در مورد ارز مورد استفاده برای واردات واکسن کرونا گفت: قیمت ارز نیمایی و آزاد تقریباً یکسان است اما ما مجبور هستیم که از سامانه نیما خرید کنیم چراکه بعدا باید رفع تعهد ارزی کنیم.

اسم شرکت‌های واردکننده مخفی نیست

او در پاسخ به انتقاداتی که در مورد افشا نشدن نام شرکت‌های واردکننده واکسن کرونا مطرح می‌شود گفت: تعداد شرکت‌هایی که درخواست واردات واکسن کرونا را دارند به ۴۹شرکت رسیده است و پس از تایید ثبت سفارش، می‌توان اسامى ایشان را در سایت سازمان غذا و دارو مشاهده کرد.

نظر نهاد ریاست‌جمهوری این بود که به هر شرکتی که درخواست واردات واکسن کرونا دارد مجوز داده شود. البته از نظر ما این کار درستی نیست چراکه تعداد فروشندگان واکسن کرونا در جهان بسیار محدود است.

اگر همه این شرکت‌ها به سراغ آن فروشندگان محدود بروند باعث افزایش قیمت می‌شود. اسم شرکت‌های واردکننده نیز مخفی نیست.

ریاحی در پاسخ به سوالی درباره میزان واکسن وارداتی خاطرنشان کرد: در مرحله اول بیشتر از ۱۰۰هزار دوز واکسن کرونا وارد نمی‌کنیم تا مسائلی مانند نحوه انتقال پول، شیوه حمل‌ونقل، محل نگهدارى، متصدیان تزریق و چگونگى ثبت مشخصات گیرندگان در سامانه تیتک سازمان غذا و دارو و غیره آزموده شود. از طرف دیگر کنترل دما در جریان حمل‌ونقل در این مورد مسئله مهمی است بنابراین به علت ریسک بالا در مرحله اول کمتر از ۱۰۰هزار دوز وارد می‌کنیم.

او افزود: وزارت بهداشت در گمرک این واکسن‌ها را از ما تحویل می‌گیرد و در انبارهای مورد اعتماد خود می‌گذارد، بعد هم با حواله خودشان تزریق کرده و وارد سامانه ستاد مقابله با کرونا می‌کنند.

عضو هیات‌رئیسه اتاق بازرگانی تهران اضافه کرد: مایل هستیم که در مراحل بعد هفته‌ای یک بار  محموله‌های ۲۰۰ تا ۲۵۰هزار دوزی وارد کنیم.

برای بیش از این میزان در حوزه‌های انبار، حمل‌ونقل و واکسیناسیون ظرفیت نداریم.

محدودیت حمل‌ونقل به این علت است که ظرفیت خودروهاى فریزردار و انبارهاى معتبر شده محدود است و طبق مقررات وزارت بهداشت نیروی انتظامی محموله‌های واکسن کرونا را اسکورت می‌کند.

در مجموع هم ۶میلیون دوز واکسن است و امیدواریم به موقع وارد کشور شود.

ادامه واردات منوط به روند تولید واکسن داخلی

او افزود: تفاهم ما با طرف مقابل برای واردات ۶میلیون دوز واکسن کرونا بود اما اگر تا آن وقت واکسن داخلی آماده نشد طبعاً واردات را ادامه می‌دهیم اما اگر واکسن تولید داخل آماده شود دیگر نیازی به واردات ما وجود ندارد و خود دولت می‌تواند واکسیناسیون را با واکسن تولید داخل تایید شده انجام ‌دهد.

ریاحی در ادامه اضافه کرد: به ما پیشنهاد شده است که ۲۰میلیون واکسن مورد تایید وزارت بهداشت برای خرید و واردات وجود دارد اما واقعیت این است که برای این میزان از واکسن نه انبار کافی وجود دارد و نه امکان واکسیناسیون این میزان واکسن را در مدت کوتاه داریم.

او در ادامه افزود: امکان تزریق مبتنی بر واقعیات است؛ برای مثال آلمان که بیش از ۵۰ شرکت واکسن‌سازی و منابع مالى زیادی دارد و از قبل نیز واکسن‌های تولید شده را رزرو کرده بود تاکنون تنها ۲۰درصد از جمعیت خود را واکسینه کرده است.

کانادا که ۳ برابر میزان مورد نیاز خود واکسن خریداری کرده بود و بعد از مطرح شدن انتقادات اعلام کرد که اضافه واکسن را به کشورهای فقیر می‌دهد تا چند روز پیش بیشتر از ۱۵درصد از مردم خود را واکسینه نکرده بود.

امکان واکسیناسیون و جابجایی این واکسن‌ها اهمیت دارد. دمای برخی ار واکسن‌ها تنها کمتر از -۷۰درجه است و واکسن‌هاى وارداتى به ایران دماى -۲۰درجه را نیاز دارند که این واکسن‌ها بعد از خروج از سردخانه باید سریعاً تزریق شود ولی نمی‌توان آن را بیش از ۲۴ساعت در یخچال نگه داشت. پیچیدگی‌های خاصی در این مورد وجود دارد.

به زیرساخت واکسیناسیون کشور توجه شود

رئیس اتحادیه واردکنندگان دارو همچنین شرح داد: کل واکسنی که قبل از شیوع کرونا به صورت سراسری در کشور تزریق می‌شده ۲۵ تا ۳۰میلیون دوز بوده است.

طبیعتا تعداد انبار، سردخانه، ماشین حمل و غیره برای واکسن در کشور نیز متناسب با همین میزان است.

ما نمی‌توانستیم در یک سال زیرساختی در این مورد بسازیم. علاوه بر این باید توجه داشت که تزریق آن ۲۵ تا ۳۰میلیون دوز واکسن‌های دیگر هم در حال انجام است.

او افزود: ایجاد این ظرفیت اضافه، کار مشکلی است و هر میزان که واکسن وارد کنیم نمی‌توانیم به سرعت آنها را تزریق کنیم.

شاهد هستیم که با وجود واردات ۲میلیون دوز واکسن هنوز نتوانستیم همه آنها را تزریق کنیم بنابراین تنها مسئله خرید و واردات واکسن نیست بلکه نگهداری، حمل‌ونقل و تزریق آن نیز اهمیت دارد.

ریاحی با اشاره به انتقادات مطرح شده گفت: بعضی از اشخاص تنها ما را با کشورهایی که در صدر جدول واکسیناسیون هستند، مقایسه می‌کنند اما با وضع فرانسه، آلمان یا عربستان مقایسه نمی‌کنند. وزارت بهداشت و دولت نیز منتظر بودند تا واکسن داخلی به نقطه قابل قبولی برسد.

دادستان هند مانع فروش ۲میلیون دوز به ایران شد

این عضو اتاق بازرگانی در ادامه اضافه کرد: آمریکا متعهد بود که واکسن تولیدی خود را به دیگر کشورها نیز بفروشد اما برای اینکه مردم خود را در اولویت قرار دهد این کار را ممنوع کرد.

هند با اینکه ۲میلیون دوز به ایران واکسن فروخته بود اما دادستان آنها جلوی حمل آن را گرفت.

بنابراین اینکه ما بتوانیم زیرساخت برای تولید واکسن تولید کنیم خوب است و اگر واکسن تولیدی بتواند آزمایش‌هاى لازم را پشت سر بگذارد و بتوانیم آن را مصرف کنیم بسیار خوب است.

ریاحی در پاسخ به انتقاداتی در مورد اولویت‌بندی واکسیناسیون گفت: چه در سند ملی و چه در سند بین‌المللی افرادی مانند کادر درمان، مبتلایان به بیماری‌های خاص و افراد بالای ۶۰سال در اولویت واکسیناسیون هستند.

این بخش ۲۰درصد از جمعیت کشورهای اروپایی که جمعیت پیرتری دارند را تشکیل می‌دهد. پس از آن بین افراد دیگر و مثلا اشخاص ۳۵ سال و ۵۵ ساله اولویتی نسبت به یکدیگر ندارند بلکه کسانی که مشاغل پرخطر دارند را زودتر واکسن میزنند که البته در همه کشورها هم اینگونه نیست اما اگر ملاک را بر همین بگذاریم مشاغل پرخطر ما مشاغلی هستند که تعطیلی ندارند مانند قوه قضائیه یا نیروی انتظامی.  بخش‌های تولیدی نیز نمی‌توانند تعطیل باشند و به همین دلیل اولویت دارند.

هیچ‌کسی را برای خرید واکسن مجبور نکرده‌ایم

او در ادامه افزود: کارفرماها از اتاق خواستند که چنین کاری انجام دهیم. هزینه تمام شده به کارگیری یک کارگر در یک روز کمتر از ۲۵۰هزار تومان نیست. از طرف دیگر اگر یک کارگر بیمار شود باید از کل پرسنل تست گرفته شود که برای هر یک از تست‌ها کارفرما حدود ۳۵۰هزار تومان هزینه می‌کند معلوم است که کارفرما از خریدار استقبال می‌کند. ما هیچ‌کسی را برای خرید آن مجبور نکرده‌ایم چراکه قوه قاهره برای آن نداریم.

رئیس اتحادیه واردکنندگان دارو تصریح کرد: ۳ روز پیش جلسه‌ای با رئیس‌جمهوری داشتیم که در آن جلسه خوانساری با منابع نشان دادند که کشورهایی مانند آلمان، اسپانیا و چند کشور دیگر اطلاعیه داده‌اند و از شرکت‌های بزرگ خود خواسته‌اند که کارگران و خانواده‌های آنها را پوشش دهد تا باری از روی دولت برداشته شود.

ریاحی همچنین بیان کرد: اولویت‌بندی واکسیناسیون و واکسن‌ها را هم ستاد کرونا برای ما انجام می‌دهد. ممکن است نیروگاه‌ها یا تولیدکنندگان دارو یا هر گروه دیگری در اولویت قرار بگیرند.

او یادآور شد: اگر واکسن داخلی وارد بازار شود که به همه در حد ظرفیت واکسیناسیون تزریق می‌شود اما تا وقتی که وارد بازار نشده ما واردکنندگان به واردات واکسن ادامه می‌دهیم.

اگر سازمان غذا و دارو بخواهد که ما در گمرک واکسن‌ها را به ایشان بفروشیم نیز ما با طیب خاطر این کار را می‌کنیم چراکه کار بسیار سختی است. البته در هر صورت فقط به شرطی واکسن وارد می‌کنیم که وزارت بهداشت در گمرک داروها را از ما تحویل بگیرد.

امکان قاچاق واکسن بسیار دشوار است

نایب‌رئیس کمیسیون اقتصاد سلامت اتاق تهران در پاسخ به سوالی در مورد قاچاق واکسن گفت: از نظر فنی قاچاق واکسن کار بسیار سختی است و کسی نمی‌تواند این کار را انجام دهد چرا که به دمای بسیار پایینی نیاز دارد یعنی حتی اگر ۱۰دقیقه هم دمای واکسن از میزان تعیین شده بالاتر بیاید دیگر قابل مصرف نیست.

اولین محموله از روسیه می‌آید

او همچنین در مورد شرکت‌های مبدا واردات واکسن کرونا توضیح داد: ۱۰۰هزار دوز واکسنی که ما ابتدا وارد می‌کنیم روسی هستند اما بعد از آن تمرکز ما روی آسترازنکا که در هند تولید می‌شود است چراکه شرایط نگهداری سهل‌تر و قیمت مناسب‌تری دارد تاییدیه بین‌المللی هم دارد و در همه جای دنیا و حتی در آمریکا هم در حال مصرف است.

به جز آسترازنکا واکسن‌های اسپوتنیک‌وی روسی و سینوفارم به چینی وارد می‌شوند. البته این واکسن‌ها را ما قرار است وارد کنیم دولت و بخش‌های دیگر مانند بهارات هند یا کواکس قرارداد دارد اما آنچه می‌توان در بازار از عمده‌فروش تهیه کرد همان سه نوع واکسن هستند.

ریاحى همچنان خاطرنشان کرد که اساسا وزارتخانه‌هاى بهداشت در هیچ‌جاى دنیا بخش بازرگانى ندارند و در گذشته نیز کلیه واکسن‌هاى مورد نیاز براى واکسیناسیون‌هاى سراسرى از سوی بخش خصوصى وارد می‌شده و می‌شود و وزارت بهداشت با انجام مناقصه از ایشان می‌خرد.

شرایط خاص کرونا ایجاب می‌کرد که در ابتداى کار صرفا دولت‌ها خود وارد کننده این واکسن باشند والا اصل بر انجام واردات از سوی بخش خصوصى است.

۷اردیبهشت نامه‌ای از سوی معاون وزیر و رئیس سازمان غذا و دارو به مدیرعامل کلیه شرکت‌های دارویی به شرح زیر ابلاغ شده است:

«حسب مذاکرات صورت گرفته و دستور موکد ریاست محترم جمهوری با توجه به عقد قرارداد خرید انبوه واکسن کووید۱۹ از منابع اسپوتنیکv و بهارات هند توسط منابع دولتی و عدم امکان تامین بیش از قرارداد منعقده توسط تولیدکنندگان مذکور بدینوسیله به اطلاع می‌رساند از این تاریخ هیچ‌گونه معرفی‌نامه‌ای بابت خرید واکسن از منابع مذکور از سوی سازمان غذا و دارو صادر نمی‌گردد.

همچنین کلیه شرکت‌های متقاضی واردات واکسن کووید۱۹ از سایر منابع مورد تایید سازمان غذا و دارو ضروری است نسبت به اخذ نامه نمایندگی و یا معرفی‌نامه با تایید سفارت جمهوری اسلامی ایران در کشور مبدا و پروفرم حاوی تعداد، نام تجاری و قیمت واکسن اقدام نمایند.»