هدف اروپا از تعیین سقف ۶۰ دلار برای نفت روسیه چیست

ترجمه: محمود نواب مطلق

۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا در آخرین دقایق گردهمایی روز جمعه  (۱۱آذر) خود سقف فروش نفت روسیه را از روز دوشنبه ۵ دسامبر (۱۴آذر) ۶۰ دلار برای هر بشکه معین کردند.

بدین ترتیب روسیه از این تاریخ نباید نفت خود را در بازارهای بین‌المللی بیش از این قیمت بفروشد. با این اقدام در حقیقت تحریمهای ضد روسیه بوسیله کشورهای اروپایی دو برابر می‌شود.

هدف این تحریم ها به تعبیر اروپائیان کاهش توانایی روسیه در تأمین مالی جنگ اوکراین عنوان شده است. از اینرو باید درانتظار عکس‌العمل اوپک پلاس درجلسه یکشنبه ۴دسامبر(۱۳آذر) برای تعیین قیمت بود. توافق برسر این سقف‌بندی پنجشنبه اول دسامبر(۱۰آذر) شب در بروکسل طی مذاکرات نمایندگان کشورهای عضو اتحادیه اروپا حاصل شد.

هماهنگی های لازم با متحدین اروپا در گروه ۷ از جمله آمریکا، انگلیس و استرالیا نیز انجام شد. تنها آخرین نظرات مقامات لهستان باقی مانده بود که با چراغ سبز آنان نیزدر جمعه۲دسامبر(۱۱آذر) شب این توافق نهایی شد.

«آندری سادوس» نماینده لهستان در بروکسل اعلام کرد:«ما می توانیم رسما این اقدام را تأئید کنیم.» بنا بر نظر کارشناسان، روسیه از ابتدای جنگ اوکراین تا کنون ۶۷ میلیارد یورو از محل فروش نفت به اتحادیه اروپا درآمد کسب کرده است.

در حالیکه بودجه سالانه جنگی این کشور ۶۰ میلیارد یورو برآورد می شود. از اینرو اتحادیه اروپا با تشدید تحریمهای خود قصد دارد توانایی تأمین مالی روسیه را در جنگ با اوکراین کاهش دهد. اقدامی که از دوشنبه ۵ دسامبر(۱۴آذر) به اجرا در می‌آید.

بطور مشخص بر اساس تحریمهای جدید شرکت هایی که در حمل و نقل دریایی نفت روسیه با قیمت بیش از ۶۰ دلار در هر بشکه فعالیت کنند از خدمات مربوط به بار و بیمه و از این قبیل محروم می شوند.

هدف از این اقدام کاهش درآمد روسیه از محل فروش نفت به سایر کشورها از جمله چین و هند است. قیمت نفت خام روسیه روز پنجشنبه اول دسامبر(۱۰آذر) ۴۵/۶۹ دلار در هر بشکه بود.

این قیمت در مقایسه با ابتدای سال میلادی و قبل از حمله به اوکراین در ۲۴فوریه(۵اسفند۱۴۰۰) ۶/۹درصد کاهش یافته است. مسکو در حال حاضر هم نفت خود را با تخفیف به چین وهند می‌فروشد. ا

ین اقدام اروپا که چند ماه پس از آمریکا و کانادا به منظور تشدید تحریمها بر ضد روسیه انجام می شود حداقل درابتدا کارایی محدودی دارد. روسیه دومین صادر کننده نفت جهان است و جدای از  این سقف بندی هم می تواند به مشتریان جدیدی در جهان نفت بفروشد.

در عین حال کشورهای گروه ۷ خدمات بیمه ای ۹۰ درصد ازمحموله های جهانی را ارائه می کنند واتحادیه اروپا در حمل ونقل دریایی جایگاه ویژه ای دارد. این جایگاه خود عامل بازدارنده معتبری محسوب می شود اما خطر ازدست دادن بازار به نفع رقبایی چون قبرس، یونان و مالت را نیز باید در نظر داشت.

غربیها باید با منافع بیمه گران قدرتمند انگلیسی و کشتی داران یونانی کنار بیایند. لهستان در ابتدا به این اقدام انتقادات زیادی داشت و خواستار تعیین سقف قیمتی بسیار کمتری تا حد ۳۰ دلار در هر بشکه بود.

کمیسیون اروپا در این اقدام خود همچنین پیش بینی کرده است اگر ارزش نفت روسیه به کمتر از ۶۰ دلار رسید این سقفبندی به حد ۵درصد کمتر از قیمت بازار برسد. اما در هر حال قیمت نفت باید بالاتر از قیمت تولید تعیین شود تا روسیه همچنان بتواند به فروش نفت ادامه دهد و تحویل آن را قطع نکند.

برخی کارشناسان نگران بهم ریختن تعادل بازار نفت هستند و در انتظار پاسخ اوپک پلاس در اجلاس روز یکشنبه ۴دسامبر(۱۳آذر) هستند. کرملین قبلا اعلام کرده بود تحویل نفت را به کشورهایی که این سقف‌بندی را رعایت کنند متوقف خواهد کرد.

با اعمال این تحریمها در واردات نفت از طریق دریا، کشورهای اروپایی  از دو سوم خرید نفتشان از روسیه محروم می شوند. مقامات آلمان و لهستان تصمیم گرفته اند تا پایان سال واردات نفت ازطریق خط لوله را متوقف کنند.

اقدامی که ۹۰درصد واردات نفت از روسیه را شامل می شود. اقدام اتحادیه اروپا در تعیین سقف قیمت نفت روسیه سئوالات زیادی را برانگیخته است. به اعتقادکارشناسان این یک اقدام بی سابقه و ناشناخته دردنیای نفت محسوب می شود.

از اینرو واکنش کشورهای تولید کننده نفت اوپک و خریداران عمده ای چون چین وهند به این امر بسیار قابل توجه است. این اقدام به منزله پیامی به ولادیمیر پوتین نیز هست.

هرچند سازوکاراین سقفبندی با یک سطح بالایی از قیمت انجام شده اما اجرایی شدن این اقدام قابلیت تشدید در سازوکارآن را به همراه دارد.

منبع: روزنامه تریبیون