خروج بورس از چله نحس!

دیروز، بالاخره بازار سهام بعد از نزدیک به ۴۰ روز در حالی سبز شد که تا هفته گذشته گوش کسی در دولت شنوای صدای خردشدن استخوان سهامداران در یک‌ماه اخیر نبود.

شاخص کل دیروز به ۲ میلیون و ۶۹ هزار و ۸۴۷ واحد رسید که با رشدی ۱۱۷۱۴ واحدی روبرو بود اما همچنان ارزش معاملات پایین بود و ۳۵ هزار و ۸۱۲ میلیارد ریال اعلام شد. که نشان می دهد مثبت روز گذشته با توجه به میزان ورودی پول چندان هم امیدوار کننده نیست و نیاز به عملیاتی شدن هر چه سریعتر اقدامات و وعده های دولت است. زیرا به اعتقاد کارشناسان بورس تا زمانی که حجم ورودی پول به بیش از ۶ تا ۷ هزار میلیارد تومان نرسد، همچنان اوضاع بورس نامناسب خواهد بود.

به گزارش عصر اقتصاد، اخباری که در دو روز گذشته به بازار مخابره می‌شود، نشان از تغییر رویه کابینه سیزدهم و حمایت جدی از بورس دارد. و در عین حال به طور سنتی گارد انتخاباتی نیز به مثبت شدن بورس کمک می کند.

خبر تاکید بانک مرکزی بر کاهش نرخ بهره یک‌ساله و اخبار مثبت از خروجی جلسات مخبر و عشقی، سیگنال‌های مثبتی هستند که نشان می دهد دست کم بازار سرمایه تا انتخابات ریاست جمهور سرحال خواهد بود. به ویژه آن که معمولا اخبار خارجی نیز در ایام انتخابات کمتر اثرات منفی بر بازارها و اقتصاد می گذارد زیرا آنها نیز منتظر گردش و یا ثبات سیاست های خارجی هستند.

برخی نارضایتی های اخیر در میان فعالان بازار سرمایه دغدغه جدی دولت بود که در جلسه ستاد اقتصادی دولت با حضور آقای مخبر ۴ تصمیم اتخاذ شد

تصمیمات چهار گانه

وزیر اقتصاد و اموردارایی روز گذشته گفت: برخی نارضایتی های اخیر در میان فعالان بازار سرمایه دغدغه جدی دولت بود که در جلسه ستاد اقتصادی دولت با حضور آقای مخبر ۴ تصمیم اتخاذ شد.

براساس این گزارش، جلسه شورای هماهنگی سران قوا هم از قرار معلوم فردا با موضوع کاهش دوره تجدید ارزیابی دارایی شرکت ها به ۳ سال برگزار می‌شود.

خاندوزی چند برنامه دولت برای حمایت از بورس و خروج احتمالی بازار سهام از وضعیت اورژانسی را اعلام کرد که به شرح زیر هستند:

اول اینکه نظارت و کنترل بیشتری بر نرخ سود بانکی خواهد شد و بانک مرکزی مسئول بررسی برخی تخلفات گزارش شده بانک ها شد.
دوم: برخی معافیت های مالیاتی برای اصلاح قانون بودجه ۱۴۰۳ تصویب و سازمان برنامه موظف شد پذیرش بار مالی آن را بر عهده گرفته و به مجلس اعلام کند. شرکت‌های بورسی در سال جاری مشمول معافیت مالیاتی خواهند شد.

سوم: اینکه نرخ خوراک پالایشگاه ها که تاثیری زیاد بر سودآوری این گروه دارد با دستور مخبر به وزارت نفت، مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

تصمیم چهارم نیز درباره صنعت خودرو بود و وزارت صنعت مکلف به فراهم کردن زمینه تجدید ارزیابی دارایی های ایران خودرو و سایپا شد.
انتظار می رود این مصوبات در بهبود وضعیت بازار سرمایه موثر باشند.

هدف ما کمک به بازار سرمایه است و نمی‌خواهیم سیاست‌های بانک مرکزی، مخل بازار سرمایه باشد. رشد بازار سرمایه برای بانک مرکزی مهم است و براین باور هستیم که بازار سرمایه از محل بازار اولیه رشد کند

اخبار خوب دیروز برای بازار سهام

اما به غیر از این تصمیمات کلان که برای سهامداران برخی صنایع مفید است در دوروز گذشته اخبار مثبتی نیز در جریان بود که می توان به شرح زیر اشاره کرد:

۱- بانک مرکزی از تمام بانک‌ها خواست نرخ سود را به نرخ مصوب شورای پول و اعتبار برگردند و آن‌ها را در صورت تخطی به سلب صلاحیت تهدید کرده است!

۲- پیشنهاد هیئت مدیره به مجمع عمومی فوق العاده در خصوص افزایش سرمایه گروه مالی داتام / درصد افزایش سرمایه: ۲۰

۳- فرزین رئیس کل بانک مرکزی عنوان کرد که افزایش نرخ بهره از زمستان سال گذشته با انتشار اوراق ۳۰ درصدی توسط بانک‌ها و تداوم آن با افزایش پی در پی نرخ بهره بین بانکی عاملی اثر گذار بر تداوم ریزش بازار سهام نبوده و این روند نزولی از مدت‌ها پیش آغاز شده است.

۴- مدیر عامل تفارس: کار‌های لازم جهت عرضه پتروشیمی بندر امام هم در دستور کار است. / طی سال گذشته پذیرش پتروشیمی اروند انجام شده و در صورت اینکه شرایط بازار مساعد باشد، عرضه می‌شود.

۵- رئیس کل بانک مرکزی همچنین روز گذشته گفت: هدف ما کمک به بازار سرمایه است و نمی‌خواهیم سیاست‌های بانک مرکزی، مخل بازار سرمایه باشد. رشد بازار سرمایه برای بانک مرکزی مهم است و براین باور هستیم که بازار سرمایه از محل بازار اولیه رشد کند.

۶- داوود منظور؛ رئیس سازمان برنامه و بودجه: در مدار کاهش تورم هستیم و می‌توانیم آن را به کانال ۲۰درصد برگردانیم

۷- وبصادر افزایش سرمایه را ثبت کرد: افزایش سرمایۀ شرکت از مبلغ ۱۷۵,۳۵۳,۹۷۲ میلیون ریال به‌مبلغ ۲۱۵,۳۵۳,۹۷۲ میلیون ریال در مرجع ثبت شرکت‌ها به ثبت رسیده است.

۸- مجید عشقی، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار در جلسه خود با مدیران عامل شرکت‌ها و هلدینگ‌های بزرگ بازار سرمایه که در محل سازمان بورس و اوراق بهادار برگزار شد گفت: افزایش نرخ بهره به ۴۰ درصد، دریافت نرخ ارز نیمایی از شرکت‌ها و صدور برخی از دستورالعمل‌ها در حوزه‌هایی مانند پالایشگاه‌ها از جمله مسایلی است که در جلسه با دولت مورد بحث قرار گرفت.

۹- معاون اقتصادی ایران خودرو: بزودی وارد بحث افزایش سرمایه و تجدید ارزیابی خواهیم شد.

دلایل حال خراب بورس چه بود؟

بازار سرمایه در روزهای گذشته وضعیت نابسامانی را تجربه کرده بود. ریزش بی وقفه شاخص کل از ابتدای اردیبهشت ماه تا به امروز و خروج پول هایی که به صورت پیوسته از این بازار صورت گرفته، بازار سرمایه را دچار رکود بی سابقه ای کرده بود.

تسنیم در این باره می نویسد: به اعتقاد کارشناسان سیاست های انقباضی بانک مرکزی که در راس آن ها افزایش نرخ بهره است، یکی از ۳ عواملی است که منجر به رکود عمیق بازار سرمایه در این روزها شده به طوری که شاخص کل در یک ماه گذشته با افتی ۱۰ درصدی مواجه شده است.

به طور مشخص نزدیک به ۴۰ روز است که رنگ کندل های شاخص کل، قرمز و اکثر سهام بازار در محدوده های منفی معامله می شوند. نکته قابل توجه اینکه در روزهای اخیر بسیاری از سهام بنیادی بازار درگیر صف های فروش بودند که این امر موجب کلافه شدن بسیاری از فعالان و سرمایه گذاران بازار شده است.

بد نیست بدانید که از سومین روز اردیبهشت ماه سال جاری تا امروز، شاخص کل بازار سرمایه حدود ۱۰ درصد ریزش را تجربه کرده است. این در حالی است که میزان ریزش قیمت در سهام مختلف بعضا تا ۳۰ درصد هم رسیده است!

اما چرا اوضاع بورس به وضعیت در آمد؟

۱- اولین نکته ای که به اعتقاد کارشناسان تاثیر بسزایی در وضعیت این روزهای بورس دارد، سیاست های انقباضی بانک مرکزی به خصوص افزایش نرخ بهره بانکی است. به طور طبیعی وقتی نرخ بهره بانکی یا به بیانی دیگر سود بدون ریسک به ۳۰ درصد و حتی طبق برخی اخبار (که البته به طور رسمی تایید نشده اند) به بیش از ۳۰ درصد می رسد، در واقع کف p به E بازار را به حدود ۳ می رساند.

گفتنی است در چنین شرایطی وقتی p به E میانگین بازار حدود ۶-۷ واحد است، طبیعتا بازار سرمایه در برابر یکی از رقبای خود که بازار پول است، جذابیت های خود را از دست می دهد و همین امر موجب خروج پول از بازار سرمایه می شود.به نظر می رسد مقصد خروج پول هایی که طی این یک ماه از بازار سرمایه صورت گرفته بازار آزاد پول و همچنین سپرده های بلند مدت بانکی است.

۲- نکته دیگری که توسط برخی از کارشناسان مطرح می شود، عرضه ی اوراق های دولتی در بازار سهام است که منجر به ایجاد فشار فروش توسط صندوق ها برای خرید این اوراق می شود. البته بررسی آمارها نشان می دهد از ۳۵ هزار میلیارد اوراقی که توسط بانک مرکزی از ابتدای امسال منتشر شده است، تنها حدود ۲ هزار میلیارد تومان آن فروش رفته که نشان از عمق رکود ایجاد شده در بازار سهام دارد.

به طور کلی اوراق عرضه شده یا توسط صندوق ها و یا توسط بانک ها خریداری می شوند. به نظر می رسد موج خروج پولی که از صندوق های بورسی

صورت گرفته، یکی از عواملی است که اجازه ی خرید اوراق به این صندوق ها را نداده است. از طرفی سیاست های کنترلی بانک مرکزی بر ترازنامه ی بانک ها نیز، دست و پای بانک ها را برای خرید این اوراق بسته به طوری که از ابتدای امسال تا کنون از مجموع ۳۵ همت اوراق منتشر شده تنها ۲ همت آن فروش رفته است.

۳- دیگر دلیلی که جزو دلایل فاندامنتال ریزش بازار مطرح می شود، کاهش حاشیه سود شرکت های بازار سرمایه است. طبق آمار رسمی و همچنین بررسی های صورت گرفته به طور میانگین سودسازی شرکت های بورسی از ۳۰ درصد هم اکنون به محدوده ۱۵ درصد رسیده که این امر نیز از جذابیت های این بازار کاسته است.

کارشناسان دلیل این اتفاق را عمدتا به افزایش هزینه های تولید متاثر از سیاست های مالی دولت و به خصوص افزایش نرخ بهره (که هزینه ی تامین سرمایه را برای شرکت ها افزایش داده) مربوط می دانند.

با این اوصاف باید در روزهای آتی منتظر ماند و دید که آیا روند صعودی آغاز شده و اگر این روند صعودی ادامه یابد، شاخص کل فقط تا برگزاری انتخابات روند صعودی خواهد داشت یا سیاست های رئیس جمهور بعدی نیز موجب رونق اقتصاد از مسیر بورس می شود؟