دکتر حمزه رضایی
شهرداری تهران شعری از سعدی را روی تابلوی تبلیغاتی شهر به صورت وارونه نوشته است، «صوفی نشود صافی تا درنکشد جامی/ بسیار سفر باید تا پخته شود خامی»
در حالی که اصل شعر به این صورت است: «بسیار سفر باید تا پخته شود خامی/صوفی نشود صافی تا درنکشد جامی»
دست اندر کاران شعر و شاعری اعتقاد دارند که ترتیب مصرع ها خیلی مهم است و پیوندی دقیق و معنادار در توالی مصرع ها وجود دارد..
مصرع اول بیان می کند که صوفی نمی تواند به صفای درون برسد مگر اینکه سختی ها را تجربه کند( تمثیلی از نوشیدن جام) ومصرع دوم این مفهوم را با نیاز به سفر برای رسیدن به تکامل و پختگی گسترش می دهد…
به همین دلیل جا به جایی مصرع ها، نه تنها اشتباه است که از زیبایی و قدرت معنایی آن نیز می کاهد..!
حالا شما فکر می کنید شهرداری این مسائل را نمی دانسته است و نادانسته و نسنجیده بیت سعدی را وارونه نوشته است و نفهمیده و ناخواسته روح آن مرحوم جنّت مکان را در گور آزرده است؟
نه جان من! شهرداری خوب می داند چه می کند، و این مائیم که خامیم و اندر خم یک کوچه ایم.
وحشی بافقی می گوید:
تو قد بینی و مجنون جلوه ناز
تو چشم و او نگاه ناوک انداز
تو مو بینی و مجنون پیچش مو
تو ابرو، او اشارت‌های ابرو.
شهرداری چیزهایی را می بیند که چشم نیمه کور ما آن را نمی بیند و عقل نیم بند ما از درک آن عاجز است.
شهرداری به این جمله ماندگار پایبند است که «همه چیزمان باید به همه چیزمان بیاید» و به همین دلیل و با اعتقاد راسخ به این جمله است که این بیت سعدی را عامدانه و با شناخت و آگاهی کامل نسبت به زمان و مکان و جامعه خود به صورت وارونه نوشته است.
شکّی نیست که اگر مرحوم سعدی خدا بیامرز هم زنده بود، با توجه به وضعیت جامعه ما، نه تنها این بیت شعر را که کل بوستان و گلستان را وارونه می نوشت!
